Điệp viên Soviet huyền thoại qua đời
(NLĐO)- Điệp viên huyền thoại Soviet Gevork Vartanian, nhân vật từng chặn đứng âm mưu ám sát của Đức Quốc xã nhằm vào “bộ ba” Winston Churchill, Josef Stalin và Franklin D. Roosevelt ở hội nghị thượng đỉnh Tehran lịch sử năm 1943, đã qua đời ở tuổi 87, truyền thông Nga hôm 11-1 cho biết.
Điệp viên huyền thoại Soviet Gevork Vartanian qua đời ở tuổi 87 ngày 10-1
Lúc bấy giờ, điệp viên Gevork Andreyevich Vartanian với bí danh Amir mới 19 tuổi nhưng đã chỉ huy một nhóm các điệp viên Soviet trẻ tuổi phá vỡ âm mưu của Đức Quốc xã mang tên Operation Long Jump (Chiến dịch nhảy xa) nhằm tiêu diệt bộ ba lãnh đạo Anh, Liên Xô và Mỹ.
Phát hiện chiến dịch của mình đã bị lộ, người Đức sau đó đã hủy bỏ âm mưu này.
Năm 1942 điệp viên Amir đã trà trộn được vào một khóa đào tạo tình báo của Anh cho những điệp viên nói tiếng Nga ở Tehran mà London định cử sang Liên Xô sau đó.
Theo Cục tình báo đối ngoại Nga (SVR), hậu thân của tổ chức KGB, ông Vartanyan có công lớn trong việc phát hiện và lật tẩy mạng lưới tình báo Anh tại Liên Xô. Tuy nhiên, chiến công lớn nhất của ông vẫn là làm thất bại Chiến dịch nhảy xa của Đức Quốc xã.
Điệp viên Vartanian phá tan âm mưu ám sát "bộ ba" Joseph Stalin, Franklin Roosevelt và Winston Churchill
ở hội nghị thượng đỉnh Tehran lịch sử tháng 12- 1943
Vợ của ông Vartanyan - bà Goar, cũng là một tình báo Soviet. Sau khi thế chiến 2 kết thúc, hai người vẫn tiếp tục hoạt động trong một đội suốt 30 năm ở nhiều nước khác nhau. Sau đó, ông nghỉ hưu tại SVR năm 1992.
Ông Vartanyan cũng mới được Kremlin ghi nhận là một trong những điệp viên vĩ đại nhất của Moscow sau khi SVR tuyên bố ông qua đời hôm 10-1.
Tổng thống Nga Dmitry Medvedev ca ngợi ông Vartanyan là “một điệp viên huyền thoại, một người ái quốc chân chính và một nhân cách phi thường”.
Ông Vartanyan và vợ. - Ảnh: Telegraph
Trong bức thư chia buồn gửi tới gia đình ông Vartanyan, Tổng thống Nga Medvedev viết: Ông Vartanyan đã tham gia vào những kế hoạch đặc biệt đi vào lịch sử ngành tình báo”.
Phát ngôn viên của SVR nói rằng: “Bất cứ ai làm việc trong ngành tình báo đối ngoại cũng sẽ nhớ đến Gevork Andreyevich vì tình yêu tổ quốc nồng nàn của ông và sự hy sinh cao cả cho nhiệm vụ”.
Cho tới nay, SVR vẫn không tiết lộ các công việc của ông Vartanyan, chỉ cho biết là ông đã hoạt động trong những điều kiện cực kỳ khó khăn với những công việc “cực kỳ phức tạp”.
Trước khi qua đời, ông Vartanyan từng chia sẻ rằng: “Chúng tôi chưa thể nói về những điều tối quan trọng đó lúc này”.