“Hạ cánh” chưa an toàn

Dù Cục Điều tra trung ương Ấn Độ (CBI) không tìm thấy bất cứ bằng chứng nào để khởi tố, cựu thủ tướng Manmohan Singh vẫn bị triệu tập theo lệnh của một tòa án đặc biệt ở New Delhi hôm 11-3.

Vị cựu lãnh đạo 82 tuổi này bị cáo buộc âm mưu phạm tội và vi phạm ủy thác theo đạo luật chống tham nhũng, liên quan tới vụ bê bối trong phân bổ quyền khai thác than đá trong thời gian tại vị khiến ngân sách quốc gia thiệt hại hàng chục tỉ USD. Ngoài ông Singh, 5 nhân vật khác - trong đó có tỉ phú Kumar Mangalam Birla và cựu bộ trưởng than đá P.C. Parakh - cũng được lệnh trình diện trước tòa án đặc biệt nói trên trong ngày 8-4.

 

 

Phản ứng trước lệnh triệu tập, cựu thủ tướng Singh thừa nhận nó khiến ông “rối bời nhưng đó là một phần của cuộc sống” và đây cũng là cơ hội để toàn bộ vụ việc được làm sáng tỏ. Hãng tin Ấn Độ PTI cho biết nếu bị kết án, nhà lãnh đạo từng được mệnh danh là “ngài trong sạch” của Ấn Độ có thể phải đối mặt với án tù chung thân.

Vụ việc nằm trong số hàng loạt bê bối tham nhũng phủ bóng đen lên nhiệm kỳ thứ hai trong khoảng thời gian 10 năm giữ vị trí thủ tướng Ấn Độ (từ năm 2004-2014) của ông Manmohan Singh. Đồng thời, hình ảnh một chính trị gia trong sạch của ông cũng bị hủy hoại nghiêm trọng. Phần lớn quyết định phân bổ các mỏ than do chính phủ của ông cấp phép đều bị Tòa án Tối cao Ấn Độ hủy bỏ hồi năm 2014 vì lý do tất cả đều “không công bằng và minh bạch” cũng như không có đấu thầu cạnh tranh. Chính phủ của cựu thủ tướng Singh bị cáo buộc làm thiệt hại hàng chục tỉ USD của ngân khố nước nhà.

Liên quan tới những quyết định phân bổ nói trên, CBI từng mở cuộc điều tra đối với nghi án cựu bộ trưởng than đá Parakh giúp Công ty Hindalco của tỉ phú Birla giành được hợp đồng khai thác than đá ở bang Odisha thuộc sở hữu nhà nước hồi năm 2005 mà không thông qua đấu thầu. Hồi tháng 1-2015, CBI cũng đã thẩm vấn cựu thủ tướng Singh về vụ việc nhưng ông này khẳng định quy trình phê duyệt hoàn toàn tuân thủ đúng pháp luật. Giới quan sát nhận định cuộc điều tra cựu thủ tướng Singh đã giáng đòn nặng vào uy tín của Đảng Quốc đại Ấn Độ và cũng là lý do chính dẫn tới sự thất bại nặng nề của đảng này trong cuộc bầu cử năm ngoái.