Hàn - Nhật thêm rạn nứt, Mỹ lo lắng

Hàn Quốc đã chính thức thông báo với Nhật Bản về việc chấm dứt Hiệp ước Chia sẻ thông tin tình báo quân sự (GSOMIA), theo đài NHK hôm 23-8.

Giới chức Hàn Quốc nhấn mạnh đây là bước đi khó tránh vì phía Tokyo đã nhiều lần phớt lờ lời đề nghị của Seoul về việc đối thoại tìm giải pháp cho vấn đề lao động cưỡng bức thời chiến.

Thủ tướng Nhật Bản Abe Shinzo lập tức phản ứng khi cho rằng hành động trên đã gây tổn hại đến lòng tin hai nước và tuyên bố sẽ hợp tác chặt chẽ với Mỹ vì hòa bình và thịnh vượng khu vực, cũng như an ninh của Tokyo. Trong khi đó, theo hãng tin Yonhap (Hàn Quốc), Mỹ đã bày tỏ quan ngại sâu sắc cũng như sự thất vọng trước diễn biến trên. 

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hy vọng thúc giục Nhật Bản và Hàn Quốc tiếp tục hợp tác và đối thoại, cũng như bày tỏ hy vọng hai đồng minh của Washington có thể đưa quan hệ song phương trở lại đúng chỗ. Bộ Quốc phòng Mỹ cũng ra tuyên bố bày tỏ lập trường tương tự trước bước đi của Seoul.

Hàn - Nhật thêm rạn nứt, Mỹ lo lắng - Ảnh 1.

Đám đông tập trung trước Đại sứ quán Nhật Bản tại thủ đô Seoul ủng hộ chính phủ Hàn Quốc chấm dứt GSOMIA hôm 22-8. Ảnh: AP

Trong nỗ lực giải tỏa nỗi lo của Washington, Hàn Quốc cho biết sẽ thúc đẩy hợp tác quân sự với Mỹ trong lúc tăng cường khả năng phòng thủ bằng cách triển khai các vệ tinh quân sự và công cụ trinh sát khác. Bên cạnh đó, ông Kim Hyun-chong, quan chức cấp cao của phủ Tổng thống Hàn Quốc, cho biết Seoul sẽ chia sẻ thông tin tình báo với Tokyo thông qua một kênh 3 bên có sự tham gia của cả Washington.

Theo sau quyết định mới nhất của Hàn Quốc, GSOMIA, hiệp ước được ký kết vào tháng 11-2016, dự kiến hết hạn vào tháng 11 tới. Một kết cục như thế làm gia tăng lo ngại đối với sự hợp tác 3 bên Mỹ - Nhật - Hàn trong việc đối phó các mối đe dọa hạt nhân từ Triều Tiên cũng như sự trỗi dậy về quân sự của Trung Quốc. 

Quan hệ Nhật - Hàn đang xấu đi kể từ khi Tokyo ra quyết định hạn chế xuất khẩu mặt hàng nhạy cảm sang Hàn Quốc hồi đầu tháng 7. Đến đầu tháng 8, Nhật Bản loại Hàn Quốc khỏi danh sách đối tác thương mại đáng tin cậy và Seoul cũng có động thái ăn miếng trả miếng nhằm vào Tokyo.