Indonesia tìm nguyên nhân thảm họa ngày 5-9

Các nhà điều tra đang truy lùng những manh mối trong đống đổ nát của chiếc máy bay Boeing 737-200 thuộc hãng hàng không giá rẻ Mandala Airlines rơi trước đó một ngày ở miền Bắc đảo Sumatra khiến 149 người thiệt mạng, trong khi có những nghi vấn được nêu lên liên quan đến các tiêu chuẩn an toàn của các hãng hàng không giá rẻ.

Tổng thống Indonesia Susilo Bambang Yudhoyono hôm qua đã bay tới Medan để tham dự đám tang của tỉnh trưởng Bắc Sumatra Rizal Nurdin, người đã thiệt mạng trong vụ tai nạn hôm 5-9 và dành 15 phút thị sát hiện trường.

Không phải khủng bố, đã tìm thấy hộp đen

img
Binh lính Indonesia tiếp tục tìm kiếm thi thể nạn nhân

Setio Raharjo, đứng đầu ủy ban nói trên, cho biết các hộp đen, gồm thiết bị thu dữ liệu chuyến bay và thiết bị thu tiếng nói phi công chứa những thông tin liên lạc cuối cùng giữa phi công và đài kiểm soát không lưu đã được thu hồi. Ông cho biết các động cơ máy bay sẽ được đưa đến Jakarta để xác định nguyên nhân tai nạn, trong khi các thiết bị nói trên sẽ được đưa sang Mỹ, Đài Loan hoặc Úc để phân tích. Các nhà điều tra hiện chưa đưa ra thông tin gì về nguyên nhân khả dĩ của tai nạn.

Indonesia có một lịch sử khủng bố Hồi giáo cực đoan, bao gồm các vụ đánh bom ở đảo Bali vào năm 2002, nhưng người phát ngôn hãng Mandala Airlines Det Elfisra đã loại trừ khả năng vụ tai nạn ngày 5-9 mang dấu hiệu khủng bố.

Người dân ở Medan và các nơi khác trong tỉnh Bắc Sumatra treo cờ rủ để tưởng nhớ các nạn nhân. Người dân kéo đến các bệnh viện và nhà xác để nhận diện thân nhân, có người tìm sự hỗ trợ từ các cá nhân tự nhận có sức mạnh siêu nhiên, sau khi chính quyền cho biết các chuyên gia pháp y khó lòng nhận dạng do các thi thể bị đốt cháy thành than. “Tôi đã tìm thấy con rể tôi vì tôi nhớ chiếc quần dài nó mặc” - Asiyah, 50 tuổi, phát biểu tại Bệnh viện Adam Malik - “Tuy nhiên tôi không thể tìm thấy con gái tôi. Tôi sẽ ở đây đến khi nào tìm được mới thôi”. Một trong các nạn nhân là một bé gái 3 tuổi có cha là người Indonesia và mẹ là người Nhật sống ở Jakarta.

Báo chí Indonesia: Hành khách là “vật tế thần”

Báo chí Indonesia hôm qua đã phản ánh những lo ngại về an toàn hàng không ở Indonesia, cho rằng cuộc chiến giá cả giữa các hãng giá rẻ là nguyên nhân phải quan tâm giữa lúc chi phí cho nhiên liệu và linh kiện rời đang tăng. Media Indonesia viết: “Nếu sự ngớ ngẩn này được duy trì, chắc chắn sẽ có sự hy sinh. Tại Indonesia, hành khách được sử dụng làm vật hy sinh đã trở thành chuyện bình thường”. Báo Republika cũng cảnh báo rằng việc cạnh tranh gay gắt có thể dẫn đến các tiêu chuẩn an toàn tệ hơn. Báo viết: “Ngành công nghiệp hàng không Indonesia đang bùng nổ. Nhiều hãng hàng không đang chạy đua đưa ra giá cả chấp nhận được. Tuy nhiên, lối làm ăn này không nên biến an toàn của hành khách thành ưu tiên hai. Sofyan Mile, Chủ tịch ủy ban Về Các vấn đề giao thông vận tải của Quốc hội Indonesia, tuyên bố sẽ nêu vấn đề an toàn hàng không trong cuộc họp với Bộ trưởng Giao thông vận tải Hatta Rajasa vào ngày 8-9 tới. Ông Hatta cho rằng có thể phải mất vài tuần mới tìm ra nguyên nhân tai nạn.

Chỉ là chuyện hàng không giá rẻ của riêng Indonesia

Các chuyên gia phân tích của ngành giao thông vận tải thận trọng với việc đưa ra những kết luận tiêu cực về vụ tai nạn kinh hoàng ngày 5-9 ở Indonesia về ngành vận tải hàng không giá rẻ đang bùng nổ của châu Á, nhưng đối với Bộ trưởng Rajasa, “đây rõ ràng là một thảm họa lớn”.

Albert Tjoeng, người phát ngôn của Văn phòng Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế (IATA) tại Singapore, khẳng định “bất kỳ một tai nạn nào cũng là quá nhiều”. Ông nói những cải tiến thường xuyên về an toàn đã khiến vận tải hàng không là hình thức đi lại an toàn nhất, “cứ hễ một thảm họa như thế này xảy ra, toàn bộ quy trình cần phải được rà lại”.

Shukor Yusof, chuyên gia theo dõi ngành hàng không tại hãng định giá tín nhiệm Standard & Poor’s ở Singapore, khi được hỏi về tác động của vụ tai nạn hôm 5-9 ở Indonesia lên các hãng hàng không giá rẻ khác, đã cho rằng vụ việc chỉ “tập trung ở Indonesia” chứ “không có sự liên quan đến các hãng hàng không giá rẻ ở Singapore, Malaysia và Thái Lan”. Tuy nhiên, các chuyên gia khác lo ngại về những tác động dội ngược vào ngành công nghiệp “đang gặp hết khủng hoảng này đến khủng hoảng khác” như ông John Koldowski, Giám đốc điều hành Trung tâm Tình báo chiến lược thuộc Hiệp hội Du lịch châu Á - Thái Bình Dương ở Bangkok, đã nói.

Kiểm toán hơn 100 hãng hàng không

Ông Tjoeng cho biết IATA tiếp tục cảnh giác khi đưa ra những chương trình an toàn trong toàn ngành. “Hơn 100 hãng hàng không, bao gồm cả những hãng không phải là thành viên của IATA, sẽ được kiểm toán trong năm nay theo chương trình kiểm toán về an toàn hoạt động của IATA (IOSA). Là chuẩn mực toàn cầu đầu tiên về quản lý an toàn hàng không, IOSA là công cụ quan trọng giúp ngành và các chính phủ cải thiện an toàn hàng không” - ông nói. Nghị viện châu Âu hôm 5-9 đã kêu gọi khẩn cấp lập danh sách đen của cả châu Âu về các hãng hàng không không an toàn và thề không khoan dung với các hãng không đạt tiêu chuẩn an toàn quốc tế.  

Thêm một máy bay phải hạ cánh khẩn cấp

Sáng qua, 6-9, một máy Boeing 747-400 của hãng hàng không quốc gia Indonesia Garuda đã hạ cánh khẩn cấp xuống sân bay Pekanbaru thuộc tỉnh Riau, phía Nam đảo Sumatra do hư động cơ.

“Viên phi công bảo chúng tôi rằng một trong những động cơ đã ngưng hoạt động. Ông ta yêu cầu tất cả hành khách giữ bình tĩnh trong khi ông ta cố gắng xử lý tình hình” - Azwar Anaz, một nhà lập pháp Indonesia đi trên chuyến bay được website Detik.com dẫn lời, phát biểu sau khi vụ việc xảy ra.

Chiếc máy bay nói trên chở 82 hành khách, trong đó có Bộ trưởng Các Vấn đề xã hội Indonesia Bachtiar Chamsyah và 5 nhà lập pháp khác. Các vấn đề về động cơ xảy ra chỉ 40 phút sau khi khởi hành từ sân bay Polonia ở Medan, một ngày sau khi xảy ra vụ tai nạn máy bay thảm khốc nhất ở Indonesia trong 8 năm qua.

Các hành khách cho biết họ nghe những tiếng nổ nhỏ trước khi cơ trưởng Soni Bagus tuyên bố động cơ bị trục trặc bên cánh phải. Chiếc máy bay này đang trên đường đến Jakarta trước khi vụ việc xảy ra. “Viên phi công đã quyết định hạ cánh khẩn cấp xuống một sân bay gần nhất” - Anaz nói. Máy bay đã hạ cánh an toàn xuống sân bay Pekanbaru và tất cả hành khách được chuyển sang một máy bay khác để tiếp tục hành trình.