LHQ: "Vũ khí hóa học sử dụng ở Syria trên quy mô lớn"

(NLĐO) – Tổng Thư ký Liên Hiệp Quốc (LHQ) Ban Ki-moon ngày 16-9 xác nhận một cách khách quan và chắc chắn rằng khí sarin đã được sử dụng trong vụ tấn công ở ngoại ô Damascus - Syria vào tháng trước.

Bản báo cáo của nhóm điều tra LHQ nói rõ đây là kết luận dựa trên kết quả xét nghiệm máu, mẫu tóc và nước tiểu của các nạn nhân. Dựa trên những bằng chứng thu thập được tại hiện trường, các chuyên gia cho biết khí độc sarin đã được nạp vào đầu đạn những quả tên lửa đất đối đất bắn vào khu vực Ghouta, khiến 1.400 người thiệt mạng.

Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon nêu rõ có tới 85% mẫu máu cho kết quả dương tính chất sarin. "Dựa vào kết quả phân tích, thanh tra đi đến kết luận tên lửa đất đối đất mang theo chất độc sarin đã được dùng tại Ein Tarma, Moadamiyah và Zalmalka ở vùng Ghouta thuộc Damascus” - ông Ban Ki-moon nói và gọi vụ việc này là “vượt qua sự nghi ngờ và không thể chấp nhận được”. Cũng theo ông Ban, vũ khí hóa học đã được sử dụng "trên quy mô lớn" ở Syria.
img
Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon nêu rõ có tới 85% mẫu máu cho kết quả dương tính chất sarin.
Ảnh: REUTERS

Đây cũng là xác nhận chính thức đầu tiên của các chuyên gia LHQ về việc vũ khí hóa học đã được sử dụng trong cuộc nội chiến kéo dài 30 tháng qua tại quốc gia Trung Đông này. Tuy nhiên, bản báo cáo không nêu đích danh bên nào tại Syria đã thực hiện vụ tấn công.
 
Phát ngôn viên Nhà Trắng Jay Carney nói: “Thông tin trong báo cáo nói rằng chất sarin được nạp vào tên lửa đất đối đất. Đây là loại vũ khí chỉ có chế độ của ông Assad có, như vậy là đã rõ trách nhiệm của chính quyền Syria".
 
Ngoại trưởng Pháp Laurent Fabius cũng nhấn mạnh: “Khi bạn xem xét cẩn thận các kết quả của báo cáo, lượng khí độc, sự phức tạp của các hỗn hợp, tính chất và đường đi của các phương tiện mang khí độc, chắc chắn không có gì phải nghi ngờ về nguồn gốc của cuộc tấn công… Nó củng cố lập trường của những người cho rằng chế độ Syria có tội”. Đại sứ Anh tại LHQ Mark Lyall Grant nói với các phóng viên rằng không nghi ngờ gì nữa, chính quyền Syria chịu trách nhiệm về cuộc tấn công.
 
Đáp lại, Đại sứ Nga tại LHQ Vitaly Churkin khẳng định báo cáo không buộc tội phe nào là thủ phạm và đề nghị LHQ điều tra thêm về việc ai phải chịu trách nhiệm cho cuộc tấn công ở Syria.
 
Trong khi đó, ông Paulo Sergio Pinheiro, Chủ tịch Ủy ban Thẩm vấn quốc tế độc lập về tình hình Syria của LHQ, cho rằng chính phủ Assad phải chịu trách nhiệm về tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người.
img
Một nguồn tin biết quân chính phủ đang tuồn lậu vũ khí hóa học cho Hezbollah để tránh bị quốc tế thanh sát.
Ảnh: REUTERS

Về chuyện loại bỏ vũ khí hóa học ở Syria, Khattar Abou Diab, giáo sư quan hệ quốc tế ở Đại học Paris-Sud, cho rằng đó là bước ngoặt cho cuộc nội chiến nhưng “chưa phải là giải pháp cho cuộc khủng hoảng Syria”. Theo ông, tiêu hủy kho vũ khí hóa học của Syria vào giữa năm 2014 theo thỏa thuận Nga - Mỹ là "điều không tưởng".

Bên cạnh đó, một nguồn tin của Ả Rập Saudi cho biết quân chính phủ Syria đang tuồn lậu vũ khí hóa học cho Hezbollah để tránh bị quốc tế thanh sát. Theo đó, vũ khí hóa học của Syria đã được giấu trên xe tải chở rau để đưa tới các khu vực vùng núi do Hezbollah kiểm soát tại Lebanon. Thậm chí, một số lượng lớn kho hóa học của Syria có thể đã được đưa tới các tàu chiến của Nga đang thả neo ngoài khơi Syria, cũng theo nguồn tin này.