Maldives: Gayoom hay Nasheed là tổng thống dân cử đầu tiên?

(NLĐO)- 209.000 cử tri của Maldives sẽ đi bỏ phiếu hôm nay, 28-10, để chọn ra tổng thống dân cử đầu tiên của nước này. Đây là vòng đấu cuối của hai ứng cử viên sau khi vòng đầu diễn ra ngày 8-10 chưa phân thắng bại

Ứng cử viên thứ nhất là đương kim tổng thống Maumoon Abdul Gayoom, 71 tuổi, là lãnh đạo cầm quyền lâu nhất tại Châu Á. Dù được đánh giá có cơ hội chiến thắng nhiều hơn nhưng ông Gayoom vẫn phải đối mặt với đối thủ chính trị khó chịu nhất là: Mohamed "Anni" Nasheed, 41 tuổi, vốn là một cựu tù chính trị.

Maldives là quốc gia độc lập theo Hồi giáo dòng Sunni với dân số khoảng 300.000 người. Trước đây, đất nước này chưa từng tổ chức bầu cử đa đảng và bất kỳ ai tuyên bố công khai muốn ngồi vào chiếc ghế quyền lực cao nhất đều nhanh chóng bị trục xuất đến một hòn đảo hoang.

Cuộc bầu cử lịch sử này diễn ra sau khi một thanh niên chết trong tù do liên quan đến ma túy. Cái chết này đã dẫn đến những cuộc biểu tình chống chính phủ rồi trở thành bạo loạn hồi tháng 9-2003.

Bạo loạn đã kích động những nhà hoạt động ủng hộ dân chủ thành lập Đảng Dân chủ Maldives (MDP). Sáng lập chính của MDP là ông Nasheed, người đang thách thức vị trí lãnh đạo đất nước của đương kim Tổng thống Gayoom.

Ông Nasheed từng phải vào tù, trong đó có lần bị giam suốt 3 năm và được Tổ chức Ân xá quốc tế mô tả là một “tù nhân của lương tâm”. “Ông Gayoom có cơ hội thoái lui trong danh dự. Yêu cầu của tôi dành cho ông ấy là nên để cuộc chuyển giao quyền lực diễn ra hòa bình”, ông Nasheed nói với hãng tin AFP.

Nasheed hứa hẹn sẽ tư hữu hóa những công ty thương mại quốc gia, cắt giảm chi tiêu quốc gia và chuyển đổi dinh tổng thống trị giá 62 triệu USD của ông Gayoom thành trường đại học.

Trong khi đó, phát ngôn viên của ông Gayoom là Mohammed Shareef cho biết đương kim tổng thống hoàn toàn tự tin vào chiến thắng. Dù hụt mất chiến thắng triệt để trong vòng bỏ phiếu đầu tiên ngày 8-10 nhưng ông Gayoom nhận được đến 41% số phiếu bầu, còn ông Nasheed chỉ nhận được 25%.

Tuy những người chống đối hay so sánh ông Gayoom với ông Robert Mugabe của Zimbabwe nhưng cũng chính ông đã phát triển Maldives thành đất nước giàu nhất khu vực Nam Á nhờ vào khai thác du lịch và đánh bắt cá ngừ đại dương. Có 85 đảo san hô của Maldives biến thành những khu resort sang trọng, có nơi giá trọ một đêm lên tới hàng ngàn USD.

Ứng viên tổng thống kiêm người sáng lập Đảng Dân chủ Maldives Mohamed 'Anni' Nasheed (Ảnh: AFP

Ông đã phải đối mặt với ba cuộc đảo chính từ khi nắm quyền vào năm 1978. Nghiêm trọng nhất là vào năm 1988 khi một thương gia địa phương dẫn đầu cuộc tấn công vũ trang vào thủ đô Male với sự giúp đỡ của lính đánh thuê Tamil từ nước Sri Lanka láng giềng. Nhưng sau cùng, nhờ sự trợ chiến của quân đội Ấn Độ, cuộc đảo chính đã bị dập tắt.

Hiện nay, an ninh quanh Tổng thống Gayoom vẫn được thắt chặt sau vụ một người dân cố đâm ông bằng một con dao làm bếp.

Mặc dù là điểm du lịch được ưa chuộng của giới thượng lưu nhưng Maldives vẫn đang phải đối mặt với tệ tham nhũng, vấn đề thiếu hụt nhà cửa và nạn nghiện ngập ma túy nghiêm trọng. Nhà làm luật Ibrahim Ismail cho biết khoảng 40% người dân Maldives chỉ kiếm được dưới 1USD/ngày trong khi GDP thu nhập bình quân đầu người của nước này hơn 2.200 USD, cao nhất trong số các quốc gia Nam Á.