Quốc tế

Mỹ: Súng và nỗi lo an toàn

Quyền mang súng ở Mỹ hiện nay đã mở rộng đến mức câu hỏi cơ bản của người dân dường như không còn là “chúng ta có được mang súng không?” mà là “chúng ta không được mang súng ở những nơi nào?”

Shane Gazda, một kỹ sư bảo trì tại bệnh viện, người cha của 2 đứa con sinh đôi 3 tuổi, ở bang North Carolina, hầu như lúc nào cũng mang theo khẩu súng Smith & Wesson bên mình.

Luật ở bang North Carolina cho phép người dân mang theo một khẩu súng được giấu trong người khi ở công viên thành phố, quảng trường. Anh nói: “Tôi mang súng một phần là để sẵn sàng cho một biến động nào đó xảy ra hằng ngày. Thành thật mà nói, tôi mang theo súng không chỉ để tự vệ mà còn để bảo vệ gia đình tôi và bất cứ ai chung quanh cần đến sự giúp đỡ”.

Mở dần các giới hạn

Suy nghĩ của Gazda được coi là điển hình của ngày càng nhiều người dân Mỹ đang phải đối mặt hầu như hằng ngày. 30 năm sau phong trào kiểm soát súng, người Mỹ ngày nay đang ôm ấp ý tưởng sở hữu và mang súng theo người với sự nhiệt tình hiếm thấy kể từ thời súng hỏa mai.

Các quyết định của tòa án, nỗi sợ hãi tội ác vốn đã mang tính truyền thống và những lo lắng thời hiện đại về sự kiềm chế - tất cả các yếu tố đó đã chỉ ra một vấn đề mà chỉ cách đây vài năm đã là một trong những chuyện gây tranh cãi nhất của nước Mỹ. Đó là quyền mang súng của người dân. Quyền mang súng hiện nay đã mở rộng đến mức câu hỏi cơ bản của người ta dường như không còn là “chúng ta có được mang súng không?” mà là “chúng ta không được mang súng ở những nơi nào?”.

Những người sở hữu súng và người ủng hộ mang súng ở bang Illinois tham gia cuộc biểu tình ở Springfield ngày 7-3. Ảnh: SCM

Thực ra, đạo luật mới về súng ở bang North Carolina là một trong hàng trăm đạo luật mới thân thiện với súng đã được các bang và chính quyền địa phương ban hành chỉ trong mấy năm qua. Chẳng hạn, các nhà làm luật bang Mississippi gần đây đã chấp thuận cho phép những người sở hữu súng theo học một lớp học về an toàn để mang theo các loại vũ khí được giấu trong người ở khuôn viên trường đại học và ở tòa án.

Bang Ohio bảo đảm cho người dân được quyền mang theo vũ khí giấu trong người đến nhà hàng, quán bar và các đấu trường thể thao. Năm 2010, luật của bang Indiana quy định rằng các chủ doanh nghiệp tư nhân cho các nhân viên của mình để súng trong xe của họ khi đậu trong khuôn viên công ty. Trong khi đó, bang New Hampshire, cùng với một số bang khác, đã bãi bỏ các giới hạn về việc mang vũ khí tại một nơi mang tính biểu tượng về chính trị lớn nhất – đó là nơi họp nghị viện của bang.

40 bang cấp phép

Năm 2009, nhiều đạo luật ủng hộ súng đã được thông qua ở Mỹ trong khi các biện pháp chống mang súng cũng ra đời - một xu hướng mà các chuyên gia nói đã chỉ gia tăng kể từ thời điểm này.

Hiện nay, theo báo The Christian Science Monitor, 40 bang ra chỉ thị rằng bất kỳ ai xin phép mang theo súng giấu trong người và đáp ứng các điều kiện đều phải được cấp phép. Kết quả là con số những người có phép giấu súng trong người ở Mỹ từ vài trăm ngàn cách đây 10 năm hiện đã tăng lên đến hơn 6 triệu. Ở một số khu vực thuộc bang Tennessee, cứ 11 người có mặt ngoài đường phố thì có một người hoặc mang theo súng hoặc có giấy phép mang súng.

Glenn Reynolds, giáo sư luật Trường Đại học bang Tennessee ở Knoxville, nhận xét: “Đó là một sự thay đổi to lớn. Thật đáng kinh ngạc hết sức là thái độ của người dân về các vấn đề hiến pháp có thể thay đổi nhanh chóng như vậy. Tư duy của người ta đã biến chuyển đến mức chỉ cách đây 15 năm thôi, nhiều người đã không nghĩ rằng điều đó có thể xảy ra”.

Tại một cuộc trưng bày súng ở Russellville, bang Arkansas. Ảnh: REUTERS

Dĩ nhiên, vẫn còn người có suy nghĩ chống lại sự hiện diện của súng ống ở bất cứ nơi nào, chủ yếu là ở miền Bắc. Thị trưởng Chicago Rahm Emanuel bày tỏ lo lắng về tình trạng dân số được vũ trang quá đáng. Tháng trước, ông đã đề xuất người sở hữu súng trong toàn bang phải đăng ký.

Thế nhưng, đại đa số người dân muốn có một khẩu súng cỡ 30 ly trong nhà của họ và muốn có quyền mang theo một khẩu súng ngắn trong túi áo khoác của mình khi đi đến bất cứ nơi nào. Ngày nay, nhiều người Mỹ cho rằng việc mang súng ở nơi công cộng là một quyền cần thiết và là một công cụ hợp pháp.

Kỳ tới: An toàn hay nguy hiểm ?