Trước đàm phán cùng Trung Quốc, Philippines xuống giọng với Mỹ
(NLĐO) – Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte bày tỏ hy vọng Mỹ sẽ thúc đẩy an ninh và hợp tác ở biển Đông, Ngoại trưởng Philippines Enrique Manalo cho biết hồi cuối tuần trước.
Hãng tin Bloomberg hôm 10-4 đưa tin cách đây 3 ngày, ông Manalo phát biểu tại văn phòng ở thủ đô Manila: “Mối quan hệ của chúng tôi với Mỹ đang rất bền chặt. Điều quan trọng là không để cho những vấn đề nhỏ nhặt làm ảnh hưởng tới mối quan hệ của chúng tôi”.
Tổng thống Duterte tỏ ra thân thiện với Mỹ hơn kể từ khi có thông tin về việc Trung Quốc sẽ xây dựng trạm quan trắc tại bãi cạn Scarborough ở biển Đông. Bãi cạn này do Philipppines tuyên bố chủ quyền nhưng bị Trung Quốc kiểm soát từ năm 2012.
Vào tháng tới, Manila đồng ý tham dự các cuộc đàm phán song phương với Bắc Kinh về tranh chấp ở biển Đông. Thành viên Viện Nghiên cứu Đông Nam Á tại Singapore Malcolm Cook, nhận định trước thềm cuộc đàm phán: “Trung Quốc là nguồn cơn của một số vấn đề. Họ tiến hành các hoạt động (phi pháp) ở biển Đông, ngay cả trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines, đi ngược lại những gì mà Tổng thống Duterte mong muốn”.
“Quan điểm của Ngoại trưởng Manalo có thể phản ánh một quan điểm khác của chính quyền Manila: Mỹ là đối tác kinh tế và an ninh quan trọng nhất của Philippines” – ông Cook nói thêm.
Theo ông Manalo, người nhậm chức ngoại trưởng hồi tháng trước, Tổng thống Duterte và người đồng cấp Mỹ Donald Trump sẽ tổ chức một số cuộc họp vào cuối năm nay.
Riêng ông Manalo dự kiến tham dự tiến trình đàm phán với Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson trong tháng tới. Ông nói: “Chúng tôi có mối quan hệ lâu dài với Mỹ. Chúng tôi mong muốn xây dựng nó. Với Trung Quốc, chúng tôi đang bắc một cây cầu để cải thiện quan hệ giữa hai bên”.
Có thể thấy chính quyền của Tổng thống Duterte vẫn đang tìm cách cân bằng mối quan hệ giữa Trung Quốc, một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Philippines và Mỹ, đồng minh thân cận nhất của nước này kể từ khi giành được độc lập vào năm 1946.
Philippines chỉ muốn củng cố các đảo ở biển Đông
Tổng thống Duterte hôm 10-4 trấn an rằng Manila chỉ muốn củng cố các đảo do nước này kiểm soát ở biển Đông chứ không phải muốn quân sự hóa chúng. Mục đích là để duy trì sự cân bằng địa chính trị, không để Trung Quốc triển khai vũ khí ra đó.
Ông chủ Điện Malacanang nhấn mạnh Philippines muốn gầy dựng mối quan hệ hòa bình và hữu nghị với Trung Quốc nhưng cũng phải tăng cường an ninh tại các đảo do Manila kiểm soát ở biển Đông. Tổng thống Duterte cũng cho biết Philippines sẽ không tăng cường các hoạt động quân sự xung quanh các đảo nhưng cho biết Mỹ sẽ làm như vậy.
Trong khi đổ lỗi cho Mỹ không ngăn chặn Trung Quốc xây dựng một loạt đảo nhân tạo phi pháp ở biển Đông, ông Duterte lại ít khi chỉ trích Bắc Kinh và khẳng định hôm 10-4: “Chúng tôi sẽ không đặt bất kỳ vũ khí tấn công nào, thậm chí là một khẩu súng, ở các đảo. Trung Quốc không cần lo lắng. Chúng ta là bạn bè. Chúng ta sẽ không đánh nhau. Chúng tôi chỉ đang cố cân bằng tình hình địa chính trị ở đó”.