Bất cập trong quản lý thuốc bảo vệ thực vật

Như Báo NLÐ đã đưa tin, ngày 20-8-2002, tại TPHCM, Bộ NN-PTNT đã tổ chức hội nghị tổng kết đợt thanh tra diện rộng về quản lý, kinh doanh và sử dụng thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) năm 2002 do Thứ trưởng Bộ NN-PTNT Nguyễn Văn Ðẳng chủ trì. Ðại diện ngành BVTV của 61 tỉnh, thành trong cả nước và các doanh nghiệp (DN) sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV đã tham dự.

Thuốc cấm vẫn còn trôi nổi

Nhiều ý kiến nhận định, hiện nay rất nhiều cửa hàng, đại lý trên phạm vi cả nước vẫn còn kinh doanh các loại thuốc BVTV cấm như: Methylparathion, Methamidophos, Monocrotophos... Theo bà Lê Thị Thủy, Chi cục phó Chi cục BVTV tỉnh Ðồng Tháp, mặc dù chủ các cửa hàng, đại lý vẫn biết đó là thuốc cấm, nhưng họ vẫn bán. Nguyên nhân một phần là do lợi nhuận, nhưng quan trọng hơn là họ sợ mất khách hàng, nếu không bán theo yêu cầu nhà nông thì họ sẽ đi mua nơi khác. Bà cũng cho biết, qua thanh tra 350 cơ sở kinh doanh tại tỉnh Ðồng Tháp, thì phát hiện 121 cơ sở vi phạm, trong đó có đến 29 trường hợp kinh doanh thuốc cấm. Ðại diện Chi cục BVTV tỉnh Lâm Ðồng cho biết các đại lý kinh doanh thuốc cấm cũng rất tinh vi. Ông nêu dẫn chứng, cuối tháng 4-2002, Chi cục tỉnh tiến hành kiểm tra các đại lý tại huyện Ðơn Dương và phát hiện 299 kg thuốc có bao bì mang nhãn hiệu của các công ty thuốc trừ sâu trong nước, nhưng khi giám định thì các bao bì này đã bị rạch đáy để thay vào bằng thuốc giả. Qua khai thác, được biết từ tháng 1 đến tháng 4-2002, các đại lý trên đã bán 700 kg thuốc này ra thị trường.

Biết cấm, nhưng vẫn sử dụng

Thứ trưởng Nguyễn Văn Ðẳng nhận định: “Việc sử dụng thuốc BVTV một cách bừa bãi của các điểm bán và người dân đã trở thành vấn đề nhức nhối hiện nay!”. Bà Lê Thị Thủy cho rằng, tâm lý của người sử dụng là thuốc càng độc càng có tác dụng trong phòng trừ sâu bệnh, giá lại rẻ, nên họ “khoái” dùng hơn. Ông Phạm Thuyết, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TPHCM, nêu bức xúc, nhiều hộ nông dân do biết là thuốc độc hại, nên có hộ có 2 đám rau để bán và ăn, khi phun thuốc họ chừa lại đám rau cho gia đình...

Phó Cục trưởng Cục BVTV Lê Mậu Toàn cho biết, qua thanh tra 6.840 hộ nông dân có sử dụng thuốc BVTV tại 61 tỉnh, thành thì có gần 50% số hộ sử dụng thuốc cấm, ngoài danh mục, không rõ nguồn gốc...

Sẽ có biện pháp chế tài nặng hơn

Giám đốc một công ty chuyên kinh doanh thuốc BVTV cho rằng người sử dụng là khâu quan trọng và quyết định trong việc sử dụng các loại thuốc cấm, độc hại. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Ðẳng, nguyên nhân đầu tiên không phải là do người sử dụng mà trước hết là do việc quản lý, kế đến là khâu sản xuất, kinh doanh, cuối cùng mới là người sử dụng. Theo ông Ðẳng, việc quản lý của các cơ quan Nhà nước hiện nay còn nhiều bất cập, khâu sản xuất, kinh doanh quá lộn xộn. Nhiều người cũng tỏ ra lo ngại cho tình trạng nhập lậu thuốc BVTV hiện nay, vì lực lượng quản lý thị trường, cảnh sát kinh tế các tỉnh không “dám” bắt thuốc nhập lậu, thuốc cấm vì không có nơi lưu trữ và tiêu hủy.

Ông Nguyễn Quang Minh, Cục trưởng Cục BVTV, cho biết cục đang tiến hành xây dựng đề án để xây dựng 3 trung tâm tiêu hủy thuốc cấm tại 3 vùng của cả nước. Ðồng thời, sẽ kiến nghị Chính phủ có những biện pháp chế tài nặng hơn đối với các hành vi vi phạm, như truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người kinh doanh, sử dụng các loại thuốc đã bị cấm.