Thời sự

Dự án thủy điện Đồng Nai 6,6A: Mong bộ trưởng mạnh dạn loại bỏ!

Sẽ xem xét phát ngôn của ông Nguyễn Vũ Trung

Phó trưởng Đoàn ĐBQH Đồng Nai Trương Văn Vở (trái) đang trao đổi với Bộ trưởng Bộ Tài Nguyên - Môi trường
Nguyễn Minh Quang về 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A

“Từ năm 2009, Nhà nước đã tổ chức rà soát lại các dự án thủy điện trên toàn quốc và đã loại bỏ hơn 100 dự án, tại sao 2 dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A lại quên rà soát? Đây có phải là sự lãng quên vô tình?”. ĐB Trương Văn Vở (Đồng Nai) chất vấn Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng xung quanh 2 dự án thủy điện kỳ lạ đang gây xôn xao dư luận.

ĐB Vở dẫn chứng: Dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A liên quan đến 140 ha rừng đặc dụng, Vườn Quốc gia (VQG) Cát Tiên; Nhà nước có nhiều văn bản quy định về việc bảo vệ rừng đặc dụng; khu vực triển khai dự án đã được Nhà nước công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt; UNESCO đang xem xét, công nhận VQG Cát Tiên là Di sản Thiên nhiên thế giới... nên cử tri yêu cầu dừng dự án để bảo vệ rừng. “Đề nghị bộ trưởng đưa ra giải pháp xử lý cụ thể đối với dự án này, có loại bỏ ra khỏi quy hoạch hay không?” - ông Vở hỏi.

Trả lời, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết đây là dự án thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng, đang trong quá trình báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) và do Bộ Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) xem xét. “Đây là một dự án có quy mô lớn, tạo ra khoảng 1 tỉ KWh điện/năm và có tác động nhất định đến môi trường.

Sau khi Bộ TN-MT thẩm định báo cáo ĐTM, nếu thấy hiệu quả kinh tế là một phần nhưng tác động môi trường lớn thì sẽ báo cáo với Chính phủ, Quốc hội (QH) để có quyết định cụ thể. Quan điểm của chúng tôi là nếu 2 dự án thủy điện này ảnh hưởng lớn đến môi trường thì yêu cầu dừng lại ngay” - Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng khẳng định.

Chưa hài lòng, ngay đầu giờ làm việc buổi chiều, ĐB Vở truy tiếp: “Chủ trương cho lập dự án thủy điện Đồng Nai 6 và 6A có tuân thủ theo Nghị quyết 49 của QH hay không? Yêu cầu bộ trưởng cho biết cơ sở pháp lý của 2 dự án này?”. Bộ trưởng Hoàng cho biết 2 dự án thủy điện này chưa được Thủ tướng phê duyệt nên chưa trình QH.

Trao đổi với Báo Người Lao Động, Phó trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai Trương Văn Vở cho rằng phần trả lời chất vấn của Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng về chức năng quản lý ngành là chưa đạt yêu cầu. “Bộ Công Thương khi rà soát loại bỏ 107 dự án thủy điện ra khỏi quy hoạch nhưng vì sao 2 dự án Đồng Nai 6 và 6A lại không đưa ra khỏi quy hoạch trong khi không đủ cơ sở pháp lý?”.

Theo ông Vở, nếu dự án thủy điện không đủ cơ sở pháp lý hay nói cách khác là vi phạm pháp luật thì loại bỏ ngay, còn để dây dưa bất lợi trước hết thuộc về chủ đầu tư vì phải tốn kém, lãng phí tiền của, công sức. “Tôi nghĩ QH không dễ dàng cho 1 dự án quá nhiều điểm bất lợi được thực hiện. Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng đã giao bộ trưởng Bộ Công Thương rà soát lại quy hoạch là tín hiệu mừng và “kính mong bộ trưởng mạnh dạn loại bỏ thủy điện Đồng Nai 6 và 6A”.

“Hiện chúng tôi đang chờ QH ra nghị quyết về chất vấn của kỳ họp này xác định trách nhiệm của từng bộ, trong đó có Bộ Công Thương đối với 2 dự án này” - ông Vở nói.

Trả lời Báo Người Lao Động bên hành lang QH, Bộ trưởng Bộ TN-MT Nguyễn Minh Quang cho biết hiện bộ đang trong quá trình thẩm định báo cáo ĐTM của thủy điện Đồng Nai 6 và 6A. “Mọi quyết định về 2 dự án này đều phụ thuộc vào ĐTM và phải được xem xét một cách cẩn trọng các yếu tố” – ông Quang quả quyết.

Về phát ngôn gây sốc của ông Nguyễn Vũ Trung, Phó trưởng Phòng Đánh giá môi trường tổng hợp, Cục Thẩm định và Đánh giá tác động môi trường, Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang, nói: “Tôi sẽ trực tiếp xem xét lại những phát ngôn của anh Trung để có quyết định”.

TS LÊ ANH TUẤN - ĐẠI HỌC CẦN THƠ:

Cả 4 yếu tố không đạt!

Tôi đã đọc và phân tích cả 2 bản ĐTM do Viện Quy hoạch thủy lợi Miền Nam và Viện Môi trường và Tài nguyên (ĐH Quốc gia TPHCM) thực hiện. Xét trên 4 yếu tố: kỹ thuật, kinh tế, môi trường và các hệ lụy, chỉ cần một phần không đạt là đủ điều kiện để không thông qua nhưng báo cáo ĐTM của 2 dự án này cả 4 yếu tố đều không đạt. Về kỹ thuật, các số liệu phân tích, tính toán thủy văn đã sai ngay từ đầu. Đây là số liệu nền nên sẽ dắt dây các tính toán sau đều sai. Về kinh tế, các thiệt hại về môi trường, xã hội chưa được tính vào chi phí đầu tư nên hiệu quả kinh tế của dự án không chính xác. Về môi trường, các tác hại đến thiên nhiên, công tác bảo tồn VQG Cát Tiên cũng như sông Đồng Nai không thể bù đắp. Ngoài ra, còn rất nhiều hệ lụy chưa được tính đến: động đất kích thích, ứng phó sự cố… đặc biệt là uy tín của Việt Nam nếu vi phạm các cam kết quốc tế về các khu dự trữ sinh quyển, văn hóa…

TS ĐÀO TRỌNG HƯNG - VIỆN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VIỆT NAM:

Chỉ trồng cây, không thể trồng rừng!

Một trong những biện pháp giảm thiểu thiệt hại chủ đầu tư đưa ra là trồng bù rừng nhưng dường như họ chưa hiểu hết nghĩa của từ gọi là “rừng”! Cả một hệ sinh thái, nền địa chất, kiểu khí hậu… tồn tại ngàn năm, trồng thế nào để bù lại được. Chủ đầu tư chỉ trồng cây thôi! Chưa kể, phương án trồng bù rừng cũng chỉ là nói cho có chứ trong ĐTM không thể hiện được sẽ trồng bù ở đâu hay đơn vị nào cam kết sẽ dành hơn 370 ha đất cho Tập đoàn Đức Long Gia Lai trồng lại rừng.

Thu Sương ghi