Hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa, an ninh biển, chống khủng bố, quân y, hoạt động gìn giữ hòa bình là 5 lĩnh vực nhận được sự đồng thuận tại ADMM+
Khai mạc vào ngày 12-10, Hội nghị Bộ trưởng Quốc phòng ASEAN mở rộng (ADMM+) lần thứ nhất đã kết thúc vào chiều cùng ngày tại Hà Nội với sự đồng thuận của 10 nước ASEAN và 8 nước đối tác, đối thoại (Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, New Zealand, Úc, Mỹ và Nga) về 5 lĩnh vực hợp tác ưu tiên: Hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa, an ninh biển, chống khủng bố, quân y, hoạt động gìn giữ hòa bình.
Hội nghị đã ra Tuyên bố chung tái khẳng định vai trò trung tâm của ASEAN trong tiến trình ADMM+ và rằng ADMM+ sẽ đóng góp tích cực vào nỗ lực của ASEAN để thực hiện Cộng đồng Chính trị-An ninh vào năm 2015.
Hợp tác đối phó với thách thức
Tuyên bố chung của hội nghị lần này cho thấy tầm quan trọng của việc thiết lập ADMM+ là một bộ phận chủ chốt của một cấu trúc an ninh khu vực mạnh, hiệu quả, mở và dung nạp, từ đó cho phép ASEAN hợp tác với 8 nước đối tác để đối phó với các thách thức an ninh chung.
Trong Tuyên bố chung, các bên cũng thống nhất thiết lập Hội nghị Quan chức quốc phòng cấp cao ASEAN mở rộng (ADSOM+) để thực hiện các thỏa thuận và quyết định của ADMM+ cũng như giao ADSOM+ thiết lập các nhóm công tác chuyên gia về những vấn đề an ninh cùng quan tâm. Các bộ trưởng nhất trí tiến hành hội nghị lần hai tại Brunei vào năm 2013.
Tại buổi họp báo kết thúc ADMM+, Bộ trưởng Quốc phòng Phùng Quang Thanh đã nhìn nhận hội nghị đầu tiên này ở VN là một “sự kiện lịch sử”.
Bộ trưởng Phùng Quang Thanh cho biết bộ trưởng quốc phòng ASEAN và các nước đối tác đã cùng nhau chia sẻ quan điểm về các vấn đề an ninh của khu vực và thế giới.
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phùng Quang Thanh trao bản Tuyên bố chung
của ADMM+ cho Tổng Thư ký ASEAN, ông Surin Pitsuwan. Ảnh: TTXVN
Hội nghị đã giao cho quan chức quốc phòng cấp cao ASEAN mở rộng thành lập các nhóm chuyên gia. Một số nước đã đề xuất như Trung Quốc, VN đồng chủ trì tổ chức nhóm chuyên gia về hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thảm họa, Úc và Malaysia chủ trì tổ chức nhóm chuyên gia về an ninh biển, Mỹ đề xuất tổ chức đối thoại an ninh biển và phối hợp tuần tra chung chống cướp biển.
Bộ trưởng Phùng Quang Thanh cho biết thêm hội nghị đã giao cho VN tổ chức nhóm làm việc quan chức quốc phòng cấp cao các nước ASEAN mở rộng (ADSOM+ WG) vào tháng 12 để bắt tay vào triển khai quyết định của các bộ trưởng, duy trì động lực của tiến trình ADMM+.
VN đề xuất COC
Theo Bộ trưởng Phùng Quang Thanh, vấn đề biển Đông không nằm trong chương trình nghị sự nhưng trong quá trình từng bộ trưởng trình bày chính sách quốc phòng và đánh giá tình hình an ninh của nước mình, một số nước có nêu lên vấn đề này.
Hội nghị thống nhất phải giải quyết các tranh chấp bằng hòa bình đối thoại trên cơ sở luật pháp quốc tế, Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển và Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC). VN đề xuất tiến tới xây dựng bộ quy tắc ứng xử trên biển Đông (COC). “Các bên nhất trí giải quyết bằng hòa bình và đối thoại, không bao giờ dùng biện pháp quân sự để giải quyết tranh chấp vùng biển” - Bộ trưởng Phùng Quang Thanh cho biết.
VN cũng đề xuất tuần tra chung trên biển với hải quân Trung Quốc tại vịnh Bắc Bộ, thiết lập đường dây nóng với hải quân Trung Quốc, thiết lập tuần tra chung với hải quân Campuchia, Thái Lan và Malaysia. “Hoạt động đó sẽ tăng cường hợp tác, góp phần bảo đảm an ninh trên biển, tạo điều kiện thuận lợi cho ngư dân các nước làm ăn” - Bộ trưởng Phùng Quang Thanh nói.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates khẳng định Mỹ có lợi ích quốc gia trong tự do hàng hải, trong phát triển kinh tế và thương mại ở biển Đông. “Mỹ luôn thực hiện các quyền của mình và ủng hộ quyền của các quốc gia khác trong việc di chuyển và tiến hành các hoạt động tại các vùng nước quốc tế” - Bộ trưởng Gates nêu rõ.
Ông Gates cũng hoan nghênh cách tiếp cận đa phương tại biển Đông và cho rằng các bên cần giải quyết tranh chấp một cách hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc có tính ép buộc, thông qua tiến trình ngoại giao mang tính hợp tác, tuân thủ luật pháp và các thông lệ quốc tế”. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ cũng nhắc lại việc Mỹ mong thấy các quốc gia tuyên bố chủ quyền ở biển Đông tiến hành các bước đi cần thiết để thảo luận về việc phát triển COC đầy đủ trên cơ sở DOC năm 2002.
Phát biểu với báo giới, Tổng Thư ký ASEAN Surin Pitsuwan cho biết COC sẽ là bộ quy tắc mang tính “xây dựng hòa bình”. Ông Surin Pitsuwan tỏ ý hy vọng ASEAN và Trung Quốc sẽ xúc tiến các cuộc thảo luận, trao đổi để chứng minh cho cộng đồng thế giới thấy rằng có thể đạt được COC nhằm giải quyết những khác biệt. “ADMM+ là nơi xúc tiến đối thoại về các vấn đề tạo lòng tin, an ninh, ổn định trong khu vực, thúc đẩy hiểu biết tốt hơn, tin tưởng lẫn nhau, góp phần duy trì tăng trưởng, thịnh vượng” - Tổng Thư ký ASEAN khẳng định.
Bước phát triển mới của ASEAN
Trong bài phát biểu chào mừng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng ADMM+ lần đầu tiên được tổ chức là sự kiện quan trọng trong năm Chủ tịch ASEAN 2010 của VN, đánh dấu một bước phát triển mới của ASEAN.
ADMM+ cũng khẳng định tính chất mở trong các cơ chế của ASEAN, phản ánh chủ trương nhất quán của ASEAN, tạo điều kiện thuận lợi cho các đối tác tham gia xây dựng Cộng đồng ASEAN và giải quyết những thách thức chung.
Thủ tướng cho rằng ADMM+ diễn ra trong xu thế hòa bình hợp tác phát triển nhưng vẫn tiềm ẩn những thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống.
Trên cơ sở đó, Thủ tướng đề nghị các bộ trưởng quốc phòng dựADMM+ tập trung thảo luận một số vấn đề quan trọng như: Thứ nhất, thống nhất những định hướng phát triển của diễn đàn này, nhất là các lĩnh vực hợp tác, nội dung và các nguyên tắc hợp tác.
Thứ hai, trao đổi, làm rõ mối liên hệ và sự phối hợp giữa ADMM+ với các cơ chế hiện có như Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF).
Thứ ba, các nước cần tích cực chia sẻ chuẩn mực và quy tắc ứng xử, thúc đẩy hợp tác trên cơ sở tôn trọng độc lập chủ quyền, luật pháp quốc tế nhằm duy trì hòa bình và an ninh của khu vực. |
VN mong muốn hợp tác cùng phát triển
Chiều 12-10, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã tiếp các bộ trưởng quốc phòng, đại diện bộ trưởng quốc phòng các nước ASEAN, cùng 8 nước đối tác, đối thoại gồm: Úc, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, New Zealand, Nga và Mỹ, nhân dịp ADMM+ lần thứ nhất được tổ chức tại Hà Nội.
Theo TTXVN, thay mặt Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết nhiệt liệt chúc mừng thành công của ADMM+ lần thứ nhất; đánh giá cao những đóng góp của các đoàn bộ trưởng quốc phòng, đại diện bộ trưởng quốc phòng các nước ASEAN, cùng các nước đối tác, đối thoại vào thành công chung của hội nghị.
Trong dịp này, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cũng khẳng định: Việt Nam mong muốn hòa bình, hữu nghị, hợp tác và phát triển.
Việt Nam là bạn, là đối tác tin cậy của tất cả các nước; mong muốn các nước cùng Việt Nam nắm chặt tay nhau, đoàn kết, hữu nghị, hợp tác cùng phát triển.
B.T.D |