Kết thúc điều tra bổ sung vụ án Lã Thị Kim Oanh: Đề nghị truy tố 2 nguyên thứ trưởng
Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa kết thúc điều tra bổ sung vụ án Lã Thị Kim Oanh, nguyên giám đốc Công ty Tiếp thị Đầu tư Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) thuộc Bộ NN&PTNT tham ô hơn 72,2 tỉ đồng và 70.659 USD, cố ý làm trái quy định gây thiệt hại hơn 38,6 tỉ đồng và 43.000 USD. Đồng thời đề nghị Viện KSND Tối cao truy tố 8 bị can, trong đó có 2 bị can nguyên là thứ trưởng Bộ NN&PTNT. Hành vi vi phạm của các bị can được xác định là đặc biệt nghiêm trọng, không chỉ đơn thuần về vật chất mà còn làm giảm lòng tin của nhân dân đối với cơ quan quản lý Nhà nước.
Các lãnh đạo Bộ NN&PTNT đã buông lỏng quản lý, tuy nhiên cả cựu bộ trưởng, bộ trưởng đương chức và một số thứ trưởng Bộ NN&PTNT đều quy trách nhiệm cho người khác.
Vay vốn đầu tư để trả nợ và tư túi
Năm 1995, Bộ NN&PTNT có dự án xây dựng khu hội chợ triển lãm nông nghiệp ở đường Hoàng Quốc Việt. Tổng số vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) cấp cho dự án là hơn 77,1 tỉ đồng, do Công ty Tiếp thị Đầu tư NN&PTNT (gọi tắt là Công ty Tiếp thị) làm chủ đầu tư. Số vốn trên đã được cấp đủ và đúng tiến độ. Tuy nhiên, lấy lý do NSNN cấp không đủ, không kịp thời, Lã Thị Kim Oanh đã làm 9 công văn xin lãnh đạo Bộ NN&PTNT ký xác nhận nhu cầu vay vốn để tiếp tục đầu tư vào dự án nhóm A nói trên. Nguyên thứ trưởng Nguyễn Quang Hà và Nguyễn Thiện Luân đã ký xác nhận, đề nghị 4 ngân hàng cho Công ty Tiếp thị vay 131,96 tỉ đồng. Công ty đã vay được hơn 77 tỉ đồng. Có được số vốn này, Lã Thị Kim Oanh chỉ đầu tư vào dự án 12 tỉ đồng, số còn lại tự ý chi tiêu, trả nợ các khoản vay khác và chiếm đoạt hết.
Ông Nguyễn Công Tạn, nguyên bộ trưởng Bộ NN&PTNT, cho biết: Các lãnh đạo bộ không liên quan gì đến việc giải quyết vốn vay của Công ty Tiếp thị và cũng không có chủ trương gì về việc ký xác nhận cho công ty đi vay tiền. “Tôi là bộ trưởng nhưng không thấy ông Hà báo cáo gì về việc này. Việc 2 thứ trưởng ký như vậy là có thiếu sót nhưng cũng nên xem xét đến hoàn cảnh của bộ này, là một bộ lớn có quá nhiều việc mà lãnh đạo bộ không kiểm tra xuể”. Khi Lã Thị Kim Oanh làm chủ đầu tư dự án khu hội chợ triển lãm, theo ông Tạn: “Lúc đó tập thể lãnh đạo Bộ NN&PTNT thấy tín nhiệm cô Oanh, chưa phát hiện những sai phạm của cô Oanh trong công tác. Cô Oanh làm đúng tiến độ, chất lượng tốt khu A và B triển lãm... Cô Oanh có quan hệ rộng, có nhiều bạn bè làm được việc nhưng sau này đã có nhiều sai lầm đi tới phạm tội”. Khác với ông Tạn, nguyên thứ trưởng Phan Sỹ Kỳ cho biết: “Khi thành lập bộ, tôi về phụ trách đầu tư xây dựng cơ bản. Một thời gian sau, khi bàn giao, tôi cũng lập biên bản bàn giao công việc tháng 4-1997 (trong đó có phần xây dựng cơ bản tại Công ty Tiếp thị - PV), anh Tạn bộ trưởng phản ứng gay gắt vì theo anh Tạn thì chị Oanh là người làm việc tốt, năng động và có thế lực. Anh Tạn cho rằng Công ty Tiếp thị không liên quan gì đến tôi (ông Kỳ) thì việc gì phải bàn giao. Thậm chí anh Tạn còn khen công ty này do chị Oanh làm giám đốc đang lên... nên không có việc thanh tra, kiểm tra công ty này”.
Còn theo bộ trưởng đương nhiệm Lê Huy Ngọ, Công ty Tiếp thị là công ty cấp 3, ông chỉ nắm tình hình tổng hợp chung về doanh nghiệp như các doanh nghiệp khác. Ngày 24-5-2000, khi có kết quả thanh tra Công ty Tiếp thị, công ty đã tạm ứng cho các cá nhân 51 tỉ đồng, các khoản không có nguồn bù đắp 16 tỉ đồng. Ông Ngọ đã “Yêu cầu giám đốc phải truy nợ; đình chỉ các dự án đầu tư mới của công ty...”. Trước Cơ quan Điều tra, cả hai ông Nguyễn Công Tạn và Lê Huy Ngọ đều cho rằng, công trình này làm theo đúng quy định của pháp luật, bảo đảm thời gian quy định, bảo đảm chất lượng thi công, được Bộ Xây dựng cấp bằng khen không gây thất thoát NSNN. Tuy nhiên, theo Cơ quan Điều tra: Bộ NN&PTNT là cơ quan chủ quản đầu tư, được Nhà nước ủy quyền quản lý dự án, lãnh đạo bộ phải chịu trách nhiệm về vốn đầu tư vào dự án này.
Mua khách sạn gây thiệt hại 9,5 tỉ đồng
Khi mua khách sạn 120 Quán Thánh, Công ty Tiếp thị đã được ông Nguyễn Công Tạn đồng ý. Trước đó, Lã Thị Kim Oanh đã đến gặp ông Phan Sỹ Kỳ xin ký duyệt, nhưng ông Kỳ cho rằng phải tập trung vào khu triển lãm nên không ký. Sau đó, Thứ trưởng Thường trực Nguyễn Quang Hà đã ký công văn đề nghị chuyển 9 tỉ đồng vốn vay ưu đãi trong số 34 tỉ đồng tiền mua khách sạn không đúng quy định. Ba nguyên thứ trưởng Nguyễn Quang Hà, Ngô Thế Dân và Nguyễn Thiện Luân đã tạo điều kiện cho Lã Thị Kim Oanh làm thủ tục mua khách sạn không đúng quy định. Theo quy định của Chính phủ, khi mua khách sạn phải có hội đồng thẩm định giá, có Bộ Xây dựng tham gia. Tuy nhiên, lãnh đạo bộ đã không thực hiện quy định này khiến Nhà nước bị thiệt hại 9,5 tỉ đồng. Bộ trưởng Lê Huy Ngọ và Thứ trưởng Nguyễn Văn Đẳng nói hoàn toàn không biết gì về việc này.
Ông Nguyễn Quang Hà khai nhận “do anh Tạn bảo mua”. Ông Tạn hoàn toàn phủ nhận và cho rằng, việc ông (với cương vị Phó Thủ tướng) thay mặt Thủ tướng ký văn bản này là do Văn phòng Chính phủ trình ký dựa vào đề nghị của Bộ Kế hoạch - Đầu tư và Bộ NN&PTNT. Việc sai trái trong việc mua khách sạn này là từ công tác định giá của Bộ NN&PTNT.