Thời sự

Khinh suất trước “hà bá”

Một người chết, bốn căn nhà trôi sông. Đây là vụ chết người đầu tiên do sạt lở xảy ra trên địa bàn TPHCM trong vòng 10 năm qua

Đến chiều 29-8, lực lượng cứu hộ - cứu nạn thuộc Sở Cảnh sát PCCC TPHCM vẫn tiếp tục lặn, mò vớt tài sản trong 4 căn nhà bị chìm xuống sông Rạch Dơi (thuộc ấp 4, xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè – TPHCM) vào lúc 21 giờ 30 phút ngày 28-8.

Nhiều người thoát chết

Bốn căn nhà bị chìm xuống sông là của 4 hộ dân: Võ Tấn Tài (SN 1956, tử vong), Nguyễn Văn Hiếu, Huỳnh Văn Ngan và Trần Thanh Trung. Họ đều là dân lao động phổ thông về khu vực này mua đất làm nhà ở từ năm 2007-2009. Bà Trần Thị Mai (SN 1962, vợ ông Tài) kể trong nước mắt: “Khoảng 21 giờ ngày 28-8, chúng tôi nghe nhiều tiếng kêu răng rắc phát ra từ tường nhà, đất dưới chân bị nghiêng.

Hiện trường vụ sạt lở 4 căn nhà làm một người chết trên sông Rạch Dơi. Ảnh: TÂN TIẾN

Khi xác định nhà sẽ sạt lở, chồng tôi vội gọi tôi cùng cháu ngoại là Võ Thị Ngọc (SN 2001) thức dậy chạy ra ngoài rồi quay trở vô khuân tài sản. Con rể tôi chạy sang phụ cha vợ khiêng chiếc tủ đựng giấy tờ và tiền bạc, tuy nhiên khi vừa đến cửa, con gái tôi từ nhà bên hét to 2 con rơi xuống sông rồi. Lúc này, con rể tôi bỏ chiếc tủ để chạy về nhà nó cứu vợ con thì căn nhà tôi nghiêng và chồng tôi bị chìm dưới dòng sông”. Hai đứa bé trên được mẹ là chị Hoa (con của ông Tài) cứu sống, hơn 10 người khác cũng thoát chết trong gang tấc.

Tại hiện trường, 4 căn nhà bị sạt lở có tổng diện tích 204 m2, xây sát nhau, móng được gia cố bằng bê tông. Tuy nhiên, nhiều mảng bê tông trước nhà bị lật tung lên và hở nhiều hàm ếch khoét sâu vào bờ. Đường hẻm tại khu vục này tuy được tráng xi măng nhưng có thể sạt lở bất cứ lúc nào. Sau hơn 12 giờ nỗ lực tìm kiếm, đến 11 giờ ngày 29-8, xác nạn nhân Võ Tấn Tài được các thợ lặn phát hiện bị khối bê tông căn nhà đè sâu dưới nước.

Lơ là cảnh báo

Bà Nguyễn Thị Hoàng Oanh, Chủ tịch UBND xã Nhơn Đức, huyện Nhà Bè, cho biết vụ sạt lở ngoài làm một người thiệt mạng, về tài sản ước tính thiệt hại khoảng 700 triệu đồng. Trước mắt, UBND xã hỗ trợ cho gia đình có người thiệt mạng số tiền 2 triệu đồng, 3 gia đình còn lại mỗi hộ 1 triệu đồng để người dân trang trải trong những ngày tới. Đến đầu giờ chiều cùng ngày, gia đình sống ở 2 căn nhà cuối dãy của khu vực sạt lở cũng đã di dời toàn bộ tài sản tới nơi an toàn.

Lực lượng cứu hộ - cứu nạn đưa thi thể ông Võ Tấn Tài lên bờ lúc 11 giờ 30 phút ngày 29-8 Ảnh: TÂN TIẾN

Ông Phan Hoàng Trí, Phó Giám đốc Khu Quản lý Đường thủy nội địa thuộc Sở GTVT TPHCM, cho biết việc cảnh báo, di dời dân khỏi vùng sạt lở, xử phạt việc lấn chiếm kênh rạch là trách nhiệm của địa phương.

Đơn vị cũng đã nhiều lần có văn bản gửi địa phương về việc lấn chiếm hành lang sông, kênh, rạch, xây dựng nhà cửa kiên cố tại khu vực có nguy cơ sạt lở nhưng địa phương rất lơ là trong việc xử phạt và cảnh báo người dân. Theo ông Trí, khu vực sạt lở 4 ngôi nhà đã được cắm biển nguy cơ sạt lở và đã được UBND TP phê duyệt dự án xây kè nhưng chưa ghi vốn.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, các căn nhà vừa bị sạt lở nằm trong hành lang bảo vệ sông, kênh, rạch của tuyến Rạch Dơi – sông Kinh theo Quyết định 150/2004/QĐ-UB về quy định quản lý sử dụng hành lang trên bờ sông, kênh, rạch trên địa bàn TP. Năm 2010, trên tuyến Rạch Dơi – sông Kinh cũng đã xảy ra một vụ sạt lở khiến 5 căn nhà trôi tuột xuống sông, vị trí sạt lở này nằm cách vụ sạt lở đêm 28-8 khoảng 500 m.

50 vị trí nguy hiểm

Theo Sở GTVT TPHCM, hiện trên địa bàn TP có 50 vị trí có nguy cơ sạt lở bờ sông, kênh, rạch, tập trung chủ yếu tại huyện Nhà Bè (13 vị trí), huyện Cần Giờ (10 vị trí), quận Bình Thạnh (8 vị trí), quận Thủ Đức (6 vị trí), quận 2 (5 vị trí), huyện Củ Chi (3 vị trí), huyện Bình Chánh (2 vị trí), quận 12 (2 vị trí) và quận 9 (1 vị trí).

Theo Khu Quản lý Đường thủy nội địa, sạt lở thường xảy ra ban đêm (từ 22 giờ - 2 giờ). Dựa vào con nước thủy triều, đơn vị này tính toán một số ngày dễ xảy ra sạt lở vào mỗi tháng. Trong tháng tới, sạt lở dễ xảy ra vào đầu tháng và cuối tháng.

Một nguy cơ gây sạt lở cao là việc người dân nâng cấp nhà ở: từ nhà lá ván gỗ, người dân đổ đà kiềng, lót gạch men, lợp tôn, xây thêm gác. Việc làm này khiến trọng lượng nhà đè lên nền đất yếu rất dễ xảy ra sạt lở, nhất là những lúc nước rút.