Luật Hải quan còn nhiều bất cập
PHÁP LUẬT.- Luật Thuế XNK chưa phù hợp với Luật Hải quan. Trên 70% cán bộ hải quan chưa học nghiệp vụ kiểm tra sau thông quan
Tiếp tục đưa Luật Hải quan vào cuộc sống, đẩy nhanh hiện đại hóa và cải cách thủ tục hải quan nhằm đáp ứng yêu cầu hội nhập tạo điều kiện cho phát triển thương mại, đầu tư...”. Đó là nội dung chính của hội nghị ngành hải quan diễn ra ngày 26, 27-12 tại Hà Nội. Đây cũng là mục tiêu và nhiệm vụ cơ bản của ngành năm 2003.
Khả năng kiểm soát của Hải quan còn hạn chế
Theo ông Nguyễn Ngọc Túc, Tổng cục phó Tổng cục Hải quan, năm 2002 Luật Hải quan đã triển khai có hiệu quả và được đánh giá cao. Tuy nhiên, trên thực tế, khả năng kiểm soát của hải quan còn hạn chế. Mặc dù về cơ bản Luật Hải quan đã triển khai, nhưng mảng công tác kiểm tra sau thông quan chưa đáp ứng đúng yêu cầu của luật. Các văn bản hướng dẫn thực hiện luật hiện chưa đầy đủ, thiếu đồng bộ, ảnh hưởng đến việc làm thủ tục hải quan cho hoạt động xuất nhập khẩu (XNK) đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ. Đây cũng là vấn đề bức xúc của khá nhiều đại diện cục hải quan các tỉnh. Đại diện Hải quan Lào Cai đề nghị sửa đổi Luật Thuế XNK vì vướng mắc hiện nay doanh nghiệp (DN) được phép nợ thuế 30 ngày nhưng không cần bảo lãnh của ngân hàng, dẫn đến việc nợ thuế kéo dài khó đòi. Theo Hải quan Đồng Nai, địa điểm kiểm tra hàng hóa XNK là vấn đề được tất cả các DN hết sức quan tâm. Việc kiểm tra tại địa điểm kiểm tra tập trung, bên cạnh mặt đạt được, còn hạn chế gây mất thời gian và phiền phức cho DN trong xếp dỡ, bảo quản hàng hóa.
Hàng tạm nhập, tái xuất dễ bị thẩm lậu
Ông Ngô Xuân Thành - Cục trưởng Cục Hải quan Quảng Ninh - cho biết: Hiện nay, tình hình hàng tạm nhập tái xuất diễn biến rất phức tạp, có hiện tượng thẩm lậu hàng hóa vào nội địa. Ông Thành bức xúc đề nghị Tổng cục Hải quan kiến nghị Chính phủ xem xét trách nhiệm của Bộ Thương mại trong việc cấp giấy phép tạm nhập tái xuất các mặt hàng nhạy cảm dễ thẩm lậu. Cục trưởng Cục Hải quan Bình Dương Nguyễn Hữu Phước đặt câu hỏi: Việc miễn kiểm tra có thật sự làm cho hải quan an tâm và các DN không lợi dụng miễn kiểm tra hàng hóa để vi phạm pháp luật không? Kiểm tra thực tế tại các địa điểm tập trung năm 2002 có 166 vụ vi phạm, tăng hơn năm 2001 là 82 vụ.
Tổng cục phó Tổng cục Hải quan Đặng Văn Tạo thừa nhận việc kiểm tra thu thuế XNK vẫn chưa có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các ngành, nên tình trạng cưỡng chế thuế nhầm vẫn thường xuyên xảy ra. Kiểm tra sau thông quan chưa có quy trình nghiệp vụ cụ thể, số cán bộ hải quan chưa học nghiệp vụ này còn cao trên 70%... Năm 2003 sẽ phải xây dựng lực lượng hải quan chuyên sâu hơn, trang bị và làm chủ kỹ thuật hiện đại, hoàn chỉnh và thay thế các văn bản tạm thời còn nhiều bất cập.
Đã xử lý 91 cán bộ hải quan có tiêu cực Tính đến tháng 11-2002 toàn ngành hải quan đã xử lý kỷ luật 91 cán bộ. Trong đó khiển trách 27, cảnh cáo 44, cách chức 2, hạ bậc lương 3, buộc thôi việc 14. Hiện có 8 cán bộ cấp phòng và 27 công chức bị khởi tố. Theo điều tra cơ bản về trình độ đào tạo của ngành hải quan, lẽ ra số đông cán bộ hiện nay phải ở loại b, trái lại trên 90% xếp loại a là chưa thực chất. (Nguồn: Tổng cục Hải quan)