Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chỉ cách mang về giá trị khổng lồ cho nông nghiệp

(NLĐO) - Theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Phùng Đức Tiến, nếu giảm được 10% tổn thất sau thu hoạch, ngành nông nghiệp đã thu về giá trị khổng lồ.

Ngày 12-9, Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức Hội nghị công nghệ bảo quản, chế biến nông, lâm, thủy sản và cơ giới hóa nông nghiệp.

Thứ trưởng Phùng Đức Tiến chỉ cách mang về giá trị khổng lồ cho nông nghiệp- Ảnh 1.

Thứ trưởng Bộ NN-MT Phùng Đức Tiến nói về cách tăng giá trị nông sản

PGS-TS Phạm Tuấn Anh, Viện trưởng Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch, dẫn báo cáo điều tra sinh khối ở Việt Nam do Ngân hàng Thế giới thực hiện và số liệu thống kê của Tổng cục Thống kê năm 2020 cho thấy khối lượng phụ phẩm nông nghiệp khoảng 156,8 triệu tấn. Điều này mở ra tiềm năng phát triển ngành công nghiệp khai thác phụ phẩm nông, lâm, thủy sản.

Thực tế, PGS-TS Phạm Tuấn Anh cho hay hiện lượng phụ phẩm tôm (vỏ, đầu tôm) tại Việt Nam khoảng 450.000 tấn/năm, phụ phẩm tôm được chế biến tinh sâu chiếm trên 40% đã tạo ra đa dạng sản phẩm có giá trị gia tăng 4-6 lần so với công nghiệp chế biến thô làm thức ăn chăn nuôi. Tiềm năng phát triển ngành phụ phẩm tôm Việt Nam còn nhiều dư địa.

Theo Thứ trưởng Bộ NN-MT Phùng Đức Tiến, 8 tháng đầu năm 2025, xuất khẩu nông sản đạt khoảng 45,37 tỉ USD, tăng hơn 12%, thặng dư 13,07 tỉ USD, dự kiến cả năm vượt 65 tỉ USD. Khoa học và công nghệ giữ vai trò then chốt, thậm chí mang tính quyết định trong sự phát triển nông nghiệp.

Khai thác tiềm năng từ "mỏ vàng" phụ phẩm nông nghiệp

Ngoài nghiên cứu giống và nâng cao năng suất, công nghệ bảo quản và chế biến sau thu hoạch có vai trò đặc biệt quan trọng. Thứ trưởng Phùng Đức Tiến nhấn mạnh nếu không giải quyết tốt khâu này, khi vào vụ thu hoạch rồi đưa hàng ra thị trường cùng lúc, dẫn đến cung vượt cầu, giá giảm sâu. Vì vậy, bảo quản, chế biến sâu là yếu tố then chốt để đảm bảo tính ổn định, nâng cao giá trị nông sản.

Đặc biệt, Thứ trưởng Bộ NN-MT nhấn mạnh, phải coi chế biến sâu và bảo quản sau thu hoạch là khâu đột phá. Hiện nay, mức tổn thất sau thu hoạch đối với lúa gạo, thủy sản hay gỗ trồng rừng còn rất lớn, nếu giảm được 10% tổn thất đã mang lại giá trị khổng lồ. Vì vậy, cơ giới hóa, công nghệ chế biến và bảo quản hiện đại là ưu tiên hàng đầu.

Mặc dù vậy, một số chuyên gia cũng thẳng thắn chỉ ra kinh tế tuần hoàn trong nông nghiệp vẫn còn một số hạn chế. Trước hết là nhận thức của người tiêu dùng và doanh nghiệp còn hạn chế, chưa thấy rõ sự khác biệt và lợi ích của sản phẩm tuần hoàn.

Thứ hai, chính sách hỗ trợ còn rời rạc; hiện chưa có một chương trình riêng dành cho phát triển sản xuất và kinh doanh tuần hoàn, mà mới nằm rải rác trong các chương trình về công nghệ cao, sinh thái hoặc khoa học công nghệ.

Thứ ba, tỉ lệ tái sử dụng phụ phẩm còn thấp, như trong trồng trọt mới đạt khoảng 52%, trong lâm nghiệp chỉ khoảng 50%. Đây vừa là thách thức, vừa là tiềm năng lớn để Việt Nam tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, giải pháp tuần hoàn trong nông nghiệp.