Dạy con - trách nhiệm của ai?

"Con hư tại mẹ''?

Chẳng biết tự lúc nào, các ông bố thường cho rằng việc dạy dỗ con cái phần lớn là trách nhiệm của mẹ chúng. Rồi cứ thế, cái tư tưởng đó nối tiếp từ thế hệ này sang thế hệ khác, dẫn đến việc đàn ông coi nhiệm vụ chính của mình là tiền tài, danh vọng, là xây cho được nhà cao cửa rộng mới đáng mặt anh hào. Còn các bà, dù muốn hay không vẫn cứ phải một tay thay chồng dạy dỗ các con, tìm trăm phương nghìn kế để con mình vừa ''hồng'' vừa ''chuyên", nếu không lại bị các đức lang quân đổ lỗi là ''con hư tại mẹ''! Có một thực tế trái ngược đến buồn cười là các ông tự cho mình quyền không cần dạy dỗ con cái nhưng lại được quyền phán xét kết quả dạy dỗ con cái của vợ!

Vì thế, đến một lúc nào đó, khi thấy ''sản phẩm giáo dục'' của vợ không ổn thì các ông lại trách: Bà có mỗi việc dạy con mà cũng không làm nổi (?!). Đúng là con hư tại mẹ!"... ''Con hư tại mẹ'', tư tưởng này xem ra còn xưa hơn cả trái đất. Việc dạy dỗ con cái là trách nhiệm chung của vợ lẫn chồng, nếu còn có tư tưởng đổ lỗi lên đầu vợ (hay đổ lỗi lẫn nhau) như thế thì tình cảnh ''khẩu chiến" là không thể tránh khỏi và không chóng thì chày, tình cảm vợ chồng sẽ ngày càng sứt mẻ và con cái càng thêm hư hỏng hơn.

Thuận vợ, thuận chồng...

Thật ra, tình cảm và nhân cách của con trẻ thật sự hoàn thiện khi chúng được giáo dục theo sự hướng dẫn, bảo ban của cả bố lẫn mẹ. Nếu thiếu một trong hai, nhân cách con trẻ sẽ phát triển một cách phiến diện và khi đó, hoặc chúng chỉ có thể làm vừa lòng mẹ mà không làm vừa lòng bố, hoặc ngược lại. Về bản năng tự nhiên, người mẹ bao giờ cũng dạy dỗ con cái theo khuynh hướng "nhu'', tức là nhẹ nhàng, tình cảm, trong khi đó, tư tưởng các ông là luôn luôn "cương'', tức là khắt khe, nguyên tắc. Con trẻ cần tình yêu thương, tính nhẫn nhục của mẹ để tự hun đúc cho tình cảm trong tương lai của mình nhưng cũng cần tính cương quyết, khắt khe của bố để rèn luyện cho mình đức tính cứng rắn, sống có nề nếp, quy củ. Do đó, các bậc làm cha làm mẹ không nên ''nhường'' trách nhiệm nuôi dạy con cho riêng một ai, rồi đến lúc đổ lỗi cho nhau vì con hư thì đã quá muộn.

Kết hợp giữa “nhu” với “cương”

Tuy nhiên, nếu vợ chồng chỉ biết dừng lại ở việc cùng nhau chia sẻ trách nhiệm dạy dỗ con cái mà không biết chia sẻ như thế  nào cho đúng thì cũng không thể mang lại kết quả tốt đẹp. Theo tiến sĩ tâm lý người Mỹ Robert Shaw, Giám đốc Viện Gia đình ở Berkeley, thuộc bang California, cách chia sẻ tốt nhất là trước hết vợ chồng cần hiểu nhau, tôn trọng cách giáo dục con cái của nhau rồi mới đi đến thống nhất về mặt phương pháp, quan điểm dạy dỗ con cái. Theo ông, đó là điều kiện tiên quyết và quan trọng hơn hết. Mỗi giới có một cách thức giáo dục con riêng, do vậy, cũng không nên đặt lên bàn cân để so sánh cách giáo dục của giới nào là hiệu quả hơn, vì làm như vậy là vô cùng khập khiễng. Con trẻ cần cái ''nhu" của mẹ nhưng cũng cần cái ''cương" của cha, nghệ thuật dạy con phải biết kết hợp hai đặc điểm đó, đa dạng mà thống nhất.