Chung Mong-Koo: Tôi rất ăn năn, hối hận

Một tòa án ở Seoul đã làm giới doanh nghiệp choáng váng sau khi kết án 3 năm tù giam đối với ông Chung Mong-koo, Chủ tịch Công ty Xe hơi Hyundai (HMC), hôm 5-2 vừa qua. Xưa nay, các đại gia Hàn Quốc, dù bội tín và tham ô hơn 100 tỉ won như trường hợp của ông Mong-koo, chỉ bị án treo là cùng. Nhưng nay, thời thế đã đổi khác. Và “triều đại” họ Chung có công sáng lập tập đoàn Hyundai và đưa hãng xe Hyundai lên hàng thứ 6 thế giới giờ đây cũng vậy, sau một loạt bi kịch gia đình

“Bất ngờ”, “cú đấm tâm lý”. Đó là bình luận của báo giới Hàn Quốc (HQ) và nước ngoài về phán quyết của Tòa án Trung ương Seoul đối với ông Chung Mong-koo, năm nay 68 tuổi, rất nổi tiếng trong ngành công nghiệp xe hơi HQ. Tội danh chính thức của ông Mong-koo là bội tín và tham ô ngân quỹ công ty mẹ bằng cách rút rỉa tiền của các công ty con của HMC để lập quỹ đen với số tiền lên đến 103,4 tỉ won (1.767,6 tỉ đồng) khiến các công ty con thua lỗ 210 tỉ won. Theo cáo trạng, ông Mong-koo đã dùng phần lớn số tiền này để hối lộ cho các chính khách và quan chức nhà nước để đổi lại những ưu đãi trong làm ăn.

Phá lệ

Tội danh bội tín bao gồm việc bị cáo ép buộc các công ty con của mình mua những cổ phiếu mới của hãng máy bay Hyundai Space & Aircraft sắp phá sản và của hãng Hyundai Pipe Co. (sản xuất ống dẫn), thao túng giá cổ phiếu và tham ô trái phiếu của các công ty con. Các điều tra viên ở Văn phòng Công tố Tối cao Seoul, nhận định: “Tội của ông ta rất nghiêm trọng. Ông ta đã gây thiệt hại lớn cho tập đoàn của ông ta. Chúng tôi cần nghiêm trị ông ta để khuyến khích sự minh bạch rõ ràng hơn trong quản lý kinh doanh”. Nại lý do này, phía công tố đề nghị mức án 6 năm tù ở.

Bản án 3 năm tù giam, dẫu gây bất ngờ vì đi chệch thông lệ xưa nay, vẫn chừa cho ông Mong-koo nhiều quyền lợi: Ông được tại ngoại mà không phải đóng tiền bảo lãnh. Trong thời gian thực hiện quyền kháng cáo – một tiến trình có thể kéo dài từ 6 tháng đến hai năm theo luật định hiện hành - ông được tự do lãnh đạo HMC. Ông cũng không bị cấm xuất ngoại để điều hành những cơ sở của HMC ở nước ngoài. Hồi tháng 4 năm ngoái, khi ông Mong-koo bị bắt tạm giam hai tháng, ông cũng được hưởng những quyền lợi y như vậy.

Chánh án Kim Dong-oh giải thích: “Ba năm tù là một hình phạt nhẹ nhàng vì ông Mong-koo có những đóng góp to lớn cho việc phát triển kinh tế HQ và có lòng từ thiện”. Trước đây, ông Mong-koo từng tặng 1,1 tỉ won (19,2 tỉ đồng) cho quỹ từ thiện. Sự nương tay của tòa án có lẽ cũng do một phần ông Mong-koo đã nói lời cuối cùng trước tòa: “Tôi thành thật xin lỗi và ăn năn hối cải vì vụ rắc rối này. Tập đoàn đang ở trong một tình thế vô cùng khó khăn. Nếu quý vị cho tôi một cơ hội, tôi sẽ xin chuộc tội với nhân dân bằng cách phát triển tập đoàn xe hơi Hyundai-Kia – HMC là thành viên lớn nhất trong tập đoàn này - thành hãng xe lớn hàng thứ 5 trên thế giới, bằng cách thường xuyên đi cơ sở, cải tiến chất lượng sản phẩm và quản lý tập đoàn trên cơ sở toàn cầu”.

Người của chất lượng

Ông Chung Mong-koo, sinh ngày 19-3-1938, tốt nghiệp kỹ sư Trường Đại học Hanyang năm 1967. Ông là con trai thứ hai của ông Chung Ju-jung, nhà sáng lập tập đoàn Hyundai từng đứng đầu các tập đoàn HQ. Trước khi được cha giao trách nhiệm lèo lái tập đoàn HMC vào năm 1999, Mong-koo đã có 24 năm kinh nghiệm điều hành công tác hậu mãi của tập đoàn.

Ông Chung Mong-koo đến tòa án

Ngay trong bài diễn văn ra mắt các cổ đông của tập đoàn HMC, ông Mong-koo cho biết cái mà Hyundai cần là cạnh tranh về chất lượng. Ông hứa sẽ đưa tập đoàn này vào danh sách 10 nhà sản xuất xe hơi hàng đầu thế giới. Hiện nay, đứng hạng 6 thế giới. Cách đây hai năm, ông hứa sẽ nâng chất lượng xe Hyundai ngang hàng với Toyota.

Finbarr O’Neill, nguyên giám đốc khu vực Bắc Mỹ của tập đoàn Hyundai, nhận xét: “Phong cách lãnh đạo của ông rất mạnh mẽ. Tôi nhận thấy ở ông quyết tâm biến HMC thành một trong các nhà sản xuất xe hơi hàng đầu thế giới”.

Vài năm trở lại đây, chủ tịch kiêm tổng giám đốc HMC Mong-koo có khuynh hướng rút lui vào hậu trường, nhường người khác phát ngôn cho tập đoàn. Tuy nhiên, mỗi tháng ông vẫn chủ trì cuộc họp về chất lượng xe hai lần và thường xuyên xuống cơ sở kiểm tra chất lượng xe và phụ tùng.

Phiên tòa thực sự

Theo tuần báo Businessweek, đối với ông Chung Mong-koo, phiên tòa vừa xử ông ba năm tù không đáng lo ngại bằng phiên tòa thật sự là những thách thức trước mắt của tập đoàn HMC Stephen Ahn, chuyên viên phân tích về xe hơi thuộc Công ty chứng khoán và đầu tư Woori ở Seoul, cho biết năm 2007 này rất khó khăn đối với HMC, đặc biệt là những cuộc đình công triền miên của công nhân đòi tăng lương và tăng giờ làm thêm, giá cổ phiếu trong và ngoài nước đều giảm sút. Tháng giêng vừa qua, tại thị trường Mỹ, lượng xe bán ra giảm 8,2%, trong khi địch thủ Toyota Motor thắng to.

Đồng won của HQ mạnh hơn đồng USD trong ba năm qua và đồng yen của Nhật hồi năm ngoái đã chiếm 34% lãi ròng khiến lợi nhuận của tập đoàn chỉ còn 1,64 tỉ USD trong năm 2006. Những cuộc đình công làm tập đoàn thiệt hại 2 tỉ USD do giảm sản lượng. Chang In-hwan, Tổng Giám đốc Công ty KTB Asset Management ở Seoul, nhận định: “Thử thách lớn nhất của Hyundai Motor là quan hệ giữa lãnh đạo và công nhân”.

Theo ông Chang, các nghiệp đoàn từ chối hợp tác với ban lãnh đạo vì phong cách lãnh đạo như “hoàng đế” của ông Chung chỉ làm giàu cho dòng họ trên mồ hôi nước mắt của công nhân. “Chừng nào ông Chung chứng tỏ được sự trong sạch của mình, lúc đó mới hy vọng cải thiện được mối quan hệ với công nhân” – ông Chang kết luận.

Bản án dành cho ông Chung cũng là một dấu hiệu khác cho thấy “triều đại” họ Chung đang đứng trước nguy cơ lụi tàn sau một loạt bi kịch gia đình thuộc loại thâm cung bí sử.