Đêm trước, Cha và con cùng những màu sắc tình yêu

(NLĐO)-Hai tiểu thuyết Đêm trước, Cha và con của nhà văn Nga Ivan Xergeevich Turgenev đã được những người làm sách gộp chung trong một cuốn sách đầy đặn hơn 500 trang. Đều là những câu chuyện tình yêu rắc rối, nhưng màu sắc tình yêu của Đêm trước và Cha và con hoàn toàn khác nhau, ẩn giấu bên trong những cơn bão lòng của các nhân vật trước những tư tưởng thời đại.

Ở Đêm trước, cả hai người bạn thân, Subin và Berxenev đều đem lòng yêu Elena. Thậm chí, họ đều rơi nước mắt vì nàng khi Subin thổ lộ với bạn mình yêu Elena từ lâu, còn Berxenev ngồi trước piano hơn một tiếng đồng hồ nghĩ về người con gái trong mộng. Song lựa chọn của Elena lại không phải là ai trong số họ, nàng dành trọn tình cảm của mình cho người đến sau, Inxarov, một nhà yêu nước người Bungari.

Dù đều là những người trí thức trẻ tiến bộ (Subin đã dám bỏ dở trường ĐH Tổng hợp khoa Y để theo đuổi niềm say mê điêu khắc, Berxenev ấp ủ ước mơ trở thành giáo sư và chàng rất chăm chỉ học tập), nhưng ở cả hai, ngườI ta đều thấy sự quen thuộc, cũ kỹ khoanh vùng trong những ước mơ bé nhỏ của cá nhân. Chính vì thế, Inxarov xuất hiện thực sự là một ngọn lửa, một người anh hùng. Sự khắc kỷ, đầu óc thông minh, kiến thức phong phú và đặc biệt là chí hướng giải phóng tổ quốc Bungari đã khiến Inxarov được những người Nga trẻ tuổi hân hoan chào đón. Ngay cả những người tưởng như là “tình địch” cũng giang rộng cả cánh tay và tâm hồn với chàng. Inxarov đã gây ảnh hưởng với những người trẻ tuổi xung quanh, đặc biệt là Elena. Để rồi, từ một cô thiếu nữ ngoan ngoãn, lúc nào cũng e lệ, Elena đã tự ý làm đám cưới với Inxarov mà không cần sự chấp thuận của gia đình, sẵn sàng theo chàng về xứ sở, nguyện bên chàng trong cuộc đấu tranh giải phóng Tổ quốc.

Trong Cha và con, chàng y sĩ Barazov được mô tả nửa như một người anh hùng (dưới con mắt những người trẻ tuổi), nửa giống kẻ nổi loạn (trong cách nhìn của thế hệ trước). Chàng phủ nhận tất cả, từ logic lịch sử, nghệ thuật, thơ ca, coi nhà hoạ sĩ nổi tiếng Raffaeloo không đáng một đồng xu, cho rằng tất cả mọi người giống nhau cả về thể xác lẩn tâm hồn. Chính tư tưởng phủ nhận này đã khiến những người như chàng ngày càng cách xa thế hệ trước, họ chẳng tìm được dù chỉ một tiếng nói chung.

Nhưng chàng Barazov hùng mạnh, tự tin ấy rốt cuộc đã rơi vào bế tắc, khủng hoảng khi trái tim lần đầu biết rung động. Chàng vẫn nghĩ tình yêu lãng mạn là một điều gàn dở không thể tha thứ, thế nhưng chàng lại đem lòng yêu bà Odintxova, một phu nhân xinh đẹp. Barazov phát khùng lên vì tình yêu dày vò song lại chối bỏ bằng những nụ cười khinh khi và những lời mắng chửi trắng trợn nếu ai đó hỏi đến. Barazov luôn thể hiện sự mạnh mẽ, khí khái của một tâm hồn chính trực.Và bởi thế, phu nhân Odintxova đã đem lòng yêu chàng trai. Barazov đã khoả đi bề mặt tĩnh lặng trong tâm hồn nàng, một người trẻ tuổi nhưng tưởng mình sống quá lâu, một người thích sống trong tiện nghi nhưng lại ít thiết tha sống. Tiếc rằng, Odintxova chỉ choàng tỉnh rồi lại rơi vào trạng thái uể oải thường có ở những nhà quý tộc Nga. Và đó cũng là một kết cục bế tắc cho nhà hư vô trẻ tuổi Bararov…

Nhà văn Ivan Xergreevich Turgenev sinh năm 1818 tại thành phố Oriol. Năm 1833, ông thi đỗ vào khoa Ngữ văn, trường ĐH Tổng hợp Maxcơva, sau này chuyển về trường ĐH Tổng hợp Peterburg. Từ giữa những năm 40, Turgenev chủ yếu sống ở nước ngoài và luôn tuyên truyền không mệt mỏi những tư tưởng của nền văn học Nga đến khi mất vào năm 1883 tại Pháp. Những tác phẩm xuất sắc của ông gồm Bút ký Người thợ săn, Rudin, Một tổ quý tộc,... Đêm trước, Cha và con được NXB Văn học và công ty Nhã Nam phát hành quý II.2006.