Kiều “khỏa thân”
Nhân dịp kỷ niệm 250 năm ngày sinh Nguyễn Du, Công ty Sách Nhã Nam ra mắt bạn đọc tác phẩm “Truyện Thúy Kiều” - ấn bản do 2 học giả Bùi Kỷ và Trần Trọng Kim hiệu khảo (NXB Thế Giới).
Tuy nhiên, sách vừa đưa ra thị trường đã vấp phải những chỉ trích từ dư luận vì sử dụng hình ảnh “nàng Kiều khỏa thân” trên bìa. Vừa nhìn thấy bìa cuốn sách, một số nhà văn và người đọc đã lên tiếng phê phán nặng nề bởi theo họ thì khó có thể chấp nhận hình ảnh Kiều “lõa lồ” ngay trên bìa sách.
Nhà văn Đoàn Minh Phượng là một trong những người chia sẻ sự thất vọng về bìa cuốn “Truyện Thúy Kiều”. Trên trang cá nhân, bà viết: “Nhã Nam làm bìa sách cho Nguyễn Du thế này. Thôi thế là xong hẳn”. Và sau đó là hàng loạt các ý kiến kèm theo thể hiện sự thất vọng và phẫn nộ về bìa cuốn sách như: phản cảm, lõa lồ, dung tục, không xứng tầm...
Theo thông tin từ Công ty Sách Nhã Nam, bìa cuốn sách “Truyện Thúy Kiều” chính là bức tranh trong “Tập văn họa kỷ niệm Nguyễn Du” của họa sĩ Lê Văn Đệ, một họa sĩ nổi tiếng, từng là thủ khoa khóa I Trường CĐ Mỹ thuật Đông Dương năm 1930. Đây là bức tranh đẹp, dùng nhiều màu đen, có nhiều không gian cho thiết kế, vẽ theo phong cách như tranh khắc, rất khỏe khoắn và chính là bức vẽ mà họa sĩ vẽ minh họa cho câu thơ: “Rõ màu trong ngọc trắng ngà/Dày dày sẵn đúc một tòa thiên nhiên”, tả vẻ đẹp Thúy Kiều khi tắm.
Ấn bản này được Vĩnh Hưng Long thư quán in lần đầu năm 1925 và tái bản 1927 sau khi hiệu đính chi tiết. Cuốn sách có một vị trí khá đặc biệt, trở thành cuốn Kiều phổ biến thuộc loại rộng rãi nhất, được độc giả biết đến nhiều nhất. Lần tái bản này có bổ sung thêm một số phụ bản tranh minh họa lấy từ “Tập văn họa kỷ niệm Nguyễn Du” do Hội Quảng Trị - Huế xuất bản năm 1942, bao gồm 11 bức tranh màu in trên giấy dó của các họa sĩ Việt Nam hàng đầu thời bấy giờ: Tô Ngọc Vân, Trần Văn Cẩn, Nguyễn Gia Trí, Lê Văn Đệ, Lưu Văn Sìn, Nguyễn Đỗ Cung...
Về tên “Truyện Thúy Kiều”, như chúng ta đã biết, cái tên “Truyện Kiều” chỉ là tên gọi dân gian mà mọi người quen dùng để nói về tác phẩm, không phải là tên chính thức. Còn “Truyện Thúy Kiều” là tên tác phẩm mà các học giả Bùi Kỷ, Trần Trọng Kim đặt chính thức cho bản Kiều được hiệu đính, khảo dị của mình.
Với sự tồn tại, song hành của nhiều văn bản truyện Kiều, không phải ngẫu nhiên mà bản Kiều của Bùi Kỷ và Trần Trọng Kim lại được đánh giá cao và biết đến rộng rãi. “Truyện Thúy Kiều” đã được 2 bậc học giả hàng đầu khảo cứu một cách kỹ lưỡng, chú giải điển cố, từ nguyên tường tận song lại rất dễ đọc vì được trình bày theo cách tối giản, thuận tiện nhằm mục đích chính là giúp bạn đọc hiểu và cảm được nội dung cũng như tinh thần tác phẩm.
Với một tác phẩm có giá trị như vậy, việc trình bày bìa sách bằng hình ảnh một cô gái lõa lồ mang tính câu khách, gây nên bức xúc cho số đông người đọc là điều không nên làm.