Mưa trên sông Đăkbla

Mưa trên sông Đăkbla chỉ có 9 truyện ngắn nhưng quyển sách vẫn có gáy, vì các truyện ngắn dài hơn khuôn khổ vẫn thấy ở các tác phẩm cùng thể loại in trên mặt báo. Mưa trên sông Đăkbla thấp thoáng huyền thoại chuyện tình Âu Cơ – Lạc Long Quân. Một chàng trai miền xuôi đã kết nghĩa trăm năm với một nàng miền ngược, rồi “gái phải theo chồng”, rồi nàng nhớ đại ngàn khôn nguôi

Tác giả Đoàn Việt Hùng phân tích tâm lý nhân vật nữ rất kỹ để rút ra điều mà chúng ta thường ít khi tự hỏi “tại sao làm người phải có quê hương và luôn hoài nhớ?”. Với nhân vật nữ, nỗi nhớ được cụ thể hóa thành mái nhà, con suối cánh rừng... và chỉ bấy nhiêu thôi cũng làm ray rứt con người.

Truyện ngắn của Đoàn Việt Hùng phần nhiều là nhớ, lật trang sách đầu tiên gặp ngay truyện Nhớ với lời đề từ: “Phong sương mấy độ qua đường phố/ Hạt bụi nghiêng mình nhớ đất quê” (thơ Sơn Nam). Nhân vật trong Nhớ là một ông già miền Trung phải theo con vào Nam sinh sống, mỗi ngày ông già còn sống là còn nhớ, nhớ đủ thứ chuyện từ thuở dại dột đến chuyện dâu bể. Ông già phải kết bạn với trẻ em đồng hương bán vé số mưu sinh để được nghe giọng quê dãi dầu. Đến lúc tàn hơi thở, ông già được “tẩm liệm” bằng không gian nhớ. Người già hoài cổ đã đành, người chưa già cũng hoài niệm về một thời nông nổi với bạn bè (Khói và mảnh trăng khuyết) hay nhớ gì như nhớ người yêu (Về Tuy Hòa).

Trong tập truyện này có in truyện ngắn Nơi không chỉ có khói núi mà Đoàn Việt Hùng đã đoạt giải nhất cuộc thi năm ngoái do NXB Giáo dục tổ chức. Tác giả Đoàn Việt Hùng từng là nhà giáo, ông nắm bắt nghiệp vụ sư phạm khá vững cũng như tâm tình nghề nghiệp. Thế nhưng trong truyện Bầy chim trước hiên nhà thì lại khác, những con chim được nuôi trong lồng quen với giam cầm đến nỗi khi mở cửa không dám bay đi. Vì thức ăn không phải săn tìm hay vì con người dạy dỗ khéo léo?