Mùa nhãn chín
Mặc dù đang sinh sống tại TP HCM từ nhiều năm nay, thế nhưng năm nào cũng vậy, khi bước vào tháng 7 âm lịch, lúc mùa nhãn chín tới là mẹ lại gửi vào cho tôi vài thùng đầy những chùm nhãn tươi rói, ngọt ngào mà cha hái từ những cây nhãn trồng trong vườn nhà.
Xa quê bao năm, công việc và cuộc sống mưu sinh vất vả nơi đất khách quê người đôi lúc có thể làm tôi lãng quên nhiều thứ, vậy mà mỗi khi mùa nhãn chín tới là trong tôi lại nôn nao nỗi nhớ quê, nhớ vườn nhãn thân thương đã gắn liền với rất nhiều kỷ niệm một thời ấu thơ của tôi, cũng như bọn trẻ đồng trang lứa trong xóm nghèo dấu yêu, tại một làng quê thuộc xã Hàm Tử, huyện Khoái Châu - vùng trồng nhãn có diện tích lớn nhất của tỉnh Hưng Yên.
Nhãn lồng Hưng Yên nổi tiếng ngoài sự khác biệt về hình thức, đó là trái rất to, chùm sai trĩu quả, cho năng suất vượt trội, cùi của trái dày cùng vị ngọt thanh của nó cũng làm nên hương vị riêng mà các giống nhãn trồng ở những nơi khác không thể có được.
Vì là "vùng nhãn" nên hầu như gia đình nào ở trong làng, ngoài xã cũng đều trồng nhãn, ít cũng dăm bảy cây, nhiều thì vài trăm cây.
Gia đình tôi có mảnh vườn rộng gần ngàn mét vuông, có 20 cây nhãn trồng từ thời ông nội tôi. Thời gian thấm thoắt trôi qua, khi ông bà nội trở thành người thiên cổ, cha mẹ tôi "tiếp quản" những cây nhãn ông bà để lại trong vườn, coi đó là thứ tài sản quý giá nhất, bởi đều đặn mỗi năm những cây nhãn ấy luôn cho trái, bán ra tiền để chi tiêu trong gia đình, sửa sang nhà cửa, mua sắm các vật dụng sinh hoạt hằng ngày… Ngay cả 4 anh chị em chúng tôi ăn học nên người suốt bao năm cũng nhờ những cây nhãn trong vườn. Chẳng riêng gia đình tôi, các gia đình hàng xóm khác cũng sống nhờ thu nhập chủ yếu từ nhãn, chứ mấy sào ruộng cày cấy lúa chỉ cho đủ phần gạo ăn mà thôi.
Tôi vẫn còn nhớ ngày trước khi mất, bà nội đã nói với cha tôi: "Bố mẹ sống cả đời vất vả chẳng có vàng, bạc để lại cho các con. Thứ duy nhất bố mẹ để lại chỉ có những cây nhãn trong vườn, hãy cố gắng chăm sóc chúng cho thật tốt tươi, chúng sẽ không phụ công của các con đâu…". Trước khi phát khăn tang cho con cháu, ba tôi không quên thắt lên thân những cây nhãn xù xì trong vườn dải khăn tang trắng nhỏ xíu. Ba tôi bảo những cây nhãn là do ông bà trồng, chăm sóc, nó cũng có linh hồn, nên khi ông bà mất đi thì nó cũng mang tang giống như con người…
Đúng là thời gian trôi thật nhanh. Vườn nhãn của gia đình đã đi qua quãng đời tuổi thơ tôi với rất nhiều kỷ niệm khó quên.
Năm nay, mới hôm rồi, mẹ gọi điện báo mùa nhãn chín đã tới nhưng vì dịch Covid-19 bùng phát, nhiều địa phương thực hiện giãn cách xã hội nên mẹ sẽ không gửi nhãn cho tôi giống như mọi năm được. Nghe mẹ nói vậy, ký ức tuổi thơ tôi lại ùa về. Tôi thèm cái cảm giác được hòa mình dưới những tán cây nhãn sai quả trong vườn, thỏa thích thưởng thức những trái nhãn to tròn, ngọt ngào đến khó quên…