Xử lý triệt để điểm nghẽn thể chế, pháp luật

Việc xây dựng, hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật cần bảo đảm đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới

Ngày 5-8, Tổng Bí thư Tô Lâm - Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật - đã chủ trì phiên chuyên đề của Ban Chỉ đạo. Tham dự có Thủ tướng Phạm Minh Chính, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, các thành viên Ban Chỉ đạo.

Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm

Phiên họp đã nghe các báo cáo chuyên đề trong lĩnh vực tài chính, đầu tư, khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; báo cáo về "Định hướng khung pháp lý huy động, khơi thông nguồn lực tài chính cho phát triển kinh tế"; báo cáo về "Một số định hướng lớn về sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai"; báo cáo "Một số định hướng về phòng ngừa, giải quyết tranh chấp đầu tư quốc tế" và đề cương Đề án "Hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới".

Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo cũng đã báo cáo đánh giá sơ bộ về khả năng thực hiện các nhiệm vụ phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương và kết quả 3 tháng triển khai thực hiện Nghị quyết 66/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

Phát biểu chỉ đạo tại phiên họp, Tổng Bí thư Tô Lâm ghi nhận, đánh giá cao Đảng ủy Chính phủ, các Đảng ủy Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính, Bộ Khoa học và Công nghệ và các bộ, ngành trong thời gian ngắn đã hoàn thành khối lượng công việc lớn, có tính chất khá phức tạp và đề xuất các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật. Những điểm nghẽn đã được phát hiện phải được xử lý ngay, triệt để, không để cản trở phát triển và khơi thông nguồn lực.

Ban Chỉ đạo đề nghị Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo bổ sung 25/47 luật vào Chương trình lập pháp năm 2025 của Quốc hội, thông qua tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV để giải quyết ngay những vấn đề vướng mắc liên quan đến luật. Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo tiếp tục hoàn thiện kết quả rà soát, bảo đảm xác định chính xác phương án xử lý 834 khó khăn, vướng mắc trên tổng số 2.092 kiến nghị, phản ánh đã thu nhận.

Đề nghị Đảng ủy Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với Đảng ủy Bộ Tư pháp xây dựng, hoàn thiện báo cáo chuyên đề về rà soát, đề xuất các giải pháp tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật trong lĩnh vực phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền trong bộ máy hành chính, nhất là chính quyền địa phương hai cấp.

Tổng Bí thư đề nghị Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Chính phủ, Đảng ủy các bộ, ngành tiếp tục chỉ đạo thực hiện đồng bộ các giải pháp nâng cao chất lượng công tác rà soát văn bản, soạn thảo, thẩm định, thẩm tra thông qua dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật gắn với trách nhiệm của người đứng đầu. Cần quán triệt và thực hiện nghiêm chỉ đạo của Bộ Chính trị nêu trong Nghị quyết 66/2025, xác định xây dựng, hoàn thiện thể chế, pháp luật và kiểm tra, giám sát tổ chức thi hành pháp luật là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, thường xuyên của các bộ, ngành.

"Người đứng đầu bộ, cơ quan ngang bộ phải trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật, chịu trách nhiệm chính về chất lượng chính sách, pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý của các bộ, ngành mình... Có chế tài, biện pháp xử lý đối với những người không thực hiện đầy đủ trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng pháp luật" - Tổng Bí thư nhấn mạnh.

Đề xuất cấu trúc pháp luật tổng thể, hiện đại, hợp lý

Tổng Bí thư đề nghị Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo Đảng ủy Bộ Tài chính tiếp tục nghiên cứu, đề xuất giải pháp cụ thể, nhất là việc khẩn trương sửa đổi, bổ sung, ban hành mới các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan để hoàn thiện khung pháp lý đồng bộ, khả thi, sát thực tế, phù hợp với quy luật thị trường, đồng thời bảo đảm vai trò dẫn dắt, định hướng, giám sát, kiến tạo của Nhà nước trong huy động hiệu quả mọi nguồn lực, tạo động lực đột phá, phục vụ mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số giai đoạn 2026 - 2030.

Tổng Bí thư cho biết Ban Chỉ đạo ghi nhận kết quả bước đầu về một số định hướng lớn về sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai theo báo cáo của Đảng ủy Bộ Nông nghiệp và Môi trường. Đồng thời, đề nghị Đảng ủy Chính phủ chỉ đạo Đảng ủy Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với các cơ quan tiếp tục nghiên cứu, đánh giá toàn diện những khó khăn, vướng mắc trong lĩnh vực đất đai hiện nay để xác định các phương án xử lý tổng thể, căn cơ và đồng bộ, trong đó bao gồm các quan điểm, định hướng lớn về các chính sách quan trọng sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai và các luật có liên quan.

Về dự thảo đề cương Đề án "Hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới", Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu Đảng ủy Bộ Tư pháp khẩn trương hoàn thiện đề cương và tổ chức nghiên cứu, triển khai nhiệm vụ.

Theo Tổng Bí thư, đây là đề án lớn, khó, thời gian gấp, do đó Đảng ủy Bộ Tư pháp cần tập trung nguồn lực, có cách làm phù hợp, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, bộ, ngành, các ủy ban của Quốc hội, huy động sự tham gia rộng rãi, thực chất của các chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, luật gia, luật sư giỏi, tâm huyết. Kết quả nghiên cứu của đề án phải hướng tới việc đề xuất cấu trúc tổng thể, hiện đại, hợp lý nhất của hệ thống pháp luật, bao phủ được những ngành, lĩnh vực mới nảy sinh trước tác động của cuộc cách mạng công nghệ và các xu hướng phát triển mới. Qua đó, góp phần xây dựng hệ thống pháp luật đồng bộ, thống nhất, minh bạch, khả thi; kiến tạo, tạo lập môi trường đầu tư - kinh doanh thuận lợi, bảo đảm quyền lợi chính đáng của nhân dân, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn tới.