Sức khỏe
11/07/2016 19:40

Côn trùng: Thực phẩm quý

Ý tưởng dùng côn trùng trong bữa ăn có thể khiến nhiều người ái ngại nhưng đó lại là truyền thống văn hóa ẩm thực của nhiều nơi trên thế giới, với lý do chủ yếu từ lợi ích về dinh dưỡng

Theo một báo cáo của Tổ chức Lương Nông (FAO) của Liên Hiệp Quốc, có khoảng 2 tỉ người trên thế giới dùng côn trùng như một phần thực phẩm thông thường. Cách ẩm thực được gọi là entomophagy, hiện khá phổ biến ở nhiều nơi như Trung Quốc, châu Phi, châu Á, Úc, New Zealand cũng như Trung và Nam Mỹ. Tại phương Tây, nhiều người cảm thấy ghê sợ và xem ăn côn trùng giống như cách ăn của con người thời nguyên thủy. Một khảo sát trên tờ Journal of Insects as Food and Feed được công bố hồi năm ngoái cho thấy có đến 72% người dân Mỹ không thoải mái xem xét chuyện ăn côn trùng. Tuy nhiên, khi biết hết giá trị dinh dưỡng của nguồn thực phẩm này, có thể nhiều người sẽ suy nghĩ lại.

Chống béo phì, suy dinh dưỡng

Bọ cánh cứng là loại được ăn nhiều nhất, kế đến là sâu bướm, ong, kiến, cào cào, châu chấu và dế, tất cả có hơn 1.900 côn trùng có thể ăn được. Côn trùng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, đa số chứa nhiều protein, mỡ lành mạnh, canxi nhưng lượng carbohydrate thấp. Các chuyên gia của FAO xem côn trùng bổ dưỡng tương đương hoặc hơn thịt. Thí dụ như 100 g dế chứa 121 calo, 12,9 g protein, 5,5 g chất béo. Trong khi đó, 100 g thịt bò tuy chứa nhiều protein hơn (khoảng 23,5 g) nhưng chứa nhiều chất béo (21,2 g) mà lại là mỡ động vật, không có lợi cho sức khỏe. Đặc trưng ít béo khiến giới nghiên cứu đề xuất dùng côn trùng như cách thức hiệu quả để chống béo phì và những bệnh tật có liên quan.

Côn trùng được đánh giá bổ dưỡng và lành mạnh hơn thịt Ảnh: MNT
Côn trùng được đánh giá bổ dưỡng và lành mạnh hơn thịt Ảnh: MNT

Nhật báo Anh Daily Mail hồi năm 2014 thuật lại trường hợp chuyển từ thức ăn theo kiểu thuần phương Tây sang dùng thêm côn trùng của người đàn ông Mỹ Jason Brink. Một lần ở nhà hàng, do nhầm lẫn, người ta đã mang đến cho anh này một đĩa dế thay vì đậu phộng. Brink thấy ngon nên tiếp tục dùng sau đó và phát hiện nhờ ăn dế mà mình đã giảm cân. Anh nói: “Chúng ta có thể thay đổi thói quen ăn vặt đã quá quen thuộc trở thành một cuộc phiêu lưu ẩm thực hoàn toàn khác đang được mở rộng hơn trên thế giới. Một lựa chọn tốt cho vòng eo cá nhân và tương lai của hành tinh chúng ta”. Brink muốn nói đến khả năng đáp ứng nhu cầu thực phẩm cho tình trạng suy dinh dưỡng ở một số nước đang phát triển do côn trùng mang lại.

Là nguồn thực phẩm giàu protein và chất béo lành mạnh, côn trùng lại có ở khắp nơi, dễ tìm, rẻ tiền, nên có thể là một giải pháp tốt. Chuyên gia FAO giải thích: “Sự thiếu hụt protein và chất dinh dưỡng khác thường phổ biến hơn ở những phân khúc xã hội lâm vào hoàn cảnh khó khăn như trong thời gian có xung đột hoặc thiên tai. Do thành phần dinh dưỡng, khả năng dễ tiếp cận, kỹ thuật nuôi đơn giản và tốc độ tăng trưởng nhanh, côn trùng có thể cung cấp cơ hội giá rẻ và hiệu quả để chống lại bất an về dinh dưỡng bằng cách cung cấp thực phẩm khẩn cấp, cải thiện cuộc sống và chất lượng bữa ăn của những người bị tổn thương”.

Vấn đề văn hóa

FAO cho rằng thức ăn từ côn trùng có khả năng là giải pháp cho tình trạng thiếu hụt thực phẩm có thể xảy ra theo đà tăng dân số. Ngân hàng Thế giới (WB) dự báo dân số toàn cầu sẽ tăng lên đến 9 tỉ người vào khoảng năm 2050, có nghĩa là chúng ta cần sản xuất thêm khoảng 50% thực phẩm nữa để nuôi sống thêm hơn 2 tỉ người. Với sự thay đổi khí hậu có thể kéo giảm thu hoạch nông nghiệp xuống hơn 25%, hiện có nhu cầu bức thiết trong việc tìm kiếm phương thức canh tác khác nhằm nuôi sống dân cư tăng thêm trên thế giới. Các chương trình về thực phẩm bền vững của FAO có xem xét đến ăn côn trùng như lựa chọn khả thi.

Tuy nhiên, dù biết rõ giá trị dinh dưỡng của côn trùng, nhiều người ở phương Tây vẫn ái ngại khi đặt con châu chấu vào miệng. FAO giải thích rằng điều đó bắt nguồn từ truyền thống văn hóa ẩm thực. “Cảm giác ghê tởm phát xuất từ câu hỏi đại loại như “Đó là cái gì? Đến từ đâu?”... Bên cạnh cảm xúc đó, nguồn gốc của sự dè dặt, không dám ăn có gốc rễ từ văn hóa ẩm thực, vốn tác động mạnh đến thói quen ăn uống. Văn hóa, dưới ảnh hưởng của lịch sử, cấu trúc cộng đồng, đời sống con người... đã quyết định những quy tắc về những gì ăn được và những gì không. “Tóm lại, ăn hay từ chối ăn côn trùng là một câu hỏi về văn hóa” - FAO giải thích.

Nguồn thức ăn từ côn trùng có thể là giải pháp cho tình trạng thiếu hụt thực phẩm theo đà tăng dân số toàn cầu.

Trúc Lâm

Viết bình luận

Đi Pháp 5 ngày 4 đêm xem Olympic 2024 cùng thẻ Vietcombank Visa

Đi Pháp 5 ngày 4 đêm xem Olympic 2024 cùng thẻ Vietcombank Visa

Ngân hàng 14:04

(NLĐO) - Khách hàng sử dụng thẻ Tín dụng và Ghi nợ quốc tế cá nhân mang thương hiệu Vietcombank Visa sẽ có cơ hội nhận được Chuyến du lịch 5 ngày 4 đêm đến Pháp và vé tham gia Thế vận hội Olympic 2024.

Vietcombank nhận danh hiệu Best FXall Taker 2024

Vietcombank nhận danh hiệu Best FXall Taker 2024

Ngân hàng 14:03

(NLĐO) - Vietcombank vinh dự được Tập đoàn giao dịch chứng khoán London (LSEG) trao tặng danh hiệu Best FXall Taker - Ngân hàng có khối lượng giao dịch ngoại tệ trên FXall lớn nhất tại Việt Nam trong năm 2023.

Hạ tầng khu Đông TP HCM ra sao sau khi liên tục được “bơm vốn”?

Hạ tầng khu Đông TP HCM ra sao sau khi liên tục được “bơm vốn”?

Cơ hội an cư 14:03

Vành đai 3 đang thi công đồng loạt 10 gói thầu, các công trình trọng điểm quốc gia liên tục được quy hoạch, rót vốn đang khiến hạ tầng cửa ngõ phía Đông TP HCM trở nên nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Những dự án nằm ở tâm điểm kết nối như Vinhomes Grand Park tiếp tục hưởng lợi lớn.

Nhiều "đại gia" Trung Quốc vào Việt Nam làm pin năng lượng mặt trời

Nhiều "đại gia" Trung Quốc vào Việt Nam làm pin năng lượng mặt trời

Sản xuất - Kinh doanh 12:08

(NLĐO)- Theo Cục Đầu tư nước ngoài (Bộ KH-ĐT), trong 3 tháng đầu năm nay, nhiều dự án lớn ở các lĩnh vực năng lượng như sản xuất pin, tế bào quang điện, thanh silic được đầu tư mới và mở rộng.

Uniben đồng hành chương trình “Đưa trường học đến thí sinh” năm 2024

Uniben đồng hành chương trình “Đưa trường học đến thí sinh” năm 2024

Sản phẩm 08:00

Tiếp nối thành công của “Đưa trường học đến thí sinh” mùa trước, Uniben đồng hành chương trình lần thứ 23 - năm 2024 với mong muốn mang đến thông tin hữu ích cho các thí sinh trong giai đoạn quan trọng chọn ngành, chọn trường. Đây là năm thứ 3 Uniben đồng hành chương trình ý nghĩa này.

LPBank công bố tài liệu trình đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2024

LPBank công bố tài liệu trình đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2024

Ngân hàng 22:10

Ngân hàng Bưu điện Liên Việt (LPBank) vừa công bố tài liệu trình Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) thường niên năm 2024, trong đó, có một số nội dung đáng chú ý

Techcombank - Ngân hàng Việt Nam duy nhất hai năm liên tiếp được GPTW vinh danh “Nơi làm việc xuất sắc nhất Việt Nam”

Techcombank - Ngân hàng Việt Nam duy nhất hai năm liên tiếp được GPTW vinh danh “Nơi làm việc xuất sắc nhất Việt Nam”

Ngân hàng 20:14

Techcombank năm thứ hai liên tiếp vinh dự được trao tặng Chứng nhận toàn cầu Great Place To Work® Certified là “Nơi làm việc xuất sắc” với kết quả khảo sát đạt tỉ lệ 94%, tăng 7% so với 2022, và vượt xa tỉ lệ trung bình 53% tại Việt Nam.