Quản lý chất thải y tế là một công việc không hề đơn giản, trong đó vai trò của ngành y tế nói chung và nhận thức của từng cán bộ y tế làm công tác chuyên môn đóng vai trò vô cùng quan trọng.
Chặn mầm bệnh từ chất thải y tế
Là bệnh viện (BV) tuyến cuối, mỗi ngày BV Việt Đức, Hà Nội thực hiện cả trăm ca mổ chưa kể hàng ngàn lượt bệnh nhân khám và điều trị mỗi ngày. Vì thế, công tác chống nhiễm khuẩn và xử lý chất thải y tế rất được quan tâm. Theo bà Nguyễn Thị Bích Hường, Phó Giám đốc BV Việt Đức, để ngăn chặn dịch bệnh lây nhiễm từ chất thải y tế, BV đã có quy trình đầy đủ về cách phân loại, vận chuyển và việc ký kết hợp đồng với công ty xử lý rác thải y tế chuyên nghiệp. Trong đó, nhân viên y tế ngay tại khoa, phòng giữ vai trò hạt nhân. Họ thường xuyên được tập huấn các kiến thức về chống nhiễm khuẩn và bảo vệ môi trường, đồng thời các cán bộ y tế sẽ trực tiếp là người truyền thông, hướng dẫn người nhà bệnh nhân thực hành đúng quy trình thu gom, phân loại chất thải y tế ngay từ nơi phát sinh.
“Quy trình phân loại được thực hiện bắt đầu từ nơi phát sinh ra chất thải như trên buồng bệnh đã có túi thu gom, phân loại theo từng loại như rác thải sinh hoạt, rác thải y tế. Với chất thải rắn y tế, sau khi được phân loại từ các khoa phòng sẽ vận chuyển đến kho chứa, chờ xe của công ty đến vận chuyển xử lý” - bà Hường chia sẻ.
Phân loại rác thải y tế tại Bệnh viện Việt Đức, Hà Nội
Được coi là điểm phát sinh các chất thải nguy cơ lây nhiễm cao nên mạng lưới kiểm soát nhiễm khuẩn tại các khoa, phòng trung tâm của BV Phổi trung ương được đặc biệt quan tâm. Theo PGS-TS Nguyễn Viết Nhung, Giám đốc BV Phổi trung ương, BV đang tiến hành song song 2 biện pháp xử lý chất thải y tế lây nhiễm. Một phần chất thải y tế được xử lý tại BV bằng hệ thống công nghệ vi sóng kết hợp hơi nước bão hòa được lắp đồng bộ cùng với hệ thống máy nghiền cắt sau xử lý. Hệ thống này giúp giảm lượng chất thải y tế phải thiêu đốt và giảm yếu tố nguy hại cho môi trường, đồng thời chất thải sau khi xử lý, nghiền cắt được chuyển sang chất thải thông thường nên việc xử lý cũng dễ dàng hơn.
Tại BV Đa khoa tỉnh Thanh Hóa, việc quản lý, xử lý chất thải y tế luôn được ưu tiên hàng đầu để bảo đảm một BV sạch, an toàn. Bác sĩ Trần Văn Lượng, Giám đốc BV, cho biết BV đã thành lập Hội đồng chống nhiễm khuẩn kiểm soát, hằng ngày trực tiếp giao cho các phòng chức năng kiểm tra, phân loại và đúng ngày giờ quy định, có người nghiệm thu, có kho lạnh bảo quản. Hằng tháng, đơn vị tổ chức kiểm tra cấy khuẩn, kiểm tra chất lượng nước thải theo tiêu chuẩn của Bộ Khoa học - Công nghệ và Sở Tài nguyên - Môi trường quản lý.
Nỗ lực trong khó khăn
Lãnh đạo nhiều BV cho rằng để xử lý tốt vấn đề chất thải y tế cần nguồn vốn cao để xây dựng các lò đốt đạt chuẩn, song vấn đề khó khăn lại nằm ở kinh phí. Do vậy, nhiều BV vẫn đang nỗ lực trong việc lựa chọn cho mình phương pháp xử lý chất thải y tế chuẩn, an toàn và hiệu quả nhất.
TS Nguyễn Thị Liên Hương, Cục trưởng Cục Quản lý môi trường y tế (Bộ Y tế), nhìn nhận trong những năm qua, ngành y tế và các địa phương đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý chất thải y tế. Nhiều BV đã được đầu tư xây dựng hệ thống xử lý chất thải y tế; thực hiện phân loại chất thải ngay tại nơi phát sinh, thu gom và lưu giữ tạm thời chất thải rắn y tế tại các BV; thực hiện việc chuyển giao và xử lý chất thải y tế bảo đảm đúng theo quy định. Tuy nhiên, cũng có nơi lãnh đạo BV còn ít chú trọng đến công tác quản lý chất thải y tế và nhiều địa phương chưa bố trí đủ kinh phí để đầu tư xây dựng, vận hành thường xuyên hệ thống xử lý chất thải cho các BV.
“Đầu tư cho hệ thống xử lý chất thải và hệ thống xử lý nước thải y tế rất đắt đỏ. Hy vọng từ năm 2018 trở đi, khi giá dịch vụ y tế tính đúng tính đủ trong đó có cả chi phí điện nước, nhiên liệu, xử lý rác (nước) thải y tế các cơ sở y tế sẽ có kinh phí để đầu tư cho hệ thống xử lý rác” - bà Hương chia sẻ.
Tăng cường quản lý chất thải y tế Để chấn chỉnh công tác quản lý chất thải y tế trong các BV, tháng 7-2015, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đã ban hành Chỉ thị 05 về việc tăng cường quản lý chất thải y tế trong BV. Theo chỉ thị này, quản lý chất thải y tế nếu trong khuôn viên BV do lãnh đạo BV chịu trách nhiệm. Việc vận chuyển và xử lý chất thải bên ngoài khuôn viên BV thuộc trách nhiệm quản lý và cấp phép của Bộ Tài nguyên - Môi trường. UBND tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường và chịu trách nhiệm về việc để xảy ra ô nhiễm môi trường trên địa bàn. |
Bài và ảnh: Khánh Anh
Viết bình luận