Kinh tế rung rinh theo động đất

Trên đây chỉ là một phần rất nhỏ trong tổn thất của nền kinh tế Trung Quốc (TQ) do động đất gây ra. Nhiều nhà kinh tế cho rằng thiệt hại kinh tế trực tiếp của trận động đất này lớn hơn rất nhiều so với tai họa bão tuyết đầu năm nay. Nó có thể làm chậm sự tăng tốc GDP quý II, thậm chí ảnh hưởng tới chính sách kinh tế vĩ mô.

Lạm phát: Lửa đổ thêm dầu

Một báo cáo của Công ty Chứng khoán Trung Tín cho rằng ảnh hưởng lớn nhất của động đất đối với nền kinh tế TQ có thể là ở khâu giá cả. Giá lương thực và giá thịt heo tăng lên là nhân tố chính gây ra tình trạng lạm phát hiện nay ở TQ. Tứ Xuyên lại là một tỉnh nông nghiệp lớn, chiếm 8,2% tổng diện tích trồng trọt cả nước, sản lượng lương thực chiếm 9,2%, nhất là gạo chiếm 9,2% sản lượng gạo TQ. Động đất làm nông nghiệp bị thiệt hại nặng về trang thiết bị, tư liệu sản xuất và công cụ sản xuất, do đó sản lượng lương thực sẽ bị giảm.

Tứ Xuyên còn là vùng sản xuất thịt heo lớn nhất TQ. Động đất gây khó khăn cho giao thông vận tải nên việc chuyên chở heo sống sang tỉnh khác bị hạn chế, làm giá thịt tăng lên. Bản báo cáo trên cho thấy lượng thịt heo do Tứ Xuyên cung cấp ra tỉnh ngoài chiếm 4% tổng lượng tiêu thụ thịt heo của TQ. Động đất làm giảm một nửa lượng thịt heo xuất ra ngoài tỉnh, do đó sẽ làm giá thịt heo tăng khoảng 6%. Công ty Trung Tín cho rằng động đất sẽ làm chỉ số giá tiêu dùng CPI cả năm nay tăng 0,3%.

Tứ Xuyên cũng là tỉnh sản xuất khí đốt lớn nhất TQ, chiếm 27% sản lượng khí đốt cả nước. Báo cáo trên cho biết, giả thiết động đất làm giảm một nửa sản lượng khí đốt của tỉnh này thì cuối cùng sẽ làm chỉ số giá xuất xưởng của hàng hóa công nghiệp PPI tăng 0,4%. Theo báo cáo của Cục Thống kê Nhà nước, giá tiêu dùng tháng 4 tăng 8,5%. Công ty Trung Tín cho rằng sau hai vụ thiên tai bão tuyết và động đất vừa rồi, Chính phủ TQ hầu như không thể thực hiện được mục tiêu kiềm chế lạm phát ở mức 4,5% nữa.

Tốc độ tăng trưởng GDP giảm

“Sơ bộ ước tính trận động đất Vấn Xuyên sẽ làm tốc độ tăng trưởng GDP hạ thấp 0,2%” – nhà phân tích vĩ mô hàng đầu của Công ty Chứng khoán Trung Tín Chư Kiến Phương nói. Động đất làm cho sản xuất ở vùng chịu tác hại bị gián đoạn khoảng 1 tháng. Vùng này chiếm 50% GDP tỉnh Tứ Xuyên hoặc 2% GDP cả nước cho nên tốc độ tăng trưởng sản xuất công nghiệp toàn quốc sẽ giảm 0,3%. Do thiệt hại lớn về người và tài sản nên tốc độ tăng tiêu dùng của vùng thiên tai sẽ giảm 30%, dẫn đến tiêu dùng của cả nước giảm 0,6%.

Nhưng việc tái thiết vùng này sẽ làm tốc độ đầu tư trong cả nước tăng 0,3%. Theo ông Chư, đến quý III, IV kinh tế TQ sẽ phục hồi tăng trưởng như cũ, một số lĩnh vực có thể xuất hiện tăng trưởng bật lại. Rõ ràng, con số 0,2% không có ảnh hưởng lớn đối với nền kinh tế TQ đang tăng trưởng cao với tốc độ hai con số.

Báo cáo của Công ty Trung Tín cho rằng huyện Vấn Xuyên ở tâm chấn là vùng núi, chiếm 0,3% sản lượng công-nông nghiệp Tứ Xuyên. Các tỉnh, thành phố bị rung chuyển tương đối nặng như Cam Túc, Thiểm Tây, Trùng Khánh, Vân Nam, Sơn Tây, Quý Châu và Hồ Bắc chỉ chiếm 18% GDP cả nước và về cơ bản sản xuất không bị phá hoại.

Nhiều nhà kinh tế khác cũng có quan điểm tương tự. Ông Phạm Kiến Bình, nhà kinh tế hàng đầu ở Trung tâm Tin học Quốc gia, cho rằng việc tái thiết sau thiên tai sẽ kéo theo tăng trưởng đầu tư, do đó ngược lại sẽ có thể nâng tốc độ tăng trưởng GDP cả nước. Ngoài ra, do phải thực hiện nhiệm vụ cứu trợ vùng động đất nên nhiều vùng khác đã tăng giờ làm, tăng sản xuất; do đó có thể bù đắp thiệt hại tại vùng có thiên tai.

Giáo sư Âu Minh Cương ở Trung tâm Tiền tệ Quốc tế - Học viện Ngoại giao cho rằng tuy trận động đất Tứ Xuyên gây thiệt hại lớn hơn trận Đường Sơn nhưng do tỉnh Tứ Xuyên chiếm tỉ lệ nhỏ trong nền kinh tế TQ nên sẽ không có ảnh hưởng lớn.