Mở đầu cho bước chuyển biến này là chuyến thăm Bắc Kinh trong 4 ngày của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates từ ngày 9-1. Cả hai bên đều hài lòng về thành công của chuyến thăm.
Chưa có vị Bộ trưởng Quốc phòng nào của Mỹ thăm chính thức Trung Quốc (TQ) được nước chủ nhà đón tiếp trọng thị như ông Robert Gates. Ban lãnh đạo cấp cao TQ gồm Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, Phó Chủ tịch Tập Cận Bình, Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương Từ Tài Hậu, Ngoại trưởng Dương Khiết Trì, Bộ trưởng Quốc phòng Lương Quang Liệt đã tiếp và hội đàm với ông Robert Gates.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ còn được mời thăm Bộ Tư lệnh tên lửa của quân đội TQ, một ưu ái mà chưa nhà lãnh đạo quân sự nước ngoài nào được hưởng. Đúng như bình luận của đài truyền hình trung ương TQ (CCTV): “Chuyến thăm Bắc Kinh của ông Robert Gates đánh dấu bước ngoặt trong quan hệ Trung –Mỹ, tiếp theo cần có những bước phát triển khác để siết chặt quan hệ nồng ấm”.
Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế Trường Đại học Bắc Kinh Chu Phong khẳng định: “Chuyến thăm của ông Robert Gates là sự khởi đầu tiến trình khôi phục toàn diện quan hệ Trung – Mỹ”.
Washington thừa hiểu ý nghĩa bước ngoặt của quan hệ hai nước vì chính Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates đã bị Bắc Kinh hủy bỏ chuyến thăm TQ dự định vào năm 2010 để phản đối Mỹ bán 6,4 tỉ USD vũ khí cho Đài Loan. Sự cố này cùng với sự tranh chấp về quan hệ thương mại và tỉ giá đồng nhân dân tệ đã gây sóng gió cho quan hệ Trung – Mỹ suốt năm 2010.
Theo các nhà phân tích TQ và Mỹ, chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Robert Gates được cả hai nước chủ tâm sắp xếp để tạo đà thuận lợi cho chuyến thăm Mỹ chính thức lần thứ ba trong 4 ngày (từ 18 đến 21-1) của Chủ tịch TQ Hồ Cẩm Đào.
Cả Mỹ và TQ đều đánh giá cao và hy vọng nhiều ở kết quả chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Hồ Cẩm Đào. Hãng Reuters nhận xét: “Trong cuộc hội đàm cấp cao sắp tới, Tổng thống (TT) Mỹ Barack Obama và Chủ tịch TQ Hồ Cẩm Đào sẽ cố quên đi năm 2010 đầy sóng gió để thể hiện hai bên là đối tác chứ không còn là đối thủ của nhau.
Trong bối cảnh thế giới đang phải vật lộn với những khó khăn kinh tế cùng những đe dọa về an ninh và môi trường, chuyến thăm Mỹ của ông Hồ Cẩm Đào có ý nghĩa hết sức quan trọng. Có thể nói đây là chuyến công du cấp nhà nước quan trọng nhất của một nguyên thủ quốc gia TQ trong 30 năm qua”.
Ông David Rothkopf, chuyên gia về chính sách đối ngoại, cựu quan chức của chính quyền Clinton, nói: “Mục tiêu của cuộc hội đàm lần này giữa TT Obama và Chủ tịch Hồ Cẩm Đào không phải là giải quyết những xích mích nhất thời mà là hướng tới tiến trình tăng cường quan hệ toàn diện lâu dài.
Bởi vì TT Obama đã nói ông tin rằng quan hệ Mỹ – Trung sẽ định hình thế kỷ XXI. Thách thức dài hạn là xây dựng mối quan hệ bình đẳng”. Tiến sĩ Douglas Paal, thuộc Viện Hòa bình Carnegie Endowment của Mỹ, phân tích: “20 năm sau khi kết thúc chiến tranh lạnh và gần 10 năm sau sự kiện 11-9, Mỹ phải có những điều chỉnh chiến lược để thích nghi với thế giới G-20, trong đó có TQ, là nhóm nước đang chèo lái nền kinh tế toàn cầu.
Chuyến thăm Mỹ của ông Hồ Cẩm Đào rất quan trọng cho việc định hình những quy định căn bản cho thế giới theo khái niệm của TT Obama. Hy vọng ông Hồ Cẩm Đào sẽ tìm cách truyền cho nước Mỹ bức thông điệp rằng Bắc Kinh không có ý định cạnh tranh vai trò đầu tàu của Mỹ trên thế giới!”.
Về bức thông điệp này, Thứ trưởng Ngoại giao TQ Thôi Thiên Khải nói: “TQ và Mỹ sẽ phải cùng chia sẻ lợi ích trong nhiều vấn đề toàn cầu, trước hết là sự phát triển và bảo vệ an ninh của khu vực châu Á – Thái Bình Dương”.
và quét mã QR
Bình luận (0)