Đừng để “cẩu tặc” lọt lưới!

Mong muốn ấy bắt nguồn từ thực tế hết sức nhức nhối, đó là những năm qua đã xảy ra quá nhiều vụ bắt trộm chó để lại hậu quả đặc biệt nghiêm trọng nhưng không cách nào ngăn chặn được vì khi tang vật trộm cắp trị giá không quá 2 triệu đồng thì chỉ bị xử phạt hành chính, miễn truy cứu trách nhiệm hình sự nên kẻ trộm không sợ, cứ ngựa quen đường cũ, ngày đêm hoành hành từ quê đến phố. Trong khi đó, người dân bị trộm vì quá phẫn nộ đã tấn công “cẩu tặc” gây trọng thương hoặc chết người, hậu quả là khổ chủ vừa mất tài sản vừa phải đi tù. Oán thán cứ thế đầy lên!

Theo logic thông thường, ai cũng nghĩ vì hình phạt nhẹ hoặc pháp luật sơ hở nên tội phạm gia tăng, vì thế cần phải tăng hình phạt và thêm ràng buộc, cụ thể ở đây là phải giảm định mức tối thiểu hoặc ít ra cũng giữ nguyên mức hiện hành. Thế nhưng, tại cuộc họp của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội sáng 1-4 để tiếp tục cho ý kiến về dự thảo Bộ Luật Hình sự (sửa đổi), ban soạn thảo đã công bố điều chỉnh mức định lượng tối thiểu để xử lý hình sự đối với các tội xâm phạm sở hữu thuộc 4 nhóm tội với các mức tăng từ 2 triệu đồng lên 5 triệu đồng; từ 4 lên 10 triệu đồng; từ 10 lên 30 triệu đồng và từ 50 lên 200 triệu đồng.

Vì sao tăng? Ban soạn thảo cho rằng vào năm 2009 (thời điểm sửa đổi, bổ sung Bộ Luật Hình sự 1999), định mức tối thiểu để xử lý hình sự tăng từ 500.000 đồng lên 2 triệu đồng, tức gấp 3 lần mức lương tối thiểu (650.000 đồng/tháng). Giá xăng cao nhất tại thời điểm đó là 16.300 đồng/lít; giá vàng là 28-29 triệu đồng/lượng. Nay, đề xuất tăng định mức tối thiểu lên 5 triệu đồng là tương đương 5 lần mức lương tối thiểu (1.150.000 đồng/tháng); giá xăng là 17.300 đồng/lít, giá vàng trên 35 triệu đồng/lượng, như vậy là phù hợp.

Trước đề xuất của ban soạn thảo, Thượng tướng Lê Quý Vương, Thứ trưởng Bộ Công an, băn khoăn: “Chính vì 2 triệu đồng mà không xử được trộm chó, rồi trộm cắp vặt liên tục…”. Nhiều người khác cũng lo ngại tình trạng tội phạm sẽ gia tăng.

Ngẫm suy, lý lẽ của ban soạn thảo chưa thuyết phục. Luật cần có tính ổn định, thể hiện tầm nhìn xa, nếu dùng những yếu tố luôn biến động thất thường như giá xăng, giá vàng để làm nền tảng đưa ra định lượng thì không phù hợp. Hơn nữa, luật phải bám sát thực tiễn cuộc sống, ví như nạn trộm chó vốn đã “sôi sục” suốt nhiều năm song lại “sống ngoài vòng pháp luật” thế kia mà nay lại tiếp tục “lọt sổ” Bộ Luật Hình sự thì rõ ràng người làm luật còn “đi trên mây”.

Sửa luật sao cho hợp lý mới chỉ là một cách. Dồn sức chung tay vun đắp cuộc sống no ấm hơn, xây dựng một xã hội nền nếp và thượng tôn pháp luật mới là những giải pháp gốc rễ.