Mù mờ "buýt" đường sông

Theo kế hoạch, tuyến vận tải hành khách công cộng đường thủy nội địa đầu tiên hoạt động trên sông Sài Gòn sẽ được vận hành vào cuối tháng 6-2017. Thời gian đã cận kề, chủ đầu tư khẳng định đang khẩn trương thi công cho kịp tiến độ nhưng nhiều thông tin liên quan đến việc vận hành tuyến "buýt" này vẫn đang khá mù mờ.

Mỏi mắt tìm trạm dừng

Tuyến đầu tiên chuẩn bị đưa vào hoạt động dài khoảng 10,8 km, bắt đầu từ bến Bạch Đằng (quận 1) theo sông Sài Gòn qua kênh Thanh Đa rồi trở lại sông Sài Gòn và kết thúc tại bến khách ngang sông Bình Quới (phường Linh Đông, quận Thủ Đức). Dọc tuyến này có 7 trạm dừng thuộc địa bàn các quận 1, 2, Bình Thạnh và Thủ Đức. Hình thức vận hành tuyến vận tải hành khách công cộng đường thủy nội địa này như một tuyến "buýt" với lộ trình, điểm đón - trả khách cố định. Tuy nhiên, qua ghi nhận thực tế của phóng viên, dù thời gian đưa vào vận hành tuyến "buýt" đường sông này đã cận kề nhưng nhiều người vẫn chưa nắm được thông tin sắp tới họ sẽ đi lại như thế nào.

Bến khách ngang sông Bình Quới (quận Thủ Đức, TP HCM) là điểm cuối của tuyến số 1 nhưng việc thi công trạm dừng đang khá im ắng

Chiều 7-6, có mặt tại bến khách ngang sông Bình Quới - điểm cuối của tuyến số 1, phóng viên ghi nhận việc thi công điểm dừng đón - trả khách khá im ắng. Một số người dân địa phương khi được hỏi các thông tin liên quan đến việc xây trạm dừng, hình thức hoạt động của tuyến "buýt" đường sông tỏ ra ngơ ngác. Chỉ riêng vài nhân viên bán vé qua phà ở 2 đầu bến - những người thường trực có mặt tại đây - cho biết cũng chỉ nắm sơ về việc khu vực này sẽ được xây trạm dừng. Dù vậy, vị trí cụ thể trạm dừng ở đâu, xây dựng thế nào thì không ai nắm rõ mà chỉ biết chung chung là ở phía bến đò thuộc phường Linh Đông. Tại khu vực này, ngoài lối lên xuống bến phà, phóng viên ghi nhận một đoạn bờ kè đã được xây dựng kiên cố và khá thoáng đãng. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa thấy dấu hiệu thi công hay các bảng thông tin, biển báo liên quan đến trạm dừng của tuyến "buýt" đường sông sắp đưa vào vận hành.

"Nếu theo kế hoạch thì chỉ còn ít ngày là tuyến tàu "buýt" đầu tiên qua khu vực này được đưa vào hoạt động nhưng chúng tôi mới chỉ nghe chứ chưa thấy gì cụ thể nên không biết sắp tới sẽ đi lại ra sao" - chị Nguyễn Thị Phương (ngụ phường 26, quận Bình Thạnh) phân vân.

Khảo sát một số địa điểm khác được xác định sẽ xây trạm dừng cho tuyến số 1 như tại đường Tầm Vu (quận Bình Thạnh), Bình An (quận 2)..., nhiều người cũng chưa biết chính xác vị trí trạm dừng nằm ở đâu và khi tuyến "buýt" đưa vào hoạt động, họ sẽ đi lại như thế nào. Tại những khu vực này, phóng viên cũng ghi nhận việc xây dựng các điểm đón - trả khách đang khá im ắng, các thông tin về tuyến "buýt" đường sông, lộ trình tuyến, giá vé... cũng chưa được công bố. Riêng khu vực bến Bạch Đằng (điểm đầu của tuyến), hiện đã tạm ngưng các hoạt động tiếp nhận tàu, thuyền và đang thực hiện công tác chỉnh trang, quy hoạch lại, bao gồm cả việc xây dựng trạm dừng cho tuyến "buýt" đường sông số 1.

Trong khi đó, với tuyến số 2, lộ trình từ bến Bạch Đằng đến Lò Gốm (quận 8), dự kiến đưa vào hoạt động từ đầu năm 2018 nhưng qua khảo sát, nhiều người dân sống dọc tuyến cũng mới chỉ nghe sơ về thông tin này.

Đưa vào khai thác rồi dần hoàn thiện

Ông Nguyễn Kim Toản, Giám đốc Công ty TNHH Thường Nhật (chủ đầu tư dự án), cho biết khối lượng công việc để đưa vào vận hành tuyến số 1 hiện khá lớn và đơn vị đang khẩn trương thi công để kịp tiến độ. Hệ thống trạm dừng, bến bãi, lắp ráp tàu... đang được gấp rút thực hiện và dự kiến đến cuối tháng 6-2017 sẽ hoàn thành các khâu kỹ thuật, đầu tháng 7-2017 sẽ đưa vào khai thác tuyến số 1. Theo ông Toản, quá trình thi công, lắp ráp phương tiện..., đơn vị phải tính toán toàn diện, bao gồm nhiều yêu cầu về kỹ thuật, cảnh quan môi trường... "Thông tin liên quan đến thời gian hoạt động, lộ trình đi lại, giá vé... của các tuyến "buýt" đường sông thì báo chí đã đưa tin rất nhiều nên hầu hết người dân đều biết. Tuy nhiên, do đang trong quá trình thi công, lắp ráp... nên đến khi dần hoàn thiện, chúng tôi mới công bố chi tiết hơn để tránh tình trạng thông tin đưa ra quá nhiều nhưng thực tế chưa thấy, dễ gây hiểu lầm" - ông Toản nói.

Ông Phạm Công Bằng, Trưởng Phòng Quản lý vận tải thủy Sở Giao thông Vận tải

TP HCM, cho biết đơn vị đang tiếp tục phối hợp với phía chủ đầu tư là Công ty TNHH Thường Nhật gấp rút đẩy nhanh tiến độ thi công tuyến số 1. Trước mắt, tuyến này sẽ vẫn bảo đảm đúng thời gian đưa vào khai thác là cuối tháng 6 hoặc đầu tháng 7-2017. Sau đó, những hạng mục nào chưa xong, các đơn vị sẽ tiếp tục hoàn thiện.

Trước đó, ngày 31-5, Sở Giao thông Vận tải TP HCM và Công ty TNHH Thường Nhật ký kết hợp đồng BOO (xây dựng - sở hữu - kinh doanh) về dự án đầu tư 2 tuyến vận tải hành khách công cộng bằng đường thủy nói trên ở địa bàn TP. Dự án này sau nhiều năm nghiên cứu, đến nay mới chính thức được thực hiện. Theo hợp đồng đã ký kết, thời gian khai thác, vận hành 2 tuyến "buýt" đường sông này là 50 năm, TP HCM không phải đầu tư bất kỳ công trình nào trong việc triển khai dự án. Sau khoảng thời gian khai thác và vận hành, nhà đầu tư sẽ thu hồi các hạng mục kinh doanh, tài sản đã đầu tư và bàn giao lại mặt bằng, công trình xây dựng cơ bản cho TP.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia giao thông, TP HCM có khoảng 112 tuyến sông, kênh, rạch với tổng chiều dài hơn 1.000 km. Hoạt động vận chuyển hàng hóa bằng đường thủy đang chiếm tỉ trọng khá lớn, đồng thời cần đầu tư phát triển hoạt động vận chuyển hành khách công cộng bằng đường thủy để giảm tải cho giao thông đường bộ. Vì vậy, việc xây dựng các tuyến vận tải hành khách công cộng đường thủy nội địa là rất quan trọng để tạo bước đột phá trong khai thác giao thông thủy, phát triển du lịch... Tuy nhiên, để xác định các tuyến "buýt" đường sông có hiệu quả hay không phải sau một thời gian đưa vào hoạt động mới có thể đánh giá. Trước mắt, các đơn vị phải bảo đảm được việc kết nối giữa đường bộ và đường thủy, có thể thông qua hệ thống xe buýt, bến bãi…