Tạo thông thoáng cho nhà đầu tư

Ngày 24-3 tại TP HCM, ông Bùi Quang Vinh, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, chủ trì diễn đàn Đối thoại chính quyền và doanh nghiệp (DN) có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) năm 2014, với sự tham gia của hơn 300 DN FDI và đại diện các bộ - ngành, chính quyền địa phương.

Lắm “giấy phép con”

Đại diện hãng thức ăn nhanh Pizza Hut (Mỹ) cho biết chi nhánh đầu tiên của hãng tại Việt Nam mở năm 2005 và đạt nhiều thành công. Năm 2012, khi DN muốn mở rộng chi nhánh ở Hà Nội thì gặp rất nhiều khó khăn về thủ tục, tốn công sức và phải 14 tháng sau mới được cấp giấy phép. Đầu năm 2014, Pizza Hut triển khai thêm 3 nhà hàng trong chuỗi thức ăn nhanh tại Hà Nội nhưng vẫn gặp đủ vướng mắc khi cơ quan chức năng yêu cầu nhiều giấy phép của công ty mẹ và các báo cáo về năng lực tài chính, kiểm toán, môi trường, an toàn thực phẩm…

“Tháng 3-2014, thủ tục vẫn chưa xong và chúng tôi tiếp tục được yêu cầu nộp thêm các báo cáo khác. Thủ tục hành chính quá nhiều, chồng chéo và khó khăn như vậy làm sao thu hút được đầu tư?” - đại diện Pizza Hut than phiền.

Công ty TNHH Xuất khẩu Đồ gỗ BC Furniture là DN FDI được Ban Quản lý các KCX-KCN TP HCM (HEPZA) cấp giấy chứng nhận đầu tư năm 2006, hoạt động về dịch vụ thương mại quốc tế theo chương trình thí điểm mở rộng chức năng của KCX Tân Thuận. Giấy phép có hiệu lực 34 năm và DN đã đầu tư nhiều triệu USD để xây dựng nhà kho, với khoảng 30 lao động. Tháng 11-2013, Nghị định 164 của Chính phủ quy định DN chế xuất hoạt động thương mại phải lập chi nhánh riêng bên ngoài KCX. Dù chưa có thông tư hướng dẫn, các chi cục hải quan đã ngừng hoạt động thương mại xuất nhập khẩu, gây thiệt hại lớn cho DN này.

Đại diện các doanh nghiệp FDI trao đổi tại diễn đànẢnh: Hồng Thúy

Theo nhiều DN FDI, khó khăn khi vào Việt Nam chính là thủ tục cấp phép đầu tư mất quá nhiều thời gian. Phó Chủ tịch UBND TP HCM Lê Mạnh Hà cho biết từ năm 1988 đến tháng 3-2014, TP có 4.990 dự án FDI (tổng số vốn là 34,1 tỉ USD). Riêng năm 2013, TP nhận 2.218 hồ sơ xin cấp phép đầu tư. Không đưa ra con số cụ thể nhưng ông Hà thừa nhận tỉ lệ hồ sơ trễ hẹn của năm 2013 rất lớn, nhiều nhất là 222 ngày (trung bình là 22 ngày) và thời gian giải quyết một hồ sơ là 257 ngày (trung bình là 58 ngày).

Nguyên nhân chính dẫn đến trễ hẹn là vì phải lấy ý kiến các bộ - ngành, các luật không thống nhất, nhà đầu tư không bổ sung hồ sơ…

“Đúng ra, thời gian cấp phép đầu tư chỉ 15 ngày làm việc nhưng phần lớn là trả lời trễ 1 tháng, không ít trường hợp trên 2 tháng so với quy định. Thậm chí, nhiều hồ sơ TP hỏi nhưng bộ không trả lời hay trả lời chung chung” - ông Hà dẫn chứng.

Bỏ cấp phép đầu tư?

Để giảm bớt thủ tục, tạo thông thoáng cho DN, ông Hà đề xuất chỉ xin ý kiến các bộ - ngành khi cần thiết, công khai quá trình xử lý hồ sơ trên internet và cấp giấy chứng nhận đầu tư tại nhà.

Trước những ý kiến của DN, Bộ trưởng Bùi Quang Vinh cho biết việc sửa đổi Luật Đầu tư sắp tới sẽ theo hướng thông thoáng, giảm thủ tục hành chính cho nhà đầu tư. Quan điểm của bộ là đơn giản cao nhất thủ tục cấp phép đầu tư, chỉ cần những thủ tục tối thiểu để quản lý. Trong đó, xem xét giữ lại 4 lĩnh vực kinh doanh có điều kiện, gồm: ngành phải xin cấp phép thành lập (như ngân hàng), liên quan đến đất đai (sử dụng lượng đất đai quá lớn), ô nhiễm môi trường (công nghệ hoạt động gây ô nhiễm môi trường) và DN cần chứng nhận đầu tư để được xem xét ưu đãi.

Theo ông Võ Quang Huệ, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Robert Bosch Việt Nam, DN hoan nghênh việc đổi mới thủ tục cấp phép giúp môi trường kinh doanh thông thoáng hơn và rất tốt cho hình ảnh của Việt Nam trong thu hút đầu tư. Tuy nhiên, muốn bỏ cấp phép đầu tư, khâu hậu kiểm (trình độ quản lý của nhà nước) phải giỏi để kiểm soát, quản lý được DN nước ngoài.