Nông trường Sông Hậu đang nợ hơn 266 tỉ đồng

Nông trường Sông Hậu (NTSH) một thời gian dài (từ năm 1979 đến nay) được coi là đơn vị có những thành tích, ưu điểm nổi bật trong làm ăn kinh tế, từng được Nhà nước hai lần phong danh hiệu Anh hùng lao động. Nguyên giám đốc và giám đốc hiện nay cũng đã được Nhà nước phong Anh hùng lao động.

Thế nhưng hiện nay, NTSH đang đứng trước hàng loạt khó khăn, cụ thể là đang phải gánh số nợ lên đến hơn 266 tỉ đồng. Trong đó tổng dư nợ quá hạn đến cuối tháng 6-2006 lên đến gần 128 tỉ đồng. Vì sao nên nỗi?

Đầu tư dàn trải để... lấy nợ nuôi nợ

Năm 1996, NTSH bắt đầu mở rộng quy mô, loại hình, phạm vi sản xuất, kinh doanh. Trực tiếp thực hiện nhiều dự án và xuất khẩu nhiều mặt hàng. Hầu hết các lĩnh vực liên quan đến nông nghiệp, đơn vị này đều tham gia, nhưng lại không hiệu quả, trong khi vốn đầu tư gần như 100% là tiền vay phải trả lãi hằng tháng, buộc NTSH phải lấy nợ nuôi nợ.

Cụ thể, năm 2003, NTSH vay Ngân hàng NN-PTNT 25 tỉ đồng để thực hiện dự án đầu tư nuôi trồng thủy sản. Theo tính toán, hiệu quả dự tính thu hằng năm từ dự án này là 4,424 tỉ đồng, thế nhưng thực tế thu trong hai năm 2004-2005 chỉ được hơn 910 triệu đồng, bằng 10,30% so với tính toán ban đầu.

Cũng trong năm 2003, để tạo vùng nguyên liệu ổn định cho xuất khẩu, NTSH lập dự án đầu tư trồng xoài cát Hòa Lộc để vay vốn ngân hàng số tiền 26 tỉ đồng. Theo tính toán, hiệu quả dự tính thu hằng năm của dự án này là từ 1,2 đến 5 tỉ đồng, thế nhưng thực tế thu trong hai năm 2004 và 2005 chỉ có hơn 562 triệu đồng, bằng 7,2% so với dự kiến. Chỉ riêng dự án này, dư nợ của NTSH với ngân hàng tính đến ngày 31-3-2006 là 23,666 tỉ đồng.

Dự án tôn nền đê bao ngăn lũ kết hợp với trồng bạch đàn lấy gỗ xuất khẩu trong năm 2003 cũng để lại cho NTSH số dư nợ lên đến 22 tỉ đồng, trong tổng số vốn vay ngân hàng 25 tỉ đồng.

Trong lĩnh vực xuất khẩu gạo, ba năm liên tiếp từ 1998 đến 2000, NTSH đều lỗ với số lượng hơn 23.000 tấn.

Bị chiếm dụng hơn 111 tỉ đồng

Là đơn vị có bề dày thành tích và kinh nghiệm trên thương trường, trong ký kết và thực hiện các hợp đồng kinh tế, dù biết phía đối tác không tuân thủ các điều kiện đã ký kết, vi phạm hợp đồng kinh tế nhưng không hiểu sao NTSH vẫn cứ giao hàng, dẫn đến việc để khách hàng chiếm dụng với số tiền khá lớn.

Từ tháng 11-2003 đến tháng 6-2004, NTSH đã ký hợp đồng bán gỗ cho Công ty Asia Pacific Garden (ở Malaysia) với tổng trị giá gần 2 triệu USD, đến nay phía đối tác còn nợ NTSH hơn 143.000 USD (tương đương 2 tỉ đồng) chưa thanh toán. Điều đáng nói là ngay từ đầu, NTSH đã phát hiện phía đối tác là Công ty Asia Pacific Garden vi phạm các điều khoản về thanh toán tiền hàng theo các điều khoản đã ký trong hợp đồng, nhưng NTSH vẫn tiếp tục giao hàng để phía đối tác chiếm dụng tiền.

Tương tự, NTSH đã để Công ty TD Line Collection (Đài Loan) dây dưa không chịu trả nợ với số tiền 77.777 USD trong hợp đồng mua bán bàn ghế.

Có lẽ việc mua bán cá giữa NTSH với ông Võ văn Sang và trại cá giống Ngọc Ánh (Ô Môn, Cần Thơ) là chuyện hy hữu nhất. Dù việc mua bán giữa hai bên có số tiền lên đến hơn 800 triệu đồng, nhưng NTSH chủ quan, không ký kết hợp đồng mà chỉ thỏa thuận miệng sau đó bắt cá dưới ao lên bán cho phía đối tác. Hậu quả, đến nay gia đình ông Sang đã bỏ trốn khỏi địa phương để lại cho NTSH số tiền nợ hơn 630 triệu đồng.

Ngay tại đơn vị mình, do lỏng lẻo trong quản lý, ban giám đốc NTSH cũng đã để một số cá nhân chiếm dụng số tiền lớn. Cụ thể, ông Nguyễn Hoàng Minh, nguyên là quản đốc phân xưởng chế biến nấm rơm của nông trường, đã thu tiền bán hàng với số tiền 10 triệu đồng, không nộp lại cho nông trường mà để tiêu xài cá nhân.

Ông Phan Thanh Dũng, cán bộ của trạm đại diện NTSH tại TPHCM, thu tiền bán hàng không chịu nộp cho nông trường mà để sử dụng cá nhân số tiền hơn 192 triệu đồng, đến nay đã bỏ trốn. Ngoài ra, cũng do không quán xuyến nổi, hai nhân viên khác của NTSH là ông Tô Hoàng Xuân và Nguyễn Văn Ta lợi dụng cách quản lý lỏng lẻo đã thanh toán khống để nhận tiền hai lần cho một công trình nạo vét kênh với số tiền gần 162 triệu đồng...

Tổng số tiền mà cán bộ công nhân viên và khách hàng chiếm dụng của NTSH lên đến hơn 111 tỉ đồng.