Showbiz Việt bế tắc: Sao chép, lai căng

Không còn ồn ào, náo nhiệt như vài năm trước, showbiz Việt ngày càng lặng lẽ và mờ nhạt. Thưởng thức ca nhạc trở thành nhu cầu thứ yếu sau điện ảnh và phim truyền hình của nhiều người dù live show của vài ca sĩ vẫn được tổ chức hoành tráng mỗi năm và các tụ điểm ca nhạc, phòng trà vẫn sáng đèn hằng đêm. Không ít lần những người trong cuộc đã rầu rĩ hỏi nhau: “Biết bao giờ showbiz Việt mới tan băng?”.  

Một ca sĩ VN sao chép nguyên xi ý tưởng làm bìa album nhạc từ ca sĩ nước ngoài (trái)

Bát nháo, xì-căng-đan

Không khó để nhận thấy sự phát triển của showbiz Việt trước đây luôn tỉ lệ thuận với sự phát triển của nền âm nhạc thế giới. Điều đó thể hiện rõ nét bằng việc cập nhật một cách nhanh chóng các xu hướng âm nhạc thế giới của ca sĩ Việt. Bất cứ thể loại, phong cách âm nhạc nào thịnh hành trên thế giới cũng nhanh chóng xuất hiện ở thị trường âm nhạc VN với những album đơn lẻ hay cả một dự án đường dài.

Nhạc sĩ Minh Châu cho rằng: “Với kiểu làm xổi như hiện nay, chẳng bao lâu nữa showbiz Việt sẽ chết hẳn. Trong nghệ thuật, chỉ có sự sáng tạo mới là yếu tố quyết định sự tồn tại của một giọng ca. Tuy nhiên, ca sĩ của ta lại chỉ thích sao chép để làm nổi bật mình một cách nhanh chóng”.

Chẳng hạn, khi trào lưu R&B lôi cuốn khán giả trẻ khắp nơi bởi sức quyến rũ đầy mê hoặc của các giai điệu đặc trưng thì lập tức, ở VN cũng xuất hiện những giọng ca theo đuổi nó như một cách làm mới bản thân. Mỹ Linh với dự án Tóc ngắn; Hà Anh Tuấn, Hoàng Hải, Hồ Ngọc Hà... và hàng loạt ca sĩ trẻ hiện nay cũng chọn R&B làm phong cách riêng.

Vấn đề nằm ở chỗ khi showbiz thế giới bắt đầu chững lại để làm mới thì showbiz Việt lập tức rơi vào bế tắc. Nhạc sĩ Nguyễn Ngọc Thiện nhận định: “Showbiz chỉ được khuấy động khi bản thân ca sĩ có thể tạo nên những điều mới lạ. Dù vẫn có những dự án, album, tour diễn khá rầm rộ nhưng showbiz thế giới cũng đang chững lại sau một thời gian dài.

Các ngôi sao tuổi teen nổi lên rầm rộ nhưng không có gì mới. Khi showbiz thế giới giẫm chân tại chỗ thì showbiz Việt đóng băng là điều hiển nhiên. Bởi suy cho cùng, showbiz Việt mới sao chép thế giới là chủ yếu. Tuy vậy, nếu ca sĩ ở ta chịu khó đầu tư hơn thì cũng có thể chấp nhận”.

Nhận định của nhạc sĩ Nguyễn Ngọc Thiện đã được thực tế chứng minh khi thời gian gần đây, làng showbiz Việt đã xảy ra hàng loạt chuyện bát nháo, xì-căng-đan. Trong đó, nghiêm trọng nhất là vấn đề đạo nhạc. Mới đây, nhiều người lại xôn xao khi hay tin ban nhạc N.C có những ca khúc “tự sáng tác” gần như nguyên xi các ca khúc của Nga.

Trước đó, hàng loạt vụ “cầm nhầm” ca khúc khiến người hâm mộ chán ngán. Không ít ca khúc đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người nghe nhưng không lâu sau đó, chính họ phát hiện ca khúc ấy chỉ là... phiên bản Việt! Chỉ đến khi bị phản bác với chứng cứ phơi bày, ca sĩ, nhạc sĩ “cầm nhầm” mới thừa nhận “đứa con tinh thần” của mình là “nhạc ngoại lời Việt”!

Nhạc sĩ Lê Quốc Thắng nhận xét: “Cứ nhìn vào những bảng xếp hạng âm nhạc trên truyền hình, đài phát thanh hay các ca khúc thịnh hành hiện nay sẽ thấy phần nhiều không mang dấu ấn sáng tạo. Những tác giả trẻ hầu như không sáng tác được một giai điệu mới nào so với những gì đang có trên thị trường, thậm chí tẻ nhạt và đơn điệu hơn.

Đó là chưa kể chất thơ trong ca từ dường như bị gạt hẳn ra khiến ca khúc không đủ sức lôi cuốn người nghe”. Quả vậy, thời gian qua, nhiều người đã ngán ngẩm với hàng loạt ca khúc kiểu “teen vọng cổ” hay Da nâu với “Em có một khát khao, em có một ước ao, làn da nâu, làn da nâu”...

Nhái từ A đến Z

Theo nhiều nhạc sĩ, sáng tác nhạc là một công việc khó khăn nên có chuyện đạo nhạc của một số tác giả là điều dễ hiểu và cũng có thể miễn cưỡng bỏ qua. Tuy nhiên, đạo cả ý tưởng trong việc thực hiện các bìa album, bộ ảnh, poster... là điều khó chấp nhận.

Gần đây, cùng với vụ ồn ào về cuốn sách Sợi xích, ca sĩ – diễn viên Lê Kiều Như lại khiến dư luận xôn xao với ý tưởng thực hiện bộ ảnh “nóng” gần như y mẫu bộ ảnh của hot girl Trung Quốc Trương Hinh Dư, người đại diện của game online Xích Bích.

Dù cố biện minh “không biết gì về sự trùng hợp này” nhưng ý tưởng thực hiện bộ ảnh “đến từ giấc mơ lạc vào tiên cảnh” của cô nghe khó lọt tai. Mới đây, song ca Song Yến cũng khiến cư dân mạng đàm tiếu khi hàng loạt bộ ảnh của chị em họ tung ra giống hệt nhiều poster quảng bá những bộ phim nổi tiếng, như Bride wars, Brothers hay poster quảng cáo nhãn hiệu thời trang Louis Vuitton hoặc một kiểu chụp ảnh trong cuộc thi American next top model 2006...

Không chỉ nhái ngôi sao nước ngoài, các ca sĩ của ta còn bắt chước nhau một cách sống sượng. Thời gian qua, vài giọng ca tuổi teen khi mới bắt đầu tạo dấu ấn thì lập tức, nhan nhản các giọng ca khác đã nhanh chóng xuất hiện, nhái từ vóc dáng, trang phục, kiểu trang điểm đến phong cách. Nhạc sĩ Lê Quốc Thắng lo ngại: “Nếu cứ phải xem “hàng nhái” thì việc gì khán giả không bật tivi lên để xem “hàng thật” biểu diễn?”.

Khi nhạc trẻ thoái trào thì dòng nhạc xưa trở lại và được nhiều người nghe chấp nhận. Sau thành công của vài giọng ca ở dòng nhạc này như Đàm Vĩnh Hưng, Quang Dũng, Đức Tuấn..., lập tức trên thị trường xuất hiện hàng loạt album nhạc xưa của các ca sĩ khác, như: Hồng Ngọc, Lệ Quyên, Hoàng Bách, Hiền Thục, Cao Thái Sơn, Dương Quốc Hưng, Quang Hà, Nhật Tinh Anh, Khánh Ngọc, Giang Hồng Ngọc, Lưu Việt Hùng, Phan Anh...
 
Sự a dua theo nhạc xưa của nhiều ca sĩ khiến khán giả bắt đầu thấy ngán dòng nhạc này và thị trường lại rơi vào trạng thái bão hòa. Theo một số trung tâm băng đĩa nhạc, xu hướng âm nhạc mới của ca sĩ Việt là nhắm đến dòng nhạc âm hưởng dân ca. Và, những trung tâm này lo ngại nếu các ca sĩ cũng chạy theo dòng nhạc này thì chắc chắn thị trường nhạc Việt cũng sẽ rơi vào bế tắc.

 

Kỳ tới: Đi tìm “thủ phạm”