Cần làm rõ trách nhiệm của SCIC

Đang làm ăn có lãi 3 năm liền bỗng nhiên bị bán cổ phần, chọn thời điểm VN-Index thấp nhất để đưa ra đấu giá, trả lời không rõ ràng về tỉ lệ sở hữu cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài... là những vấn đề khiến dư luận không khỏi thắc mắc và đề nghị làm rõ vì sao Tổng Công ty Đầu tư kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) lại bán sạch 30% phần vốn còn lại của Nhà nước trong Công ty Cổ phần Du lịch Tiền Giang (Tigi Tour)? 

Nhà hàng Sông Tiền nay đã nằm dưới sự quản lý của gia đình ông Hoàng Kiều. Ảnh: MINH SƠN

Thoái vốn vào thời điểm “ngược gió”

Theo Công ty Cổ phần Chứng khoán An Bình (đơn vị tư vấn đấu giá - ABS), toàn bộ quá trình đấu giá đều bảo đảm công khai, minh bạch, công bằng, đúng pháp luật.

Kết quả đấu giá đã bán được hết số cổ phần dự kiến bán của SCIC với giá bán (36.000 đồng/cổ phần) cao hơn giá khởi điểm (31.000 đồng/cổ phần) trong hoàn cảnh điều kiện thị trường xấu là một thành công xét trên góc độ chuyên môn...

Tuy nhiên, theo những tài liệu chúng tôi có được, việc bán này đã có những dấu hiệu không được bình thường. Thứ nhất, nhìn vào tình hình kinh doanh của Tigi Tour cho thấy đơn vị này đang có lãi 3 năm liền với mức doanh thu năm sau cao hơn năm trước.

Cụ thể: năm 2006, doanh thu đạt hơn 72,9 tỉ đồng; năm 2007, doanh thu đạt hơn 87,4 tỉ đồng và 9 tháng năm 2008, doanh thu đạt 74,9 tỉ đồng. Chưa hết, hai năm 2005 và 2006, công ty đã thực hiện mức chi trả cổ tức 11,5% và 12%; riêng năm 2007, mức chi trả cổ tức là 14%; được quản lý hơn 13 mặt bằng, nhà hàng, khách sạn với diện tích đất trên 60.000 m2 có giá trị khai thác tốt...

Dù có những lợi thế trên nhưng SCIC vẫn quyết định đưa Tigi Tour ra thoái vốn vào năm 2009. Cần nhắc lại, tại thời điểm quyết định bán phần vốn của Tigi Tour, thị trường chứng khoán vô cùng bất lợi, bởi kể từ ngày 2-1-2008 tới 10-12-2008, giá cổ phiếu các công ty ngành du lịch giảm trung bình 63,34%; VN-Index giảm từ 921,07 điểm xuống còn 286,85 điểm, tương đương 68,86%; HaSTC-Index giảm từ 322,34 điểm xuống còn 100,25 điểm, tương đương 68,90%...

Đành rằng việc thoái vốn và thời điểm đưa ra đấu giá là quyền của SCIC nhưng chọn thời điểm “ngược gió” để ra hàng là cách làm không khỏi khiến dư luận thắc mắc.  

Giải thích lờ mờ

Viện dẫn các văn bản của ABS và ý kiến tư vấn của Công ty Luật Vilaf Hồng Đức, mới đây, SCIC đã công bố trên trang thông tin http://www.scic.vn khẳng định: “Việc bán cổ phần Nhà nước tại Tigi Tour tuân thủ đầy đủ các quy định của pháp luật”.

Trong phần viện dẫn luật, dường như SCIC đã hiểu sai quy định về bán cổ phần Nhà nước tại các doanh nghiệp cổ phần hóa cho nhà đầu tư nước ngoài được quy định tại Quyết định số 36/2003/QĐ-TTg ngày 11-3-2003 của Thủ tướng Chính phủ và Thông tư số 73/2003/TT-BTC ngày 31-7-2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện quy chế góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài trong các doanh nghiệp Việt Nam.

Cụ thể, cả hai văn bản này đều quy định đối với trường hợp công ty cổ phần chưa niêm yết trên thị trường chứng khoán như Tigi Tour thì tỉ lệ vốn đầu tư nước ngoài không được vượt quá 30% vốn điều lệ của doanh nghiệp.

Các cổ đông nếu bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài phải thực hiện đúng quy định của Luật Doanh nghiệp, điều lệ công ty và phải đăng ký với công ty để bảo đảm tỉ lệ vốn đầu tư nước ngoài không vượt quá 30% vốn điều lệ doanh nghiệp.

Bản thông tin bán đấu giá cổ phần của SCIC tại Tigi Tour do ABS công bố tháng 1-2009 xác định thời điểm tháng 11-2008, tỉ lệ sở hữu của nhà đầu tư nước ngoài (ông Hoàng Kiều, Việt kiều Mỹ) đã chiếm 30%, tương đương 210.000 cổ phần.
 
Nếu đúng như quy định của Quyết định số 36/2003/QĐ-TTg và Thông tư số 73/2003/TT-BTC thì tỉ lệ vốn đầu tư nước ngoài tại Tigi Tour đã đủ, không còn chỗ cho nhà đầu tư nước ngoài khác mua thêm cổ phần của doanh nghiệp này.

Thế nhưng, tại phiên đấu giá được tổ chức lúc 9 giờ ngày 10-3-2009 ở trụ sở Tigi Tour (số 63 đường Trưng Trắc, phường 1, TP Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang), ông Hoàng Samy Hùng (con ruột ông Hoàng Kiều) đã vượt qua 7 nhà đầu tư khác để mua được toàn bộ 30% vốn Nhà nước còn lại tại Tigi Tour, nâng tỉ lệ nắm giữ của nhà đầu tư nước ngoài lên 60%.

Theo luật sư Lê Thành Kính (Đoàn Luật sư TPHCM), tỉ lệ nhà đầu tư nước ngoài sở hữu vốn tại Tigi Tour đã vi phạm quy chế góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài trong các doanh nghiệp Việt Nam. Như vậy, phiên đấu giá ngày 10-3-2009 là trái luật và cần phải hủy bỏ...

Với những gì đã nêu trên, Bộ Tài chính (cơ quan quản lý SCIC – PV) cần vào cuộc để làm rõ cách quản lý và việc bán phần vốn Nhà nước của SCIC.