“Đua” huy động vàng qua chứng chỉ

Khách hàng giao dịch vàng tại một ngân hàng ở TPHCM. Ảnh: Hồng Thúy

Điều không bình thường

Trong nhóm các NH huy động lãi suất cao, đầu tiên phải kể đến NH T. với việc phát hành chứng chỉ huy động tiết kiệm bằng vàng mức lãi suất lên tới 2,3%/năm, thời hạn 9 tháng và 364 ngày. Riêng thời hạn 3 tháng và 6 tháng, mức lãi suất là 2,2%/năm... Các NH có mức lãi suất thấp hơn như NH Phương Nam (Southernbank) lãi suất chứng chỉ vàng kỳ hạn từ 3-5 tháng là 1,3%/năm; kỳ hạn 6 tháng đến 11 tháng tối đa là 1,5%/năm. Tại NH Đông Á, lãi suất chứng chỉ tiền gửi vàng cao nhất là 0,4% kỳ hạn 3 tháng; NH Á Châu (ACB) lãi suất cao nhất 0,7%/năm kỳ hạn 11 tháng…

Giải thích về việc huy động vàng bằng chứng chỉ với lãi suất cao đang áp dụng tại NH, phó tổng giám đốc một NH thương mại cho rằng hoạt động huy động vốn và cho vay vốn bằng vàng được NH thực hiện từ năm 2009 đến nay. Đây là hoạt động kinh doanh bình thường và ổn định của NH từ trước khi có Thông tư 11. Đối với lãi suất huy động vàng, tùy theo tình hình thực tế mà NH có sự điều chỉnh tăng - giảm bảo đảm hiệu quả kinh doanh của NH. Hiện NH chỉ huy động để chi trả cho những khoản tiết kiệm vàng đáo hạn trong khi chờ các khoản cho vay bằng vàng đến hạn tất toán. Và việc huy động vàng bằng chứng chỉ, theo quy định đến ngày 1-5-2012 mới phải chấm dứt...

Tuy nhiên, đề cập mức lãi suất huy động vàng qua việc phát hành chứng chỉ quá cao, lãnh đạo một NH thương mại cổ phần ở TPHCM tỏ ra khá bất ngờ. Ông cho hay từ sau Thông tư 11 của NH Nhà nước, các NH thương mại đã hạ dần mức lãi suất huy động vàng về sát 0%/năm. Vì vậy, hiện tượng NH phát hành chứng chỉ huy động vàng với lãi suất cao là điều không bình thường.

Giải quyết thanh khoản

Trước khi có Thông tư 11, các NH thương mại sử dụng khoảng 30% số vàng huy động được chuyển sang tiền đồng để bù đắp cho thanh khoản tiền đồng. Thậm chí, khi chênh lệch lãi suất giữa tiền đồng và vàng lên cao, một số NH còn “xé rào” bán vàng ra để lấy tiền đồng cho vay thu lợi nhuận cao hơn. Đến khi NH Nhà nước siết hoạt động này bằng Thông tư 11, các NH rơi vào thế “mắc kẹt” khi các khoản tiết kiệm ngắn hạn bằng vàng đến ngày đáo hạn còn các khoản vàng NH cho vay (đa số cho vay dài hạn 3-7 năm) thì chưa đến hạn tất toán.