Kiểm soát lãi suất, tỉ giá bằng luật

Dự thảo Luật Giá đã chính thức được Chính phủ trình lên Quốc hội tại kỳ họp thứ hai đang diễn ra. Góp ý cho dự thảo này, một số chuyên gia kinh tế cho rằng luật có thể bỏ sót điều chỉnh những loại hàng hóa đặc biệt là lãi suất, tỉ giá, phí ngân hàng (NH).

Ai kiểm soát việc hạ lãi suất?

Đã 2 tháng rưỡi kể từ khi Thống đốc NH Nhà nước tuyên bố giảm lãi suất cho vay về mặt bằng 17%-19%/năm nhưng đến nay vẫn chưa có nhiều doanh nghiệp (DN) tiếp cận được vốn vay với mức lãi suất này.

TS Cao Sỹ Kiêm, Chủ tịch Hiệp hội DN vừa và nhỏ Việt Nam, xác nhận các thành viên của hiệp hội cũng đang loay hoay với bài toán vay vốn NH và chưa có lối ra. Hiệp hội này ghi nhận số DN tiếp cận được vốn vay 17%-19%/năm là rất ít.

Còn đối với lãi suất huy động, tuy thị trường đã tạm yên sau các vụ vượt rào đầy tai tiếng của NH TMCP Phát triển nhà TPHCM (HDBank) và NH Đông Á - Chi nhánh Tây Ninh trước đó nhưng sóng ngầm vẫn rất lớn, chỉ chực chờ bung ra nếu các NH nhỏ không giải quyết được vấn đề thanh khoản.

Không thể chủ quan với loại hàng hóa đặc biệt

Ông Nguyễn Văn Phụng, Phó vụ trưởng Vụ Chính sách thuế - Bộ Tài chính, kiến nghị Nhà nước nên kiểm soát chặt chẽ hơn lãi suất và phí NH dưới góc độ là giá của hàng hóa đặc biệt. Theo ông Phụng, thời gian qua, các NH “đẻ” ra hàng loạt phí đánh vào người vay tiền, bản chất của các loại phí này chính là lãi suất nên xét cho cùng, đây chính là hình thức tăng giá.

Phí sử dụng dịch vụ thẻ cũng đang có nhiều điều bất hợp lý. Trong hợp đồng phát hành thẻ, các NH thường ghi rõ “mức phí do hai bên thỏa thuận” nhưng bằng cơ chế thông báo phí qua website của NH, chủ thẻ hầu như không có điều kiện tìm hiểu về mức thu phí hoặc đổi sang dùng thẻ của NH khác. Do đó, dư luận dù bất bình về hiện tượng tăng phí sử dụng dịch vụ thẻ, trong khi chất lượng giao dịch không được cải thiện nhưng số lượng khách hàng sử dụng thẻ tín dụng của các NH vẫn ổn định sau những đợt tăng phí.

Mới đây, một số NH đồng loạt tăng phí chuyển đổi ngoại tệ và phí quản lý ngoại tệ khiến thanh toán bằng ngoại tệ qua thẻ trở nên đắt hơn cả ngoại tệ trên thị trường tự do.