"Ngưng cho nước ngoài thuê đất trồng rừng"

Trả lời về bảo hiểm nông  nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ cho biết tổng chi ngân sách 2010 là 39%, dự toán ngân sách 2012 tổng chi cho nông nghiệp nông thôn 42%. Tốc độ tăng chi cho nông nghiệp nông thôn tăng cao, trong năm 2011 tăng 34,7%. Năm 2012 dự kiến bố trí ngân sách 1.200 tỉ đồng, tăng chi hộ nghèo 50 tỉ đồng, nuôi trồng thủy sản 415 tỉ đồng, tăng 66,3%; bố trí định cư tăng 29%... Trong thời gian tới, nhà nước sẽ đẩy mạnh đầu tư cho nông nghiệp hơn.

Bộ trưởng Huệ nói thêm: Sắp tới, sẽ thực hiện bảo hiểm cho cây lúa, gia súc (trâu bò), thủy sản (cá tra, ba sa) ở nhiều địa phương. Ngân sách Nhà nước hỗ trợ 100% chi phí bảo hiểm cho nông dân nghèo. Các doanh nghiệp tham gia bảo hiểm cũng được hỗ trợ phí bảo hiểm 20%. Tổng kinh phí bảo hiểm cho nông nghiệp trong năm 2012 là 1.200 tỉ đồng.

 

Liên quan đến câu hỏi chất vấn của ĐH về bảo hộ sản xuất nông nghiệp, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng cho hay có  một số mặt hàng như  muối, đường, trứng gia cầm...được bảo hộ. Các mặt hàng khác không hạn chế, nhưng khống chế bằng hàng rào kỹ thuật. Theo Bộ trưởng Hoàng, việc nhập các loại hoa, quả, nông sản, nhất là nhập từ Trung Quốc như phản ánh đôi lúc không có lợi, nhưng theo thời vụ và ở từng thời điểm  là cần thiết. Riêng về áp dụng các tiêu chuẩn kỹ thuật, áp dụng các quy chuẩn, tiêu chuẩn trong sản xuất nông nghiệp, Bộ trưởng Hoàn cho đây là việc phải tính toán, phải làm sao hàng trong nước bảo đảm được khi xuất ra nước ngoài, tránh bị phân biệt đối xử.

Đối với vấn đề xây dựng hệ thống phân phối, bao tiêu, giải quyết đầu ra cho nông dân, Bộ trưởng Hoàng nhìn nhận đây là vấn đề rất cần thiết. "Thời gian vừa qua, chúng ta đã xây dựng hệ thống phân phối gạo khá tốt. Về muối, đã có Tổng Công ty Lương thực miền Bắc làm đầu mối tiêu thu muốn cho nông dân. Về phân bón, đã có 2 doanh nghiệp thực hiện... Nhưng nhìn chung việc thực hiện còn chưa tốt; còn hàng gian, hàng giả, phải giải quyết rốt ráo" - Bộ trưởng nói.

Trả lời thêm ý kiến chất vấn về doanh nghiệp nước ngoài thao túng ngành chăn nuôi, bộ trưởng Hoàng chỉ trả lời chung chung là về chủ trương, Việt Nam  khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư thực hiện các dự án vào lĩnh vực này.

 

Ngay sau đó, nhiều ĐBQH đã đặt thêm câu hỏi chất vấn đến Bộ trưởng Bộ NN-PTNT Cao Đức Phát. Không đi vào chi tiết trùng lắp ở những trả lời trước đó, Bộ trưởng chia sẻ: "Không có gì lợi ích hơn cây lúa trên các cánh đồng lúa truyền thống của Việt Nam. Nền nông nghiệp nước nhà chỉ phát triển được khi phát huy được thế mạnh và cây lúa là thế mạnh mà chúng ta cần phát huy, đầu tư. Chúng ta làm lúa gạo không chỉ bảo đảm an ninh lương thực tế giới mà vì đất nước chúng ta".

Đối với nông dân tham gia trồng và bảo vệ rừng, Bộ trưởng Cao Đức Phát tâm tư: "Một câu hỏi lớn là chúng ta phát triển rừng vì ai? Phải làm sao cho bà con nông dân trồng rừng sống được với rừng. Phải đẩy mạnh và mang lại hiệu quả trong việc giao đất, giao rừng cho nông dân; đi đôi với hỗ trợ chính sách cho người trồng rừng, hỗ trợ chế biến gỗ, tăng thu nhập, giúp bà con nông dân hưởng lợi từ cây rừng".

Riêng chính sách phát triển công nghiệp chế biến, Bộ trưởng Cao Đức Phát thừa nhận thời gian qua còn đầu tư ít, chưa phù hợp. "Chúng ta phải cố gắng đưa ra chính sách để khuyến khích "4 nhà" (nhà nước, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp và nhà nông)  đầu tư mạnh hơn cho nông nghiệp" - bộ trưởng nói.

Liên quan đến nội dung giữ 3,8 triệu ha đất trồng lúa, Bộ trưởng Tài Nguyên - Môi trường Nguyễn Minh Quang khẳng định phải giữ diện tích này để bảo đảm an ninh lương thực quốc gia. Về giải pháp, phải điều tiết phân bổ giữa các địa phương; có chính sách hỗ trợ đầu tư hạ tầng, giao thông thủy lợi, cơ sở chế biến, bảo quản, hỗ trợ nông dân chuyển đổi nghề, hỗ trợ chính sách cho người nông dân; quản lý chặt chẽ việc sử dụng đất, phân ranh, cắm mốc chặt chẽ.

 

Về ứng phó với biến đổi khí hậu và nước biển dâng, Bộ trưởng Quang nhận xét đây là vấn đề thời sự. "Chương trình mục tiêu quốc gia về ứng phó biến đổi khí hậu chúng ta dành một số nguồn lực, và cần tiếp tục đầu tư, Chính phủ cần dành nguồn vốn vài trăm triệu USD cho chương trình này. Hiện có 600 dự án đã được các địa phương gửi về Bộ Tài nguyên - Môi trường" - ông Quang trả lời.

 

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Bùi Quang Vinh cũng đăng đàn trả lời bổ sung một số chất vấn liên quan đến việc cho thuê đất trồng rừng vốn đang bức xúc trong xã hội. Bộ trưởng Vinh đưa ra số liệu từ tháng 7-2006 đến tháng 3-2010 cả nước có 9 dự án thuê đất trồng rừng của nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có 2 dự án đã bị ngừng cấp phép. Nếu cộng thêm một dự án đang triển khai ở Bình Định thì hiện tại tổng số dự án cho thuê đất  trồng rừng còn 8 dự án. Bộ trưởng Bùi Quang Vinh khẳng định việc cấp phép cho thuê đất trồng rừng là rất chặt chẽ; đồng thời công tác  kiểm tra, giám sát được tiến hành thường xuyên. Những dự án nào không hiệu quả là thu hồi ngay. Chẳng hạn tỉnh Nghệ An đã chủ động thu hồi 53.000 ha đất cho thuê rừng...

 

Bộ trưởng Vinh còn khẳng định tổng số đất cho thuê trồng rừng hiện nay đúng số liệu Bộ trưởng Cao Đức Phát báo cáo là 18.571 ha, trong đó 15.268 ha đã trồng rừng với 13.871 ha đã được phủ xanh đồi trọc. Những diện tích đất cho thuê ký kết theo hợp đồng là nghiêm túc. Về cơ bản, các địa phương thực hiện đúng theo quy trình, trình tự thủ tục đầu tư. Đất cho thuê chủ yếu là đất đồi trọc.  

 

 

 

 

ĐB Ngô Văn Minh (Quảng Nam) hỏi 2 vấn đề: "Để giữ 3,8 triệu ha lúa, chủ trương nào căn cơ để chống sạt lở, bảo vệ đất. Trong năm qua, nhiều tuyến đường tránh ở quốc lộ 1 A ở Quảng Nam bị sạt lở do mua lũ, ảnh hưởng nhiều đến diện tích hoa màu, thiệt hại tài sản, tánh mạng người dân. Bộ trưởng có biện pháp, chịu trách nhiệm thế nào về vấn đề này?".

 

ĐB Nguyễn Thị Khá (Trà Vinh) đặt câu hỏi vốn là bức xúc lâu nay của nông dân : "Nông nghiệp và nông thôn gắn liền nhau. ĐBSCL là vựa lúa cả nước. Bộ NN&PTNT và Bộ Công thương đưa ra giải pháp gì để quản lý giá đầu vào và quản lý giá đầu ra khi mà các doanh nghiệp ít thu mua tận giá, thậm chí ép giá nông dân? Bên cạnh đó, nhiều diện tích đất hoang hóa, sân golf mọc lên khắp cả nước... Làm thế nào ngăn chặn hiện tượng này?".

 

Trả lời từng câu hỏi, Bộ trưởng Cao Đức Phát thừa nhận các cơ sở, viện, trung tâm nghiên cứu khoa học của ngành nông nghiệp còn yếu kém, xa nông dân, chưa hiệu quả. Các nhà khoa học cũng đã cố gắng trong hoàn cảnh hiện tại, đóng góp tích cực trong nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp, nhưng còn nhiều việc phải làm, phải đổi mới để các cơ sở, viện, trung tâm nghiên cứu khoa học sát với nông dân hơn. Phải làm ra những bông lúa, trái cây có chất lượng hơn.

 

Về biện pháp khắc phục sản xuất manh mún, bộ trưởng thừa nhận đây là một bài toán khó, nhưng cố gắng khắc phục. Chúng ta đã hình thành các vùng sản xuất cao su, lúa gạo, thủy sản, chăn nuôi có qui mô lớn. Ngay cả trồng trọt cũng có cánh đồng quy mô lớn... Ngoài ra, còn có hướng thứ hai là hợp tác trong sản xuất nông nghiệp.

 

 

Về vấn đề cho thuê đất nông nghiệp, Bộ NN-PTNT và các bộ ngành đã kiểm tra nghiêm túc. Bộ trưởng nói: "Chủ trương đưa ra là dừng cho thuê mới; rà soát các dự án đã cấp chứng nhận, nếu nằm trong quỹ đất an ninh quốc phòng thì loại bỏ. Những dự án phù hợp trồng rừng thì cho triển khai. Qua giám sát của chúng tôi, các địa phương đã thực hiện nghiêm túc việc quản lý đất rừng". Theo bộ trưởng, đến nay đã cho thuê 18.571 ha đất rừng, trong đó doanh nghiệp nước ngoài  đã trồng 15.628 ha. Bộ NN-PTNT đang chỉ đạo các địa phương rà soát lại. 

 

Việc xây dựng các tuyến bờ kè ở Quảng Nam, bộ trưởng Cao Đức Phát cũng than khó. "Bộ đã cho rà soát, phân loại để có phù hợp cho từng địa điểm có sạt lở, tập trung xử lý những nơi xung yếu, có nguy cơ sạt lở nhất" - Bộ trưởng Phát trả lời.

 

Về quản lý giá vật tự, Bộ trưởng cho biết Bộ NN-PTNT và Bộ Công Thương đã có phối hợp quản lý giá đầu vào. Bộ NN-PTNT bảo đảm cung cấp vật tư, giám sát chất lượng các mặt hàng theo chỉ đạo của Chính phủ. Bộ Công Thương quản lý thị trường để quản lý tốt đầu vào. Đối với quản lý giá đầu ra, Bộ NN-PTNT cũng đã có phối hợp với Bộ Công thương để bảo đảm cung ứng số liệu nông sản, điều hành giá cả các mặt hàng xuất, nhập khẩu, bảo đảm lợi ích cho nông dân.

 

Riêng phần diện tích đất lúa giảm là do nhiều nguyên nhân. Trong đó, có nguyên nhân biến đổi khí hậu và nguyên nhân khác do khai thác của con  người. Cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp, trong đó có giải pháp khắc phục biến đổi khí hậu; phải có chính sách hỗ trợ cho các địa phương chuyên trồng lúa.

Vẫn bị ĐB Nguyễn Thị Khá tiếp tục xoay về câu hỏi "còn có sự ép giá của doanh nghiệp, chưa thu mua đúng giá với người nông dân" Bộ trưởng Cao Đức Phát trả lời: "Bộ đang phối hợp với Hiệp hội Lương thực Việt Nam để theo sát tình hình thị trường, bảo đảm thu mua nông sản kịp thời theo chỉ đạo của Chính phủ, bảo đảm cho người dân có lãi 30% giá thành sản phẩm. Việc hình thành cơ chế chân rết trong thu mua là rất khó".

 

Tiếp tục chất vấn, ĐB Nguyễn Thị Kim Bé đặt câu hỏi: "Với vai trò đứng đầu cơ quan quản lý Nhà nước, bộ trưởng có giải pháp gì trong kiểm soát giá, bảo đảo giá của người nông dân. Chủ trương làm lúa vụ ba của bộ trưởng?".

 

ĐB Huỳnh Thành Đạt (Bến Tre) thời sự hóa vấn đề: "Tác động của biến động khí hậu Việt Nam bị ảnh hưởng nhiều nhất. Chúng ta đã có nhiều hội thảo bàn sâu về vấn đề này. Tuy nhiên, thời gian qua lại chưa đầu tư đúng mức để xây dựng biện pháp hữu hiệu đối phó biến đổi khí hậu. Giải pháp cho vấn đề này như thế nào?"

 

ĐB Đồng Hữu Mạo (Thừa Thiên- Huế) bổ sung thêm câu hỏi:  "Bộ trưởng có đề xuất biện pháp căn cơ để nông dân sống chung với bảo lũ, hạn chế thiệt hại do lũ lụt. Chính phủ có chủ trương xây dựng cho mỗi hộ dân nhà tránh trú khi bão lũ xảy ra, nhưng đến nay chưa có. Bộ trưởng làm gì để thực hiện chủ trương trên?".

Trong khi đó, ĐB Đỗ Mạnh Hùng (Thái Nguyên) tập trung vào vấn đề dạy nghề cho nông dân: "Dạy nghề cho nông dân đang còn nhiều vấn đề quan tâm. Đây là vấn đề lớn, đã đầu tư nhiều tiền, nhưng đang bị "bốn không": Không đúng (ít người học); không trúng (mở ngành không có người học); không cao (chất lượng thấp, dạy qua loa); không mạnh (chưa huy động sức mạnh tổng hợp). Làm gì để xử lý "bốn không" nói trên?".

Bộ Trưởng Cao Đức Phát lại lần lượt trả lời từng chất vấn. Theo Bộ trưởng, các trung tâm nghiên cứu liên tục cải tiến giống lúa, cung cấp giống lúa mới cho bà con nông dân. Nông dân cũng rất tích cực, khi có giống lúa mới là tham gia hưởng ứng. Tuy nhiên, dù thường cung cấp giống mới nhưng  cũng không đáp ứng yêu cầu của nông dân. Vì thế nông dân tiếp tục mua giống trôi nổi trên thị trường nên chất lượng không đảm bảo. Bộ xin tiếp thu ý kiến này. 

Về sản xuất vụ 3, trước đây có ý kiến nói đây là vụ làm thêm, thậm chí có ý kiến nói không làm vụ ba. Tác động của biến đổi khí hậu sẽ làm tăng lượng mưa vào mùa mưa và khô hơn vào mùa khô. Do đó, ngành nông nghiệp phải điều chỉnh. Chủ trương của Bộ NN&PTNT là chỉ khuyến khích sản xuất vụ ba ở những vùng có bờ bao. Trên 400 ngàn ha vụ ba ở ĐBSCL vừa qua, chỉ có khoảng 7.000 ha bị thiệt hại do lũ, nhờ có hệ thống bờ bao được phủ kín.

 

Thừa nhận Việt Nam là một torng những quốc gia bị ảnh hưởng nặng nhất của biến đổi khí hậu, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết chính phủ đã liên tục chỉ đạo các cơ quan chức năng, đề xuất các giải pháp ứng phó cụ thể. Chính phủ đã hình thành mục tiêu quốc gia, thông qua chiến lược ứng phó biến đổi khí hậu. Chính phủ cũng đã chỉ đạo Bộ Tài nguyên - Môi trường, các bộ ngành khác triển khai các biện pháp ứng phó biến đổi khí hậu.

 

Theo đó, Bộ Nông nghiệp cũng đã có quy hoạch lại hệ thống thủy lợi, đê sông, đê biển; nghiên cứu các giải pháp nông học, phối hợp cơ quan Liên Hiệp Quốc triển khai các dự án ứng phó. Ngoài ra, đẩy mạnh tuyên truyền. Biến đổi khí hậu chỉ ứng phó hiệu quả khi nhân dân biết và toàn dân thực hiện.

Riêng giải pháp phòng chống thiệt hại cho nông dân vùng bão lũ, xây nhà tránh lũ, Bộ trưởng Cao Đức Phát nói thủ tướng chính phủ đã giao Bộ Xây dựng thực hiện phương án này. Bộ NN-PTNT thống nhất chủ trương và phối hợp với Bộ Xây dựng xây nhà tránh lũ cho bà con nông dân.

Để tránh việc "4 không" trong dạy nghề cho nông dân, Bộ trưởng Cao Đức Phát cho biết Bộ NN-PTNT được giao xây dựng danh mục các ngành nghề, phối hợp một số địa phương như Thanh Hóa, Bến Tre để phát thẻ học nghề cho nông dân. Việc này đang thực hiện có hiệu quả.

 

Ngày mai, QH tiếp tục nội dung chất vấn. Trong buổi sáng, Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ sẽ đăng đàn trả lời các vấn đề liên quan đến ngành.