Hạ áp lực tỉ giá

Tỉ giá bình quân liên ngân hàng (NH) ổn định, lượng kiều hối tăng mạnh, cơ quan chức năng mạnh tay xử phạt các giao dịch ngoại tệ trái phép… là những yếu tố đang làm giảm áp lực lên tỉ giá dù nhu cầu ngoại tệ cuối năm tăng cao.

Mạnh tay với giao dịch trái phép

Hiện nhiều tiệm vàng ở TPHCM không dám thu mua USD. Chủ một tiệm vàng ở khu vực chợ Bà Chiểu (quận Bình Thạnh) cho biết: Các chủ tiệm vàng đều phải ký văn bản cam kết với cơ quan chức năng không mua bán ngoại tệ. Chủ tiệm nào không thực hiện đúng cam kết có thể bị Nhà nước xử phạt hàng trăm triệu đồng.

Thực tế cũng cho thấy ngày 6-12, trên địa bàn TPHCM, lực lượng chức năng đã thu giữ 500.000 USD của một doanh nghiệp đang bán cho 2  nhân viên của một tiệm vàng ở quận 1. Trước đó, NH Nhà nước cũng xử phạt Công ty TNHH Thương mại và Chế tác vàng Ngọc Long (Hà Nội) 100 triệu đồng và  tịch thu 12.195 USD vì mua bán ngoại tệ trái pháp luật... Lo sợ các cơ quan chức năng xử phạt nên một số tiệm vàng chỉ giao dịch với người quen theo hướng thu mua USD rồi gửi vào NH. Khi có khách quen cần mua, chủ tiệm vàng sẽ rút USD ra để bán hoặc chuyển khoản nếu bên mua là doanh nghiệp. Riêng đối tượng đầu cơ, lướt sóng ngoại tệ đã thu hẹp hoạt động, làm cho tỉ giá USD tự do ngày càng đi xuống gần sát với tỉ giá của NH.

Một số chính sách quản lý kinh doanh vàng cũng đã phát huy tác dụng. Kinh doanh mua bán vàng, nhất là vàng miếng, giảm, làm triệt tiêu nhu cầu nhập khẩu vàng, góp phần giảm cầu USD, hạ áp lực tỉ giá.

Kiều hối tăng mạnh

Do chênh lệch tỉ giá trong và ngoài NH không đáng kể nên nhiều NH cho biết đã thu mua được USD nhiều hơn, góp phần làm cho cung cầu USD tương đối ổn định.

Cuối năm cũng là thời điểm lượng kiều hối ồ ạt đổ vể Việt Nam. Theo NH Nhà nước Chi nhánh TPHCM, ước tính năm 2011, trên địa bàn TP thu về 5 tỉ USD từ kiều hối, tăng 10% so với năm trước. Trong khi đó, NH Thế giới dự báo lượng kiều hối chảy về Việt Nam trong năm 2011 khoảng 9 tỉ USD. Đây là nguồn cung USD kịp thời bổ sung cho thị trường khi mà cầu ngoại tệ thường tăng mạnh vào các tháng gần Tết Nguyên đán.

Theo Cổng thông tin Chính phủ, bức tranh kinh tế năm 2011 của Việt Nam đã góp phần cải thiện sức ép tỉ giá. Cụ thể, năm nay nhập siêu giảm 2,6 tỉ USD; lượng ngoại tệ từ đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đạt trên 11 tỉ USD, vốn ODA giải ngân ước đạt 3,65 tỉ USD (năm 2010 giải ngân 2,94 tỉ USD); nguồn ngoại tệ thu được từ khách quốc tế có thể đạt khoảng 5,2 tỉ USD (cao hơn mức kỷ lục 4,45 tỉ USD của năm 2010). Bên cạnh đó, giữa năm 2011, lượng ngoại tệ NH Nhà nước mua được từ doanh nghiệp và người dân cũng khá nhiều. Từ đó, cán cân thanh toán tổng thể của nước ta có thể thặng dư 3,1 tỉ USD, làm cho dự trữ ngoại tệ tăng mạnh...

Tuy thị trường ngoại tệ khá ổn định nhưng giới phân tích cho rằng thành quả đó chủ yếu xuất phát từ tác dụng của các biện pháp hành chính. Do đó, tỉ giá trong thời gian tới vẫn còn đối mặt nhiều thách thức. Tại Hội thảo Kinh tế Việt Nam 2012 mới đây, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia Hà Huy Tuấn nhận định: Tỉ giá sẽ ổn định nhưng còn phụ thuộc rất nhiều vào lạm phát, cán cân thanh toán xuất nhập khẩu, chính sách tiền tệ hợp lý và khả năng xử lý những đột biến trên thị trường tài chính tiền tệ của các cơ quan quản lý.