Hình phạt nào cho kẻ tạt axit cả gia đình?

Hành vi của Lâm Tiến Dũng gây căm phẫn trong dư luận. Tuy nhiên, theo tôi, cần phải làm rõ động cơ, điều kiện, hoàn cảnh phạm tội, lý do tại sao Dũng lại thực hiện như vậy.

Hai nhà gần nhau, mâu thuẫn kéo dài từ trước tới giờ hay mới chớm 1-2 ngày, mâu thuẫn đó có bộc phát hay không? Ngoài ra,  ngày thực hiện hành vi có chứng minh bị hại có tác động gì đến ý thức chủ quan của Lâm Tiến Dũng hay không?

Nếu sau này cơ quan điều tra xác định được sau khi tạt người lớn rồi Dũng quay sang tạt cháu Nguyễn Quốc Huy Bảo (SN 2007) thì sẽ là phạm tội với trẻ em. Riêng Nguyễn Thị Thanh Thảo (SN 1999) khi nghe mẹ la, cháu từ trên lầu chạy xuống đã bị té và trượt vào vũng axit gây bỏng đùi thì đó là do lỗi khách quan.

Theo kinh nghiệm bào chữa, tôi thấy đường lối xét xử những vụ tạt axit vẫn là xử theo tội cố ý gây thương tích, theo tiền lệ nếu tạt axit gây chết người thì vẫn được xử tội cố ý gây thương tích dẫn đến chết người.

Lâm Tiến Dũng đã có một số tình tiết tăng nặng như thực hiện cùng một lúc đối với nhiều người, trong đó có trẻ em (nếu xác định được), hành vi man tính chất côn đồ, có dự mưu, có tính toán và phạm tội một cách quyết liệt. Tuy nhiên, cơ quan điều tra chưa có tình tiết giảm nhẹ nên chưa thể đánh giá hết mức độ phạm tội.

Một vấn đề mà nhiều người quan tâm là Lâm Tiến Dũng được sinh ra và lớn lên trong một gia đình giàu truyền thống cách mạng; có cha, anh và em công tác trong ngành công an, phục vụ đất nước. Tuy nhiên, hành vi của Dũng lại đi ngược lại những truyền thống tốt đẹp của gia đình. Câu hỏi được đặt ra là Dũng có những vấn đề không ổn định về thần kinh hay không? Trong quá trình điều tra, nếu anh ta có biểu hiện tâm thần cần phải đưa đi giám định.

Trách nhiệm quản lý axit thuộc về ngành y tế vì đây là mặt hàng nguy hiểm thuộc diện kinh doanh có đều kiện, khi mua, khách hàng phải có giấy giới thiệu và mục đích để làm gì. Tuy nhiên, trách nhiệm quản lý mặt hàng bị thả nổi.

Nếu người bán được phép bán, người mua nói mua để sử dụng việc gì đó thì người bán không thể chịu trách nhiệm, vì người bán có giấy phép và có bao giờ người mua nói rằng mua axit về tạt người khác?

Hiện nay, tại TPHCM nói riêng và khắp cả nước nói chung, vấn đề tạt axit ngày càng phổ biến, thủ đoạn cũng tinh vi và ngày càng mạnh bạo. Thực tế cho thấy nhiều vụ án tương tự đã xảy ra, gây hoang mang cho nhiều người. Cho nên, việc thông qua luật mới để kiểm soát buôn bán axit cũng như tăng hình phạt liên quan đến hoạt động tấn công bằng axit cũng là một vấn đề hết sức cần thiết.

Luật sư Võ Đan Mạch (Đoàn Luật sư TPHCM):  

Trước khi vụ án xảy ra, Lâm Tiến Dũng đã có sự chuẩn bị rất kỹ, có dự mưu và có tính toán mọi tình huống như đi gửi xe ở bệnh viện rồi đón xe ôm, mang khẩu trang, găng tay, đeo kính đi gây án.

Hành vi của hung thủ rất xảo quyệt, tàn độc và quyết liệt vì còn mang theo cả dao để quyết tâm thực hiện tội ác đến cùng.

Lâm Tiến Dũng đã sử dụng 2 lọ axit xông thẳng vào nhà và tạt thẳng vào đầu, mặt nạn nhân. Đây là vùng nguy hiểm, có khả năng gây thương vong cao.

 Hành vi này gây hoang mang cho xã hội. Nó xâm phạm tính mạng, sức khỏe của người khác, là một trong những quan hệ xã hội được luật hình sự bảo vệ.

Cơ quan điều tra sẽ căn cứ vào các yếu tố như số lượng và nồng độ axit, mục đích của người phạm tội, vị trí trên cơ thể mà người phạm tội tạt axit vào… để xác định hành vi cấu thành tội giết người theo điều 93 BLHS hay cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác theo điều 104 BLHS.

Với hàng loạt tình tiết tăng nặng như phạm tội với nhiều người, với trẻ em (nếu có), mang tính côn đồ, rất có khả năng hung thủ sẽ bị truy tố ở khung hình phạt cao nhất của tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác theo Điều 104 BLHS là tù chung thân vì gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Nếu xác định được động cơ giết người, hung thủ cũng sẽ đối diện với mức án tương tự là tù chung thân hoặc tử hình. Ngoài ra, hung thủ sẽ phải bồi thường toàn bộ chi phí chữa trị cũng như tổn thất về sức khỏe, tinh thần cho nạn nhân.

Kiểm sát viên Dương Thụy Kim Ngân, VKSND TPHCM:

Để xác định tội danh và hình phạt là cố ý gây thương tích hay giết người thì cần phải căn cứ vào ý thức chủ quan của đối tượng, hậu quả thực tế xảy ra, thương tật bao nhiêu phần trăm.

Đối tượng gây án muốn giết chết bị hại hay chỉ muốn làm xấu gương mặt, hình hài hoặc gây bất hạnh cho người khác? Thực tế, một số vụ án bị hại chưa chết  thì bị can vẫn bị truy tố tội giết người với khung hình phạt rất nghiêm khắc.

Thẩm phán Vũ Phi Long, Phó chánh Tòa Hình sự TAND TPHCM:

Hành vi dùng axit tấn công người khác cũng chưa thể khẳng định người đó phạm tội giết người như nhiều người thường nghĩ.

Để xác định tội danh cố ý gây thương tích hay giết người thì công việc đầu tiên của các thẩm phán khi xét xử là phải xác định được ý thức phạm tội, nồng độ axit đặc hay loãng mà bị cáo dùng để tạt người khác.

 Trong trường hợp kẻ thủ ác dùng axit hất vào đầu, cổ hoặc một chỗ nguy hiểm nào khác trên cơ thể con người thì đó là giết người.