Vụ Tiên Lãng: Cần xác định lại tội danh của ông Vươn

Sở dĩ đặt ra vấn đề thực hiện nghiêm kết luận của Thủ tướng là vì ngay trong những quyết định đầu tiên thì TP Hải Phòng lại giao cho ông Đỗ Trung Thoại, Phó Chủ tịch UBND TP từng có phát biểu sai trái và phản cảm “nhân dân bức xúc phá nhà ông Vươn”- làm Tổ trưởng Tổ thi hành kết luận của Thủ tướng?

- Giao ông Thoại tham gia tổ công tác giải quyết vụ việc ở Tiên Lãng đã là thiếu nghiêm túc, chứ đừng nói giao làm tổ trưởng hay tổ phó. Bởi vì ngoài phát biểu gây bức xúc cho dư luận cả nước, theo phản ánh trên báo chí, ông Thoại còn là Phó Chủ tịch UBND TP phụ trách nông nghiệp, chắc chắn có vai trò trong việc chấp thuận kế hoạch của huyện Tiên Lãng thu hồi, cưỡng chế đất nhà ông Vươn. Giao ông ấy “xét xử” vụ việc này thì khác gì bảo ông ấy “xét xử” chính mình, làm sao khách quan được? 

* Theo ông, cần làm gì để Hải Phòng thực sự thực hiện nghiêm kết luận của Thủ tướng?

- Trước hết, lãnh đạo TP Hải Phòng, huyện Tiên Lãng và xã Vinh Quang phải thực hiện nghiêm việc tự kiểm điểm, tự nhận hình thức xử lý. Sau đó, Thủ tướng kiểm tra xem việc kiểm điểm và nhận trách nhiệm như vậy đã nghiêm túc hay chưa.

Bà Nguyễn Thị Thương (trái), vợ của ông Đoàn Văn Vươn và bà Phạm Thị Hiền, vợ ông Đoàn Văn Quý,
sau khi làm việc với Cơ quan Điều tra Công an TP Hải Phòng ngày 13-2. Ảnh: THẾ DŨNG

Đối với ông Đoàn Văn Vươn và một số thành viên trong gia đình thì cần xem lại việc khởi tố với tội danh “giết người” và “chống người thi hành công vụ” đã chính xác chưa.

Về tội danh “giết người” thì cần xem ông Vươn và các thành viên trong gia đình có động cơ giết người hay không, giết người để làm gì và hành động của họ trong thực tế (ví dụ bắn đạn hoa cải từ cự ly xa) có làm chết người được không?... Điều rất quan trọng là cần xét xem vì sao ông Vươn và một số thành viên gia đình lại có hành động như vậy.

Theo tôi, chuyện xảy ra là do việc thu hồi đất quá sai, diễn ra gay gắt, suốt một thời gian dài, đương sự nhiều lần khiếu nại đều bị chính quyền bác khiếu nại, kiện ra tòa án huyện cũng bị tòa án bác, kiện đến tòa án TP để phúc thẩm thì vị thẩm phán ở đó làm một hành động gần như là phối hợp với huyện lừa dân, các đoàn thể thì không một ai lên tiếng bênh vực.

Có thể nói tất cả đã dồn ông Vươn vào ngõ cụt, dẫn đến hành động phản kháng. 

Cũng rất cần làm rõ là vụ cưỡng chế có chính danh hay không. Khi những người “thi hành công vụ” kéo đến cưỡng chế ở ngoài khu vực cưỡng chế thì có phải họ đang thi hành công vụ một cách chính danh không?

Tôi nghĩ, trong trường hợp của ông Vươn và một số thành viên trong gia đình, nếu có tội danh thì cũng chỉ là “vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng”.

Chính quyền phải phục vụ dân Theo GS-TS Nguyễn Minh Thuyết, bài học lớn nhất rút ra từ vụ cưỡng chế, thu hồi đất sai luật ở Tiên Lãng là bài học lòng dân. Nói rõ hơn, chính sách phải phù hợp với lòng dân, quyền lợi của người dân. Vì thế, phải xem lại chính sách đất đai vì để xảy ra hơn 70% các vụ khiếu kiện liên quan tới chính sách đất đai thì chứng tỏ chính sách đất đai có vấn đề. Thứ hai, phải xem lại mối quan hệ giữa cán bộ cơ quan công quyền với người dân. Cán bộ là công bộc của dân, ăn lương từ tiền thuế của dân hay tiền khai thác tài nguyên, tức là tài sản của dân. Vì thế, cán bộ phải ý thức sâu sắc trách nhiệm của mình là phục vụ người dân chứ không phải cai trị dân. Cán bộ chính quyền cơ sở chính là đại diện cho chế độ này để quan hệ với dân nên nếu để mất lòng dân, chính là làm ảnh hưởng tới sự tồn vong của chế độ. Thứ ba, những người là đại biểu cho dân phải bảo vệ quyền lợi chính đáng của dân bởi bảo vệ dân tức là bảo vệ và xây dựng chính quyền vững mạnh.