Khi đánh giá về tính nghệ thuật trong ảnh khỏa thân (nude) của nhiều tác giả, họa sĩ Lương Xuân Đoàn nhận định tác phẩm của Trần Huy Hoan, Thái Phiên… dù có phô hình thể nhưng vẫn kín đáo và đó là nghệ thuật của phương Đông. Ông cho rằng chất nhục cảm trong ảnh nude nghệ thuật là phải có, nếu triệt tiêu nó thì không còn là nude nghệ thuật. “Vấn đề là khi tiếp nhận, cần phải đặt nó trong không gian như thế nào để tôn vinh, làm đẹp thêm vẻ đẹp của người phụ nữ. Phải có xúc cảm thẩm mỹ chứ không phải phản cảm. Điều này đòi hỏi trình độ thẩm mỹ của nghệ sĩ” - ông nhấn mạnh.
Trình độ mỹ cảm quyết định
Khi nói về ảnh nude, Cục trưởng Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm, Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch Vi Kiến Thành cho rằng ranh giới giữa nghệ thuật và khiêu dâm là rất mong manh. Nhiều người chụp ảnh cho rằng họ làm là vì nghệ thuật nhưng do tay nghề chưa đạt nên thành ra người xem lại cho là khiêu dâm.
Vì thế, phân biệt được giữa nude nghệ thuật và khiêu dâm không phải cứ nói là được mà cần phải lắng nghe dư luận và các nhà chuyên môn thẩm định tay nghề người chụp ảnh. Họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Phó Vụ trưởng Vụ Văn hóa Văn nghệ - Ban Tuyên giáo Trung ương, cũng nhấn mạnh ranh giới giữa khiêu dâm và nghệ thuật là do mỹ cảm quyết định.
Tác phẩm Sâu lắng của Thái Phiên
Nhiếp ảnh gia Thái Phiên chia sẻ trong nhiếp ảnh, nghệ thuật và phi nghệ thuật rất trừu tượng. Nó không phải là phép toán đi tìm giới hạn của những đường cong, nó mang tính cảm tính nhiều hơn lý tính. Cùng một tác phẩm, người thì cho là nghệ thuật, người cho là dâm ô.
Trường hợp này, những người trong Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam, cơ quan chuyên môn cao nhất về nhiếp ảnh, sẽ thẩm định chứ ngồi cãi lý thì cãi suốt đời. Không chỉ vậy, ảnh nude cũng phụ thuộc vào văn hóa của người xem. Người trình độ văn hóa cao thì cảm nhận được nhưng người trình độ văn hóa thấp thì đôi khi họ nhập nhằng, không biết nên chỉ xoáy vào góc nào đó của bức ảnh chứ không hướng vào cái thiện, mỹ như ý của tác giả muốn gửi gắm. Vì thế, nghệ thuật hay không còn nằm ở trình độ mỹ cảm của người xem.
Trong khi đó, tay máy Ngô Nhật Huy, người từng chụp ảnh cho Mai Hải Anh, khẳng định không chỉ chụp nude khó mà việc phân biệt giữa nghệ thuật và phi nghệ thuật cũng không hề đơn giản vì ranh giới giữa chúng khá mong manh. Có những bức ảnh nghệ thuật, người xem nhìn vào sẽ thấy quá đẹp, hoàn hảo và không có ý gợi dục.
Nhưng có nhiều bức khác vừa nhìn vào, người ta đã thấy có ý dung tục. Tay máy này cũng thừa nhận bộ ảnh Mai Hải Anh mới tung ra khó chấp nhận được, nó không có chút nghệ thuật nào mà chỉ là kiểu nude chỉ giữ cho riêng mình. “Có những góc nhìn mà tôi cũng không biết phải nói thế nào” - anh cho biết.
Lợi dụng “nude nghệ thuật” để quảng bá bản thân
Nhiếp ảnh gia Việt Văn, người từng giành nhiều giải thưởng nhiếp ảnh quốc tế, thừa nhận phân biệt giữa ảnh nghệ thuật và ảnh khiêu dâm là rất khó. Theo anh, kiến thức về ảnh nude của rất nhiều người còn hạn chế nên cái nhìn của họ về cái đẹp cũng không sâu sắc. Không ít người khoe ảnh nude vì nghĩ là đẹp nhưng thực ra nó rất tệ.
Minh họa sống động nhất cho nhận định này là bộ ảnh của thí sinh Vietnam’s Next Top Model, người mẫu Nguyễn Thanh Hằng bên người mẫu Sơn Tùng. Ngay khi tung ra, bộ ảnh đã vấp phải sự lên án gay gắt của dư luận, thậm chí nhiều bạn đọc còn cho rằng một vài tấm trong bộ ảnh này chẳng khác nào những bức hình khiêu dâm.
Ảnh của nhiếp ảnh gia Thái Phiên
Hình ảnh Thanh Hằng tạo dáng ôm Sơn Tùng từ phía sau, một tay “hờ hững” hướng vào “vùng nhạy cảm” của người mẫu nam hay người mẫu nam không ngần ngại lấy tay che vòng một của Thanh Hằng khiến người xem rất bức xúc. Bộ ảnh nude của ca sĩ – diễn viên Lê Kiều Như cũng từng chịu không ít búa rìu của dư luận vì “lợi dụng cái đẹp”. Trong bộ ảnh của mình, không những không toát lên vẻ đẹp cần có mà Lê Kiều Như còn làm xấu mình bằng những tư thế, nét mặt chỉ có ở phòng ngủ. Ở đây không phải là tôn vinh nghệ thuật mà chính là quảng bá trắng trợn cho bản thân mình.
Ảnh nude Lê Kiều Như
Nhiếp ảnh gia Phùng Anh Tuấn khẳng định không phải những người chụp được vài tấm ảnh nude đẹp là tất cả ảnh nude của anh ta đều nghệ thuật. Ảnh nude hiện nay ở Việt Nam có xu hướng đặc tả những đường cong, ít thể hiện tâm trạng, cảm xúc con người. Theo anh, cảm xúc mới là điều quan trọng chứ không phải phô ra những đường cong cơ thể dưới ánh sáng studio. Nhiếp ảnh gia Việt Văn cho rằng nude không phải là thể loại khó nhất trong nhiếp ảnh nhưng vì sự hiểu biết hạn chế về thể loại này đã dẫn đến những ngộ nhận từ chính những tay máy và cả người mẫu.
Do đó, theo Việt Văn, các nhà quản lý nên có quy định là không được phát tán ảnh nude hở những bộ phận nhạy cảm, còn nude để khoe cơ thể con người thì bắt buộc phải có hội đồng thẩm định.
Kỳ tới: Giới hạn bằng cách nào?
Bình luận (0)