Học sinh nhiều nơi ở ĐBSCL phải học tập trong những trường lớp xuống cấp, thậm chí ngập nước! Ảnh: Ca Linh
Đầu tư chưa tương xứng
Nếu số học sinh THPT trên 1.000 người dân của vùng Bắc Trung Bộ là 43,01, Đông Bắc 39,05, đồng bằng sông Hồng 37,86, duyên hải miền Trung 36,64,... thì ĐBSCL chỉ 26,31. Tỉ lệ học sinh THCS ở ĐBSCL cũng thấp nhất nước. Bình quân, tỉ lệ lao động được đào tạo của ĐBSCL chỉ đạt khoảng 14,31%. Nếu ở đồng bằng sông Hồng, cứ khoảng 327.000 người dân là có một trường ĐH (bình quân cả nước khoảng 900.000 người) thì ở ĐBSCL, con số này lên tới 3,37 triệu. Tỉ lệ tiến sĩ, giáo sư, thạc sĩ... của ĐBSCL cũng còn quá thấp…
Để giáo dục ĐBSCL phát triển kịp các vùng miền khác, từ năm 1999, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định đầu tư cho vùng này khoảng 22% tổng ngân sách giáo dục quốc gia. Tuy nhiên, do một số lý do, mức đầu tư này trong 5 năm qua chỉ đạt 17%.
Số liệu thống kê đưa ra tại hội nghị sơ kết 1 năm triển khai thực hiện Quyết định 20 của Thủ tướng về phát triển GD-ĐT và dạy nghề vùng ĐBSCL đến năm 2010 cho thấy trong 6.200 trường học ở đây, chỉ có 300 trường đạt chuẩn quốc gia. Theo GS-TS Đào Công Tiến, nguyên hiệu trưởng Trường ĐH Kinh tế TPHCM, chi tiêu cho giáo dục của một gia đình tại ĐBSCL chỉ bằng 63% ở sông Hồng và 46% vùng Đông Nam Bộ.
Nhận xét của GS-TS Võ Tòng Xuân đã được nhiều người đồng tình: “Ước tính một huyện, thị tốn trên dưới 1 tỉ đồng mỗi năm để... năn nỉ người ta đi học. Tại sao không gắn việc học với quyền lợi cụ thể, như chỉ cấp bằng lái xe máy cho những ai đã học xong lớp 9?”.
Học hay không, tùy ý!
Theo số liệu điều tra dân số năm 2009, nước ta còn 4 triệu người chưa đi học. Trong đó, ĐBSCL có đến 6,9% người từ 15 tuổi trở lên chưa đi học và 26,7% chưa tốt nghiệp tiểu học. Số người 15 tuổi trở lên chưa được đào tạo chuyên môn kỹ thuật trên cả nước chiếm tỉ lệ 86,7%, trong đó cao nhất là ở ĐBSCL (93,4%).
Có một thực trạng đáng buồn là nhiều gia đình ở nông thôn ĐBSCL cho con em học chỉ đến lớp 2-3, cao lắm chỉ lớp 5. “Bọn trẻ không ham học thì đành chịu! Nhà nghèo, chạy lo gạo ăn đã mệt, nói gì đến chuyện cho con cái học hành. Lớn lên cũng đi làm thuê như cha mẹ, vậy học làm chi?” – nhiều người bày tỏ. Chính vì những suy nghĩ đơn giản đó của cha mẹ mà nhiều em chỉ học một thời gian rồi nghỉ, nếu học tiếp cũng chậm tiến bộ do không được quan tâm, động viên. Nhiều người còn cho biết con em họ muốn học hay không là tùy ý chúng.
Do tỉ lệ người chưa đi học và chưa tốt nghiệp tiểu học tại ĐBSCL còn cao nên dẫn đến trình độ nghề nghiệp cũng thấp hoặc không có nghề. Cơ sở học vấn của người lao động còn thấp nên rất dễ lý giải vì sao năng suất lao động và thu nhập đầu người của ĐBSCL luôn thấp hơn so với các khu vực khác.
Chăm lo ngay từ cấp tiểu học Theo TS Đỗ Văn Xê, Phó hiệu trưởng Trường ĐH Cần Thơ, để nâng chất lượng giáo dục ĐBSCL lên ngang với mặt bằng chung cả nước, cần chăm lo ngay từ cấp tiểu học, đặc biệt là các lớp vỡ lòng. Căn bệnh chạy theo thành tích diễn ra nhiều năm nay cũng là một nguyên nhân kìm hãm nền giáo dục ĐBSCL phát triển. Các nhà chuyên môn cho rằng phải đẩy mạnh đầu tư cơ sở vật chất, thay đổi phương pháp dạy và học; đẩy mạnh tuyên truyền, làm thay đổi nhận thức của từng gia đình về việc học. Để ĐBSCL vươn lên, không thể không đẩy mạnh đào tạo nguồn nhân lực mà trước hết là tập trung xóa mù chữ và phổ cập giáo dục tiểu học, THCS nhằm tạo nguồn cho đào tạo nghề… Thực tế thời gian qua cho thấy vẫn chưa có cơ chế tài chính đặc biệt và sự đầu tư có tính đột phá cho phát triển GD-ĐT và dạy nghề của ĐBSCL. Hầu hết các tỉnh, thành ĐBSCL đều đề xuất Trung ương đầu tư mạnh hơn cho GD-ĐT và dạy nghề. Sự đầu tư này phải được tính toán một cách khoa học trên cơ sở dân số cùng những đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội của vùng; đồng thời, nên giao quyền chủ động cho các địa phương, đầu tư ít nhưng phải tập trung, đồng bộ và hiệu quả. Ngoài ra, phải có những chính sách đặc thù để phát triển kinh tế - xã hội làm nền tảng phát triển giáo dục ĐBSCL. |
Bình luận (0)