xem thêm
An Giang
Bình Dương
Bình Phước
Bình Thuận
Bình Định
Bạc Liêu
icon 24h qua
Đăng nhập
icon Đăng ký gói bạn đọc VIP

“Chết” không được chôn

THANH NHÂN

Khoảng 86.000 doanh nghiệp không còn hoạt động nhưng chưa thực hiện quy trình phá sản, giải thể theo quy định do vướng luật. Tình trạng này đang hết sức bức bách, gây nhiều tổn thất và hệ lụy cho nền kinh tế

Theo số liệu của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), từ đầu năm 2011 đến tháng 6-2012, cả nước có trên 50.000 doanh nghiệp (DN) giải thể, phá sản. Trong 6 tháng đầu năm 2012, số DN giải thể, ngừng hoạt động lên đến 26.324 DN, tăng 5,4% so với cùng kỳ năm trước, riêng số DN giải thể tăng 35,4%.

Sống dở, chết dở

Số liệu của Bộ Kế hoạch - Đầu tư cho biết hiện đang tồn tại tổng cộng khoảng 86.000 DN không còn hoạt động nhưng không thực hiện quy trình phá sản, giải thể theo quy định. Trong số đó, nhiều DN muốn được giải thể, phá sản theo thủ tục thì không thực hiện được; ngược lại nhiều DN thua lỗ, nợ nần cứ âm thầm biến mất trước sự bất lực của các cơ quan quản lý.

Tại TPHCM, Cục Thuế TPHCM cho biết tính từ đầu năm nay đến ngày 31-7, TPHCM có 55.100 DN đã ngừng kinh doanh, trong đó có đến 13.094 DN đang chờ làm thủ tục khóa mã số thuế; 8.863 DN bỏ địa chỉ kinh doanh; 15.279 DN ngưng chưa rõ lý do (trả mặt bằng, không tồn tại ở địa chỉ đăng ký). Trong khi hồ sơ chờ làm thủ tục phá sản đang chất đống, cơ quan thuế không đủ lực lượng để giải quyết thì các DN đã đồng loạt âm thầm “bỏ trốn” vì cách này đơn giản hơn nhiều.

img
Một doanh nghiệp ở TPHCM bán đất nhà xưởng để cải thiện tình hình làm ăn. Ảnh: HỒNG THÚY

Chủ một DN ở quận 10 bức xúc: “Chúng tôi nộp hồ sơ xin giải thể đến cơ quan thuế để xin giấy chứng nhận hoàn thành nghĩa vụ thuế đã mấy tháng nay nhưng không nhận được phản hồi gì. Nhiều lần mời cán bộ thuế trực tiếp đến trụ sở công ty kiểm tra nhưng cũng không ai xuống; cũng không ai trả lời là phải chờ đến khi nào xác nhận cho chúng tôi hoàn tất thủ tục, nộp hồ sơ qua Sở Kế hoạch - Đầu tư xin giải thể.
Trong khi đó, Thông tư 80/TT-BTC đã quy định rõ là trong vòng 10 ngày nhận hồ sơ, cơ quan thuế phải giải quyết cho DN. Theo quy định, DN chỉ được giải thể khi bảo đảm thanh toán hết các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác. Do không có thời gian, nhân sự để kiểm tra hồ sơ quyết toán thuế của DN, không thể kết luận DN còn nợ thuế hay không nên cơ quan thuế luôn từ chối cấp giấy chứng nhận cho DN.

Bị luật ngáng chân

Trên thực tế, lượng DN “chết” nhiều hơn số liệu thống kê nhưng số DN làm thủ tục phá sản, giải thể rất ít. Chẳng hạn, năm 2011 chỉ có 138 vụ yêu cầu mở thủ tục phá sản, tòa án thụ lý 130 vụ và quyết định mở thủ tục phá sản 112 vụ. Theo số liệu của Tòa Kinh tế TPHCM, trong năm 2011 chỉ thụ lý 11 vụ phá sản DN. Luật Phá sản ra đời năm 1993, được sửa đổi, bổ sung năm 2004 và chuẩn bị sửa tiếp, đến nay chỉ chủ yếu áp dụng cho các DN tư nhân, các hợp tác xã, còn hệ thống pháp luật quy định về giải thể, phá sản DN thì tồn tại nhiều bất cập.

Luật sư Lê Thành Kính, Trưởng Văn phòng Luật sư Lê Nguyễn, cho rằng Luật Phá sản đã có từ lâu nhưng vẫn chưa đi vào cuộc sống. Bản thân cán bộ Nhà nước, cán bộ tố tụng vẫn còn có suy nghĩ DN phá sản là thiếu trách nhiệm, là phủi tay và có thể có gian dối nên cần phải điều tra, xử lý theo pháp luật hình sự.
Luật Phá sản chưa được phổ biến, phá sản chưa được xem là hoạt động bình thường trong đời sống của DN, là kết quả của sự chọn lọc và đào thải tự nhiên. Về phía cơ quan Nhà nước, cơ quan tố tụng không nhìn thấy được tính tích cực của việc phá sản. Rất nhiều trường hợp tòa đã thụ lý hồ sơ phá sản nhưng vì nhận được công văn của cơ quan công an thông báo là đang điều tra DN đó có làm ăn gian dối hay không nên tòa phải hoãn.
Luật sư Lê Thành Kính cũng nhìn nhận: Người Việt Nam nói chung và châu Á nói riêng sĩ diện cao, nghĩ rằng phá sản là không bình thường nên thường đổ lỗi do các yếu tố khách quan chứ không phải do làm ăn thua lỗ, do điều hành kém và phá sản là giải pháp tốt nên cố kéo dài tình trạng hoạt động lây lất.
Các chủ nợ - nhất là ngân hàng - cũng không muốn con nợ của mình tuyên bố phá sản vì khi làm thủ tục phá sản, tài sản của DN bị định giá thấp, chủ nợ được trả nợ theo trình tự ưu tiên và ngân hàng không phải là ưu tiên số 1. Do đó, đa số chủ nợ ngăn cản con nợ tuyên bố phá sản để dễ thu hồi nợ hơn.

Các chuyên gia kinh tế khuyến cáo: Cần xem phá sản là một rào chắn, là công cụ nhằm loại bỏ những DN quá yếu kém. Trong nền kinh tế thị trường, có những DN làm ăn phát đạt, thành công thì ngược lại cũng có những DN lỗ lã, thất bại; DN thua lỗ rút lui theo đúng quy định của pháp luật là cần thiết, tự nhiên.

Sợ bị tước quyền kinh doanh

Theo Luật Phá sản, các ông chủ của DN bị tuyên bố phá sản không được quyền thành lập DN, không được làm người quản lý DN trong thời hạn từ 1-3 năm kể từ ngày bị tuyên bố phá sản. Người giữ chức vụ quản lý, điều hành công ty 100% vốn Nhà nước, người được giao đại diện phần vốn góp của Nhà nước ở DN khác bị tuyên bố phá sản cũng sẽ không được đảm đương chức vụ đó ở bất kỳ DN Nhà nước cũng như DN có vốn Nhà nước. Vì vậy, không chủ DN nào muốn ra tòa làm thủ tục phá sản để... bị tước quyền kinh doanh, quản lý. Họ âm thầm “chết” để có cơ hội mở DN khác hoặc làm quản lý ở những đơn vị khác.

Kỳ tới: Cần sửa ngay Luật Phá sản

Lên đầu Top

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.

Thanh toán mua bài thành công

Chọn 1 trong 2 hình thức sau để tặng bạn bè của bạn

  • Tặng bằng link
  • Tặng bạn đọc thành viên
Gia hạn tài khoản bạn đọc VIP

Chọn phương thức thanh toán

Tài khoản bạn đọc VIP sẽ được gia hạn từ  tới

    Chọn phương thức thanh toán

    Chọn một trong số các hình thức sau

    Tôi đồng ý với điều khoản sử dụng và chính sách thanh toán của nld.com.vn

    Thông báo