Theo Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, giai đoạn 2007-2011, tổng thu ngân sách trung bình của nước ta khoảng 29% GDP; nếu chỉ tính thu từ thuế và phí thì con số này là 26,3% GDP. Trong khi tỉ lệ thu từ thuế và phí/GDP bình quân trong 5 năm qua của Trung Quốc là 17,3%; Thái Lan và Malaysia xấp xỉ 15,5%; Philippines 13%; Indonesia 12,1% và Ấn Độ chỉ 7,8%. Ngoài ra, DN, hộ sản xuất… ở nước ta còn phải trả rất nhiều loại phí với mức khá cao, nhất là chi phí không chính thức vốn được quen gọi là phí “bôi trơn”.
Kết quả điều tra chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2011 do Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam thực hiện cho thấy hơn 52% số DN được hỏi, khẳng định họ phải chi tiền lót tay cho các cán bộ hành chính địa phương. Khảo sát vào những năm trước, mức phí này dao động từ 63% - 70%.
Thuế và phí là nguồn thu lớn, chính yếu của ngân sách. Vấn đề là làm thế nào để bảo đảm thu ngân sách vừa khoan thư sức dân, để hài hòa lợi ích đôi bên. Trao đổi với Báo Người Lao Động về vấn đề này, chuyên gia kinh tế cao cấp - TS Lê Đăng Doanh - khẳng định không phải cứ thuế suất, mức phí cao là thu ngân sách được nhiều.
Theo ông, trong kinh tế học có lý luận “Đường cong Laffer” biểu diễn quan hệ số thu thuế là hàm số của thuế suất. Theo đó, khi áp dụng một mức thuế suất tối ưu thì Nhà nước sẽ đạt được số thu ngân sách từ thuế lớn nhất. Khi thuế suất đang ở mức cao thì giảm thuế suất sẽ có lợi, vì thu ngân sách tăng trong khi khuyến khích được khu vực tư nhân thêm động lực tăng gia sản xuất. Còn trong thực tế, thuế và phí cao càng khiến đối tượng nộp thuế càng tìm nhiều cách để lách, gây thất thoát thuế và làm giảm hiệu lực quản lý của Nhà nước.
Bảo đảm thu ngân sách và tạo động lực để DN và hộ sản xuất yên tâm làm ăn - làm được đồng thời nhiệm vụ song trùng này quả không dễ, nhất là trong điều kiện hiện nay thu ngân sách đang giảm (do thực hiện giảm, dãn, miễn… nhiều khoản thuế để hỗ trợ DN) và sức khỏe cộng đồng DN đang kém đi.
Trước hết, phải thực hiện rà soát trên diện rộng và cắt bỏ ngay những khoản thuế, phí bất hợp lý, “ngoài luồng”, đồng thời tiếp tục cải cách hành chính; giám sát năng lực, hành vi của cán bộ. Quan trọng hơn nữa là DN phải bỏ thói quen lót tay cho cán bộ hành chính để giải quyết việc riêng.
Dứt khoát nói không với tiêu cực, đó cũng là cách góp tay hiệu quả vào cuộc chiến chống tham nhũng đang rất nóng bỏng hiện nay.
và quét mã QR
Bình luận (0)