Ủy ban giám sát tài chính quốc gia: Chấm dứt huy động vàng là lãng phí vốn lớn!

Theo cơ quan này, tháng 4-2012, Ngân hàng (NH) Nhà Nước đã ban hành Thông tư 12 về sửa đổi, bổ sung một số điều của thông tư 11 ngày 29-4-2011 của Thống đốc, quy định về việc chấm dứt huy động và cho vay vốn bằng vàng của các tổ chức tín dụng. Thông tư 12 có hiệu lực từ ngày 25-11.

 

Tuy nhiên, nếu NH Nhà Nước không chỉ đạo cụ thể tới từng NH thì chính các NH sẽ gặp khó khăn trong vấn đề thanh khoản. Cụ thể, khi thị trường vàng đang biến động mạnh, khách hàng vay vốn bằng vàng chủ yếu để đầu tư và kinh doanh bất động sản. Và lúc giá vàng ở mức thấp, không ít khách vay vốn bằng vàng kỳ hạn dài nhằm hưởng lãi suất thấp bán lấy tiền đồng để đầu tư, sản xuất kinh doanh.

 

Đến khi khi giá vàng biến động tăng cao, điều kiện kinh tế khó khăn, nhiều khách hàng đã không thể trả dứt điểm những khoản nợ vay vốn vàng. Một số NH đề xuất hoán đổi sang tiền đồng nhưng người vay vẫn khó trả được nợ khi giá vàng vẫn ở mức cao.

Tình hình này đẩy một số NH thương mại trước đây có thế mạnh ở mảng huy động và cho vay vàng vào thế khó tất toán dư nợ vàng. Thậm chí tỷ lệ nợ xấu trên tổng dư nợ cho vay vốn bằng vàng của các NH chiếm tỷ lệ không nhỏ. Nếu thời điểm này chấm dứt huy động vàng sẽ khiến một số nhà băng khó khăn về thanh khoản vàng.

Sau khi ngừng huy động vàng, các NH sẽ đem số vàng giữ hộ đi thế chấp, cầm cố để đi vay vốn liên NH sẽ xuất hiện rủi ro khi có hiện tượng người gửi giữ hộ vàng rút vàng ra kiếm lời khi giá vàng tăng cao và các NH này còn phải chịu mức phí kép (lãi suất liên NH và phí trả vì được giữ hộ vàng).

 

Chưa hết, hình thức cấm huy động vốn bằng vàng, cấm chuyển vàng thành tiền bị cấm, rất có thể các NH sẽ hợp thức hóa số vàng đã huy động nhằm có thêm nguồn thu mà không hề vi phạm quy định.

Tuy nhiên, bên cạnh các giả thuyết vừa nêu trên, mọi động thái huy động và cho vay vốn bằng vàng của tổ chức tín dụng đều được điều chỉnh theo Chỉ thị  05/CT-NHNN năm 2012 về chấn chỉnh thực hiện quy định về huy động, giữ hộ vàng và sử dụng vàng huy động, vàng giữ hộ của tổ chức tín dụng, chi nhánh NH nước ngoài. Theo chỉ thị này, việc giữ hộ vàng khách hàng phải trả phí cho NH thay vì được hưởng lãi suất như trước đây - điều chưa có tiền lệ ở Việt Nam. Và kết quả là, đa phần người dân sẽ không muốn mang vàng đi nhờ NH giữ hộ.

 

Thế nên đến nay, chính sách dừng huy động và cho vay vàng của NH Nhà nước chưa nhận được nhiều ý kiến ủng hộ, bởi sẽ bỏ phí một lượng vốn lớn trong dân không được huy động. Còn các NH thương mại cho rằng, đây là mảng nghiệp vụ mang lại lợi nhuận lớn, được chứng minh qua con số lợi nhuận của một số NH trong thời hoàng kim. Lợi nhuận từ vàng mang lại lên đến cả ngàn tỷ đồng, nhờ thu dịch vụ từ sàn vàng và huy động vàng với lãi suất thấp rồi bán ra lấy VND cho vay lãi suất cao hay kinh doanh vàng trên tài khoản nước ngoài.