Sữa: Giá cao, chất lượng tù mù

Theo TS Nguyễn Đình Cung, người tiêu dùng Việt Nam thiếu thông tin làm căn cứ
để lựa chọn sản phẩm sữa. Ảnh: HỒNG THÚY

Giá cao do thuế và lạm phát (?!)

Kết quả nghiên cứu cho thấy so với kỳ gốc là quý I/2009 đến quý IV/2011, giá sữa ở Việt Nam đã tăng dần đều: sữa dành cho trẻ từ 0-6 tháng tuổi tăng 27,31%, sữa dành cho trẻ từ 6-12 tháng tuổi tăng 23,76% trong khi sữa đặc chế lại có xu hướng giảm giá. Trong thời gian tương ứng, giá sữa nguyên liệu thế giới cũng có xu hướng tăng.

Theo nhóm nghiên cứu, giá trung bình của các sản phẩm này tại Việt Nam chỉ nằm ở tầm trung bình so với các quốc gia khác trong khu vực. Tuy nhiên, xét về mức thu nhập bình quân theo đầu người tính theo sức mua trung bình thì thu nhập của người Việt Nam đứng vào hàng thấp so với các nước trong khu vực. Do vậy, giá sữa tại Việt Nam không phải thấp, thậm chí còn cao hơn giá sữa tại một số nước có thu nhập bình quân đầu người tính theo sức mua cao hơn Việt Nam như Malaysia, Thái Lan và Philippines. “Sự bất tương xứng này khiến người tiêu dùng Việt Nam cảm thấy giá sữa trong nước cao” - nhóm nghiên cứu đưa ra kết luận.

Thị trường thiếu thông tin

Mặc dù tại Việt Nam đã có thị trường sữa cạnh tranh với cơ cấu đa dạng cả về sản phẩm hàng hóa và nhà cung cấp (không có doanh nghiệp nào thống lĩnh thị trường) nhưng để mua được loại sữa phù hợp về chủng loại, chất lượng với giá cả lại không đơn giản. TS Nguyễn Đình Cung, Phó Viện trưởng CIEM, đánh giá thị trường sữa Việt Nam thiếu trầm trọng thông tin. Chủ yếu là quảng cáo của nhà sản xuất để bán được hàng, còn người tiêu dùng thiếu căn cứ lựa chọn sản phẩm. Thị trường sữa Việt Nam cũng phức tạp giữa chính thức và phi chính thức, hàng xách tay vẫn “sống” được chứng tỏ chênh lệch trong nước vẫn còn cao.

Trong báo cáo, CUTS cũng nêu thực trạng giá sữa công thức nhập ngoại cao hơn 200% so với giá sữa nội nhưng thị trường luôn có các nhóm giá khác nhau để người tiêu dùng lựa chọn sản phẩm phù hợp. Tuy nhiên, uy tín của cơ quan quản lý tiêu chuẩn chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm chưa cao dẫn đến hiện tượng người tiêu dùng không tin tưởng vào các chứng nhận chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm của sữa nội. Thay vào đó là xu thế sính ngoại vì tin rằng chất lượng và các tiêu chuẩn an toàn vệ sinh của nước ngoài cấp chắc chắn tốt hơn.