Công chúng mạng: Dao hai lưỡi

Đập tan dối gian

Vai trò phát hiện gian dối của công chúng mạng được phát huy từ sau vụ đạo nhạc trong ca khúc Tình thôi xót xa của Bảo Chấn.

Từ đó đến nay, vô số những vụ đạo nhạc, sao chép ý tưởng để thực hiện các video ca nhạc (MV) của ca sĩ Việt Nam liên tục bị công chúng mạng phát hiện. Những vụ gần đây nhất  là MV của Ưng Hoàng Phúc: Chuyện đó đâu ai ngờ bị cho là đạo ý tưởng, hình ảnh và một phần âm nhạc của ca sĩ người Đan Mạch Burhan G; MV Bay trong đêm của Hồng Ngọc được cho là “học hỏi” See you again của Miley Cyrus; Người ở lại của Cao Thái Sơn “đạo” video Come back to me 2 của ca sĩ Se7en; MV Ngày vắng anh của Bảo Thy cũng  bị “tố” là đạo ý tưởng từ ca khúc Bubble pop của HyunA (thành viên nhóm nhạc Hàn Quốc 4 Minute),…

Công chúng mạng cũng đã phát hiện nhiều mẫu thời trang mà các người mẫu có tên tuổi trong nước mặc trong các sự kiện lớn, được cho là “chị em song sinh” với  các mẫu thiết kế của các thương hiệu thời trang danh tiếng của thế giới.

Tất nhiên, những thông tin sao chép này khi xuất hiện trên mặt báo đã được giới truyền thông xác minh chính xác từ những người có liên quan và ít nhiều được tác giả của nó thừa nhận. Và rõ ràng, công chúng mạng có công không nhỏ trong việc “vạch trần” sự dối gian của những người vốn xưng danh là sáng tạo trước khi chúng được phơi ra trước công luận.

Giới điện ảnh cũng bị công chúng mạng phát hiện không ít vụ đạo ý tưởng, nội dung kịch bản, nhất là mảng phim truyền hình.  Cách đây không lâu, bộ phim đình đám Giao lộ định mệnh của Victor Vũ được giới chuyên môn và khán giả Việt khen chưa dứt lời thì bị công chúng mạng phát hiện có rất nhiều điểm “tương đồng” từ nội dung cho đến tình tiết với bộ  phim Shattered của Mỹ. Tất nhiên, Shattered không thể sao chép Giao lộ định mệnh vì nó ra đời trước đó khá lâu…

Khi những chương trình nghệ thuật, cuộc thi lớn hay một chương trình giải trí truyền hình ăn khách diễn ra cũng là lúc công chúng mạng làm việc. Những gì họ chia sẻ trên trang cá nhân của mình hay những trang mạng nổi tiếng như YouTube sẽ trở nên quan trọng, nếu những thông tin đó thuộc dạng gây sốt.

Lợi - hại song hành

Các trang mạng xã hội ra đời đã mang đến cho người sử dụng rất nhiều tiện ích. Không phải ngẫu nhiên mà người dùng, đặc biệt là giới trẻ lại mê sử dụng Facebook, Twitter... Tuy nhiên, đằng sau những tiện ích, mặt trái của nó cũng gây ra không ít hệ lụy. Một trong số đó chính là việc không thể kiểm soát được hàng triệu thông tin phát đi mà chưa được xác định đúng hay sai. Chỉ cần một người chia sẻ thông tin là lập tức thông tin được lan tỏa với tốc độ nhanh khủng khiếp ngay sau đó.

Nhạy bén và thông minh nhưng đôi lúc cũng hồ đồ và tàn nhẫn, đó là nhân dạng của công chúng mạng hiện nay. Một trong những cái lợi và cũng tai hại nhất là những thông tin dù đúng hay sai, chính thống hay không vẫn được lan truyền, chia sẻ với tốc độ chóng mặt, đến mức ai cũng nghĩ rằng đó là sự thật. Nhưng khi cơ quan ngôn luận xác minh và lên tiếng phủ nhận thì mọi người mới vỡ lẽ vì không phải thông tin nào cũng thật.

Kỳ tới: Quyền lực tối thượng