Lúng túng hoặc không mặn mà
PGS-TS Đỗ Đức Minh, Giám đốc Trường Bồi dưỡng cán bộ tài chính – Bộ Tài chính ,cho rằng khi nguồn vốn FDI ồ ạt đổ vào Việt Nam, chuyển giá ngày càng gia tăng, các cơ quan chức năng đang hết sức chật vật và lúng túng để phát hiện, xử lý.
Theo Cục Thuế TPHCM, để kết luận một DN có chuyển giá hay không là việc không đơn giản. Chẳng hạn, nguyên nhân lỗ lã theo kê khai của Coca - Cola là do giá nguyên phụ liệu quá cao, lại do công ty mẹ ở nước ngoài độc quyền cung cấp. Giá hương liệu Coca - Cola Việt Nam hạch toán vào giá thành chiếm đến trên 60%, thậm chí có thời điểm trên 80% giá bán sản phẩm. Trong khi đó, với hầu hết các DN khác trong lĩnh vực đồ uống, tỉ lệ này chỉ chiếm khoảng 30%. Vì Coca - Cola nhập hương liệu độc quyền từ công ty mẹ nên không có “giá độc lập” để so sánh.
Linh hoạt các giải pháp
Theo kinh nghiệm từ các nước, chống chuyển giá có rất nhiều giải pháp, tùy vào tình hình hoạt động, điều kiện của từng DN mà cơ quan quản lý áp dụng. Tuy nhiên, “cái khó của chống chuyển giá là cơ quan thuế chỉ có thể nghi ngờ, theo dõi cụ thể sau khi DN báo cáo kết quả kinh doanh lỗ nhưng tốc độ doanh thu tăng, vẫn muốn mở rộng sản xuất kinh doanh. Đây là gốc rễ của vấn đề nên rất khó phát hiện sớm” – PGS-TS Ngô Trí Long nói.
Trả lời về tình trạng lỗ giả của các DN FDI, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn từng cho biết Bộ Tài chính sẽ tập hợp DN có số lỗ lớn hơn vốn chủ sở hữu và đề nghị Bộ Kế hoạch - Đầu tư xem xét tư cách pháp nhân của những DN này. Nếu lỗ thật thì phải bỏ thêm vốn vào, nếu lỗ giả lãi thật thì rút giấy phép chứ không thể để tình trạng báo lỗ mà vẫn tiếp tục đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh.
Cái chính vẫn là năng lực cán bộ thuế Theo một luật gia có nhiều năm nghiên cứu về chuyển giá trong nước và quốc tế, hiện pháp luật của Việt Nam về chống chuyển giá so với các nước đã khá chặt chẽ và đầy đủ. Thậm chí, thẩm quyền của cơ quan thuế Việt Nam cũng cao hơn nhiều nước nên cái chính vẫn là năng lực quản lý của đội ngũ cán bộ ngành thuế. “Ngành thuế cần những chuyên gia phân tích, am hiểu sâu về chuyển giá, có thể lập một bộ phận phụ trách riêng để chống chuyển giá” - vị này đề xuất. Liên quan đến các giải pháp điều tra chống chuyển giá của ngành thuế, vị này cho rằng bên cạnh phương pháp so sánh xác định giá thị trường đối với các giao dịch liên kết, ngành thuế có thể áp dụng phương pháp xác định tỉ suất lợi nhuận của DN bị nghi ngờ chuyển giá với các DN cùng ngành. Nếu tỉ suất lợi nhuận này vượt quá biên độ cho phép là có vấn đề. Nhưng quan trọng nhất vẫn là cơ quan thuế phải có được các chứng từ, hóa đơn giao dịch chứng minh DN đã làm sai luật, nếu không dù có kiện ra tòa, ngành thuế cũng khó thắng. |
Bình luận (0)