Nắm chắc “vũ khí”

“Tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức hoạt động” là cụm từ thường thấy trong văn kiện đại hội Công đoàn (CĐ) các cấp thời gian qua. Khi điều kiện kinh tế - xã hội thay đổi thì hoạt động CĐ phải đổi mới cho phù hợp là điều tất yếu.

Công nhân tại một doanh nghiệp có vốn nước ngoài nghe phổ biến Bộ Luật Lao động, Luật Công đoàn. Ảnh: VĨNH TÙNG

Bắt đầu từ cán bộ CĐ

Trước tiên, cần đề cập đến 2 khái niệm: Nội dung và phương thức. Nói nôm na là trong tình hình hội nhập sâu rộng hiện nay, CĐ phải làm gì và làm bằng cách nào để đạt mục đích cuối cùng là CĐ ngày càng hấp dẫn hơn, thật sự là chỗ dựa tin cậy của người lao động (NLĐ).

Về nội dung thì từ Đại hội VIII CĐ Việt Nam (nhiệm kỳ 1998-2003) đã xác định nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của CĐ là đại diện, bảo vệ NLĐ. Đây chính là thuộc tính bẩm sinh của CĐ. Trước đây, trong thời kỳ bao cấp với đặc điểm là sự thuần nhất của nền kinh tế với 2 thành phần cơ bản là kinh tế Nhà nước và kinh tế tập thể thì CĐ, Đảng, chính quyền gần như chỉ là một. Thủ trưởng, các đoàn thể và NLĐ “chia nhau công việc mà làm” như anh em trong một nhà, tất cả đều nhằm phục vụ Nhà nước. Vì thế, không có đối kháng, không có mâu thuẫn quyền lợi.

Đổi mới như thế nào?

Như đã nói, thời bao cấp, CĐ là cánh tay mặt của chính quyền, là một trong các thành phần của “bộ tứ”. Nhưng với nền kinh tế nhiều thành phần như hiện nay thì nhiều nơi chỉ có chủ doanh nghiệp và CĐ. Đừng bao giờ ảo tưởng về một sự bình đẳng giữa ông chủ với người làm thuê. Trong thực tế, nơi nào chủ tốt thì CĐ hoạt động thuận lợi, công nhân được nhờ; nơi nào chủ không tốt thì CĐ bị gây khó khăn, quyền lợi công nhân bị xâm phạm.

Giáo dục cũng rất quan trọng trong tình hình hiện nay. CĐ phải dành một chi phí thỏa đáng cho công tác giáo dục; trong đó giáo dục pháp luật là quan trọng nhất vì nếu không biết luật thì sẽ không thể bảo vệ được chính mình; không biết luật có thể xâm phạm quyền lợi người khác. Bộ Luật Lao động, Luật CĐ, Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Giao thông Đường bộ… Những đạo luật căn bản, thiết thân nhất thì bắt buộc phải biết.