Sản xuất MBH dỏm: Nên phạt 100 triệu/lần, tái phạm "xử" luôn!

Buổi tọa đàm có sự tham gia của ông Đỗ Hữu Quang, đại diện phía Nam Cục Quản lý thị trường, Bộ Công thương. Ông Hoàng Lâm, Phó Giám đốc Trung tâm Tiêu chuẩn Đo lường chất lượng 3 (Quatest 3). Ông Nguyễn Văn Bách, Chi cục Phó, Chi cục Quản lý thị trường TPHCM. Bà Phan Thị Việt Thu, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Quyền lợi người tiêu dùng. Đại diện phòng CSGT Công an TPHCM. Luật sư Nguyễn Văn Hậu và các doanh nghiệp sản xuất MBH…

 

 

Các đại biểu tham gia tọa đàm thảo luận về trách nhiệm của cơ quan chức năng trong việc kiểm định, kiểm tra quản lý MBH, nhà sản xuất có trách nhiệm như thế nào trong việc sản xuất và kinh doanh MBH. Những khó khăn, thuận lợi trong việc sản xuất, kinh doanh hàng dỏm, giả kém chất lượng.

Đây cũng là hoạt động nhằm góp phần hạn chế tối đa tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng lưu thông tràn lan trên thị trường. Đồng thời, cung cấp cho bạn đọc thông tin về việc lựa chọn MBH để bảo vệ sức khỏe, an toàn tính mạng khi tham gia giao thông…

 

Phát biểu tại tọa đàm, ông Đỗ Hữu Quang, Cục phó Cục QLTT, cho biết ngay từ đầu năm Bộ trưởng Bộ Công Thương đã chỉ đạo cho cục xây dựng kế hoạch triển khai tổ chức và việc kiểm tra mặt hàng MBH trên thị trường. Đến tháng 2, có văn bản chỉ đạo thí điểm với 4 địa bàn khác nhau gồm TPHCM, Đà Nẵng, Cần Thơ, Hải Phòng. Sau đó chỉ đạo các tỉnh khác nắm địa bàn, nắm đối tượng. Kết quả kiểm tra phát hiện các thương nhân kinh doanh mặt hàng MBH rất nhiều hàng vi phạm về đăng ký kinh doanh, niêm yết giá, bán hàng không có hóa đơn chứng từ, nhãn hàng hóa… Việc triển khai mang lại niềm tin cho người tiêu dùng. Ý thức của người tiêu dùng có sự thay đổi, mua MBH có sự tin cậy cao hơn.

 

 

19 chi cục QLTT phía Nam phát hiện gần 29.000 vi phạm khác nhau, số lượng tạm giữ MBH nhiều khiến cung giảm đi. Theo dự báo, khả năng nhập lậu MBH từ nước ngoài vào sẽ bùng phát trở lại. Vì vậy, Cục chỉ đạo các tỉnh biên giới phối hợp với hải quan, chi cục ngăn chặn MBH nhập lậu. Xác định năm 2013 việc kiểm tra MBH là nhiệm vụ trọng điểm. Về phía Cục, tới đây sẽ thành lập tổ công tác kiểm tra các địa phương, đôn đốc các địa phương thực hiện Nghị định 04 của Chính phủ.

 

 

 

Ông Nguyễn Văn Bách, Chi cục phó Chi cục QLTT TPHCM cho biết, việc kiểm tra xử lý MBH giả, ngoại nhập lậu, không đúng chất lượng lưu thông thị trường được QLTT thường xuyên được chỉ đạo, thường xuyên kiểm tra. Trong năm 2012, chi cục đã kiểm tra tiêu hủy, tịch thu MBH giả, dỏm trên 7.000 MBH. Thời gian tới sẽ chỉ đạo dài hơi để hạ quyết tâm, tình hình MBH sẽ chấn chỉnh được nếu các ngành, cấp và chính quyền địa phương cùng tham gia.

 

Thống kê của công ty Á Châu, tình hình MBH giả còn tràn lan và công ty sản xuất hàng giả vẫn hoạt động tốt. chỉ cần 1-2 triệu đồng là có thể làm giả MBH, có công nghệ sản xuất MBH từ máy ép, cung cấp nguyên phụ liệu... tiếp tay cho hàng gian, hàng giả. Hiện nay, nơi bán MBH dỏm, giả mức phạt 4-7 triệu đồng cho một cửa hàng là nhẹ, nên có biện pháp mạnh hơn, nhất là các nơi cung cấp nguyên phụ liệu, nơi bán, sản xuất.

 

 

  

Ông Lê Tuấn Anh, Công ty Ánh Tốc, nhà phân phối MBH Andes: "Đối với cửa hàng kinh doanh MBH kém chất lượng lần đầu phát hiện xử phạt 4-7 triệu là quá nhẹ". Ông Anh đề xuất, cứ mỗi lần không biết vi phạm bao nhiêu sản phẩm nhưng cần phạt 100 triệu/lần, lần thứ 3 là truy tố trước pháp luật vì đây là liên quan đến tính mạng con người.

 

Việc nhập lậu, chặn đứng ngay tại cửa hàng kinh doanh mua bán cũng là giải pháp bởi người tiêu dùng không thể tìm đến nhà nhập lậu để mua hàng.

Ông Nguyễn Hùng, Chủ cơ sở sản xuất MBH Đức Huy cho rằng, chế tài MBH rất khó nếu không có công an tham gia xử phạt. Đoạn đường khoảng chừng 200m có đến 4-5 cửa hàng sản xuất MBH. MBH dỏm trong cửa hàng rất ít mà 90% MBH dỏm nằm ở lòng đường.

 
Ông Nguyễn Văn Bách, Chi cục phó Chi cục Quản lý thị trường cho rằng vỉa hè, lòng lề đường QLTT không thể kiểm tra hết được. Những người kinh doanh lòng lề đường không cư trú tại địa phương nên xử lý rất khó, muốn làm phải đồng loạt ra quân, để người dân chấp hành, không lấn chiếm lòng lề đường. Qua đợt kiểm tra vừa rồi từ ngày 7-3 đến nay, MBH kém chất lượng, hàng lậu trong các cửa hàng chính thức đăng ký kinh doanh không bày bán, có giảm mạnh. Nhưng thực tế, lề đường cứ buổi chiều giờ người dân đi làm về, bày bán tràn lan khó kiểm soát. Vì vậy, không chỉ cơ quan chức năng mà chính quyền địa phương phải vào cuộc.

 

 

Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu, người thiệt thòi nhất khi mua MBH là người tiêu dùng vì không biết sản xuất MBH ở đâu, kiện ai? Có trường hợp, nếu doanh nghiệp sản xuất MBH có nguồn gốc xuất xứ nhưng gặp mũ dỏm thì cũng bó tay vì không biết mua ở chỗ nào, ai sản xuất, không có nguồn gốc xuất xứ.

 

Tương tự, bà Phan Thị Việt Thu, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TPHCM cho rằng, MBH liên quan đến tính mạng con người nhưng đến nay văn phòng khiếu nại người tiêu dùng chưa nhận được khiếu nại nào về MBH dỏm!Về phía cơ quan quản lý không làm đúng trách nhiệm, ban hành đội MBH nhưng không kiểm tra, khiến tình trạng sản xuất tràn lan. Người tiêu dùng đội mũ mang tính đối phó, để không bị phạt chứ không nghĩ tới bảo vệ khỏi tai nạn. Người tiêu dùng chưa được thông tin đầy đủ, rõ ràng cụ thể để chọn lựa MBH đạt chất lượng. Cần phải có 1 kế hoạch tiếp tục và phối hợp với cơ quan quản lý nhà nước địa phương.

 
Ông Trần Văn Xiêm, Chi cục trưởng chi cục quản lý chất lượng hàng hóa phía Nam cho rằng, theo lời các doanh nghiệp thì chỉ cần 3-5 triệu đồng là có công nghệ sản xuất MBH giả, rất nguy hiểm. Các cơ sở này thấy việc sản xuất dễ dàng có thể rút về những chỗ khác tiếp tục sản xuất. Việc sản xuất giả, tràn lan theo cấp số nhân nên rất khó kiểm soát. Cơ quan quản lý nhà nước cần phối hợp với các ngành và cả sự hợp tác của doanh nghiệp mới có thể xử lý được.

 
Trong khi đó, ông Hoàng Lâm cho biết, MBH phải có 3 thành phần: vỏ, lớp đệm, quai. Trên thị trường có nhiều loại mũ có đủ 3 thành phần như vậy, có phạt được không? Có 2 vấn đề: Tại sao lại hướng dẫn người dân tự nhận biết trong khi có hẳn các cơ quan kiểm tra và cả bộ qui định kiểm tra. Vấn đề là trách nhiệm của cơ quan quản lý đến đâu, người tiêu dùng chỉ việc mua và sử dụng.

 
Bộ tiêu chuẩn về MBH đầu tiên được ban hành từ năm 1993, sau đó năm 2001 có sửa đổi lại. Cơ sở, thông số kỹ thuật đã có đầy đủ, có cơ sở pháp lý, các phòng thí nghiệm… Năng lực sản xuất bảo đảm tiêu chuẩn Việt Nam không?

 
Vài năm trở lại đây, trung tâm Quatest 3 là 1 trong 5 trung tâm được chỉ định chứng nhận hợp qui. Thời gian đầu, nhiều doanh nghiệp đến trung tâm để kiểm nghiệm chất lượng nhưng sau đó nhiều đơn vị bị rút giấy phép. Hiện tại trung tâm 3, chỉ còn 14 doanh nghiệp được cấp giấy chứng nhận.

 
Về việc có dễ bắt mũ giả, lậu không?, theo ông Lâm, đã hướng dẫn phân biệt mũ giả, thật đã làm nhiều rồi, có nói lại càng làm rối cho người dân. Vấn đề là trách nhiệm của cơ quan nhà nước, đơn vị kiểm tra kỹ thuật làm sao cho mũ ra thị trường là đảm bảo chất lượng. Các doanh nghiệp sản xuất MBH thật có cung cấp phụ kiện ra thị trường hay không? Vì các đơn vị lắp ráp cần phải có nguyên liệu phụ kiện để lắp ráp. Không thể phạt doanh nghiệp sản xuất phụ kiện vì họ không vi phạm.

 

 

Ông Nguyễn Viết Hồng, Giám đốc Công ty Vina CHG, Cổng truyền thông chống hàng giả Việt Nam cho rằng, tem chứng nhận hợp quy hiện nay mạnh ai nấy in. Trong khi đó, cung cầu hiện quá lớn, các nhà sản xuất có đáp ứng được nhu cầu thị trường hay không? Người tiêu dùng khó phân biệt được mũ thật hay giả. Tại sao các nhà sản xuất không bắt tay nhau để sản xuất mũ thật, giá chỉ cần đắt hơn mũ giả một chút chắc chắn hàng giả không còn đất sống.

 
Liên quan đến chuyện phạt người tiêu dùng đội MBH dỏm, bà Phan Thị Việt Thu, cho rằng, trong bối cảnh mà MBH chưa được kiểm soát, các cơ quan chức năng chưa kiểm soát, đưa ra biện pháp cho người tiêu dùng biết chất lượng mà phạt người tiêu dùng là oan uổng cho người tiêu dùng, vì kém thông tin. Nên đưa quy định bắt buộc người tiêu dùng phải cảnh báo, nếu người tiêu dùng không chọn mua những sản phẩm mà cơ quan quản lý quy định mà sử dụng hàng trôi nổi, kém chất lượng thì cơ quan bảo hiểm sẽ không bồi thường. Đưa ra quy định, nếu trong trường hợp xảy ra tai nạn mà không tuân thủ sẽ không phải bồi thường.

 

Buổi tọa đàm đã đi đến thống nhất các vấn đề cơ bản như sau:
 

Trong tình hình hiện nay, việc phạt người sử dụng MBH dỏm là không hợp lý, không nên. Các quy định pháp lý liên quan đến MBH đã có và rất rõ ràng song mức chế tài xử phạt đối với hành vi sản xuất, mua bán MBH kém chất lượng còn quá nhẹ. Vì vậy, các cơ quan chức năng ở cơ sở cần có đề xuất tăng chế tài để làm chùn tay gian thương, tiến tới sửa luật liên quan.
 

Để người tiêu dùng không có nguy cơ sử dụng MBH dỏm thì cần phải triệt tiêu đầu ra của nguồn hàng kém chất lượng, tức là phải đánh thật mạnh vào các cơ sở làm mũ dỏm. Trách nhiệm này dồn lên vai các cơ quan chức năng như quản lý thị trường, công an..., đòi hỏi phải tăng trách nhiệm công vụ và lương tâm chức nghiệp của cán bộ. Cần tuyên truyền và kêu gọi nhà sản xuất đề cao đạo đức kinh doanh trung thực, trách nhiệm với bản thân doanh nghiệp và cộng đồng.

 

Cuối cùng, người dân phải ý thức hơn nữa về bảo vệ sức khỏe, tính mạng của mình; không tiếp tay cho hàng giả, hàng dỏm bằng việc mua sắm hàng “chính chủ”, MBH chất lượng và hợp quy...