Không căn cơ

Thực ra, 2 luồng ý kiến trái chiều đó Bộ GD-ĐT cũng đã biết từ lâu. Trong một cuộc khảo sát của chính Thanh tra Bộ GD-ĐT vào năm 2010, có 82%-85% phụ huynh học sinh thừa nhận việc dạy thêm, học thêm là bình thường nhưng cũng có 45% cho rằng đó là gánh nặng về tâm lý, tài chính cho họ.

Rõ ràng việc dạy thêm, học thêm có 2 mặt. Những tiêu cực nảy sinh là có, như một bạn đọc phản ứng khi bị cô giáo gọi điện thoại “bắt” con bà học thêm dù em này đang học tiểu học. Cũng có thầy cô giáo đánh mất mình khi “nuốt” giáo án, cố tình cho những bài tập khó để học sinh phải học thêm… Ở một góc độ khác, không ít phụ huynh có nhu cầu cho con em mình học thêm, ngay từ tiểu học. Lý do đơn giản là nhiều trường cấp 1 không có bán trú, nếu có cũng không nhận hết học sinh có nhu cầu, vậy gửi con ở đâu? Còn một nguyên nhân quan trọng khác là áp lực thi cử, thành tích và chương trình THCS, THPT còn rất nặng; nếu không học thêm, học sinh khó có thể vào “trường điểm”, trường chuyên, lớp chọn, khó đậu ĐH.

Đại diện Bộ GD-ĐT khẳng định việc triển khai Thông tư 17 không có nghĩa là cấm hoàn toàn việc dạy thêm, học thêm, mà chỉ đưa ra những quy định chặt chẽ hơn. Tuy nhiên, trên thực tế, khi Thông tư 17 có hiệu lực từ ngày 1-7-2012 đến nay, tình hình dạy thêm càng phức tạp vì mỗi nơi áp dụng mỗi cách khác nhau. Có địa phương rình “bắt” giáo viên dạy thêm như bắt trộm, “bắt” trước mặt học sinh. Nhiều địa phương có những quy định như giáo viên giỏi mới được dạy thêm, phải có sở vật chất, có nhà vệ sinh, có bảo vệ, phải đóng thuế… Có nơi hiệu trưởng buộc giáo viên viết cam kết không dạy thêm trái phép… Đến nay, đã có hàng chục giáo viên bị kỷ luật vì dạy thêm. Nếu áp dụng “cứng” như nhiều địa phương thì ở TPHCM, Hà Nội và nhiều TP lớn khác sẽ có hàng ngàn giáo viên bị kỷ luật khi đối chiếu với Thông tư 17. Tình hình đó khiến đội ngũ giáo viên không khỏi bức xúc.

Điều đáng nói là tình hình dạy thêm, học thêm ngày càng phức tạp. Thực tế, nếu áp dụng đúng theo Thông tư 17 và một số quy định xử phạt vi phạm hành chính trong giáo dục thì sẽ có hàng ngàn, thậm chí cả vạn giáo viên bị phạt tiền vì dạy thêm trái phép!

Nay, Bộ GD-ĐT lại cụ thể hóa việc cấm dạy thêm trái phép bằng phạt tiền. Biện pháp cứng rắn như vậy liệu có thể quản lý được việc dạy thêm, học thêm một cách khoa học? Khó, khi mà Bộ GD-ĐT chưa giải quyết vấn đề từ gốc là chương trình học, lương giáo viên, áp lực thi cử và cả cơ sở vật chất cho giáo dục.

Một chính sách thiếu thực tế sẽ không thể giải quyết được vấn đề mà sẽ làm phức tạp thêm. Bộ GD-ĐT nên tiếp tục có những cuộc hội thảo về dạy thêm, học thêm để có căn cứ khoa học giải quyết vấn đề một cách căn cơ hơn.