Cyprus nhận gói giải cứu 10 tỉ euro

Sau các cuộc đàm phán kéo dài 12 giờ, Chính phủ Cyprus và Liên minh châu Âu (EU), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) hôm 25-3 đã đạt được thỏa thuận giúp nước này tránh nguy cơ phá sản.

Tổng thống Cyprus Nicos Anastasiades rời trụ sở Hội đồng châu Âu ở Brussels (Bỉ)
sau cuộc họp bàn về vấn đề giải cứu nước này hôm 25-3. Ảnh: REUTERS

Trả giá đắt

Thỏa thuận đã giúp Cyprus ở lại khu vực đồng euro (eurozone) và nhận được gói giải cứu trị giá 10 tỉ euro. Theo báo The New York Times, nước này có thể nhận được khoản tiền đầu tiên của gói giải cứu vào đầu tháng 5. Tuy nhiên, để đổi lấy gói giải cứu, cái giá mà nước này phải trả không hề nhỏ. Theo thỏa thuận, Cyprus đã chấp nhận giảm đáng kể quy mô lĩnh vực ngân hàng, cắt giảm ngân sách, thực hiện các biện pháp cải cách kinh tế và tư nhân hóa tài sản công.

Một phần quan trọng của thỏa thuận là Cyprus phải kiếm được 5,8 tỉ euro để tái cấu trúc hệ thống ngân hàng. Để có được số tiền này, Cyprus đã đồng ý đóng cửa ngân hàng Laiki lớn thứ 2 và áp dụng các biện pháp tăng thuế. Biện pháp đánh thuế tiền gửi ngân hàng gây tranh cãi đã bị bỏ nhưng thỏa thuận vẫn buộc người gửi tiền hoặc nắm giữ trái phiếu chịu thiệt hại. Tin tốt cho nhiều người Cyprus là mọi khoản tiền gửi dưới 100.000 euro vẫn được bảo toàn.

Theo thỏa thuận, Ngân hàng Cyprus lớn nhất nước sẽ tiếp quản từ Ngân hàng Laiki các khoản tiền gửi dưới 100.000 euro theo luật bảo đảm tiền gửi của EU để trở thành “ngân hàng tốt”. Trong khi đó, những người có tiền gửi hơn 100.000 euro tại 2 ngân hàng này sẽ phải chịu tổn thất. Điều đáng nói là Ngân hàng Cyprus hiện nắm giữ 1/3 lượng tiền gửi ở quốc đảo này và gần như toàn bộ lượng tiền gửi của người Nga. 

Khó khăn chờ đón

Một trong những mục tiêu chính của chương trình giải cứu nói trên là giảm quy mô lĩnh vực ngân hàng của Cyprus, qua đó có thể chấm dứt vị thế của nước này như là một thiên đường thuế và trung tâm dịch vụ tài chính. Một số nước, nhất là Đức, lâu nay chỉ trích các ngân hàng Cyprus có quy mô quá lớn và dung túng cả những khoản tiền gửi có nguồn gốc bất minh. Trong khi đó, Cyprus muốn giữ nguyên quy mô lĩnh vực ngân hàng vì xem đó như là một cách duy trì “sự sống” bằng cách tiếp tục thu hút các nhà đầu tư quốc tế và những người có nhiều tiền của.

Các nhà phân tích nhận định thỏa thuận trên có thể giúp Cyprus tránh được nguy cơ vỡ nợ ở các ngân hàng, kéo theo sự sụp đổ của nền kinh tế nhưng không vì thế mà hiện trạng đất nước này sẽ trở nên tươi sáng hơn trong thời gian tới. Theo đài BBC, gói cứu trợ trên nhiều khả năng sẽ làm nghiêm trọng hơn tình trạng suy thoái và thất nghiệp ở Cyprus. Các nhà kinh tế dự báo nền kinh tế nước này sẽ sụt giảm ít nhất 10% trong những năm tới.

Bản thân ông Ollie Rehn, Cao ủy phụ trách các vấn đề kinh tế của EU, cũng phải thừa nhận đất nước và người dân Cyprus “sẽ gặp rất nhiều khó khăn trong tương lai gần”. Người dân Cyprus giờ vẫn chưa rõ liệu các ngân hàng nước này khi nào mới mở cửa trở lại hoặc liệu các biện pháp hạn chế số tiền rút từ máy ATM có được dỡ bỏ hay không.